Góp phần nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị ở Việt Nam

NDO - Ngày 27/12, tại Đà Nẵng, Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản và Thành ủy Đà Nẵng phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học “Mô hình chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay - Thực tiễn thành phố Đà Nẵng”.
0:00 / 0:00
0:00
Hội thảo về Mô hình chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay - Thực tiễn thành phố Đà Nẵng.
Hội thảo về Mô hình chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay - Thực tiễn thành phố Đà Nẵng.

Các đồng chí Lương Nguyễn Minh Triết, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng; PGS,TS Phạm Minh Tuấn, Bí thư Đảng ủy, Phó Tổng Biên tập, phụ trách Tạp chí Cộng sản đồng chủ trì hội thảo.

Dự hội thảo có hơn 150 đại biểu là các nhà lãnh đạo, quản lý thuộc các sở, ban, ngành của thành phố Đà Nẵng, và các địa phương lân cận; các chuyên gia, nhà nghiên cứu thuộc Tạp chí Cộng sản, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Đà Nẵng, Đại học Huế...

Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Lương Nguyễn Minh Triết, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng nhấn mạnh, sau hơn 3 năm thực hiện thí điểm, mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng bước đầu phát huy được nhiều tính ưu việt; bộ máy hành chính Nhà nước được sắp xếp tinh gọn gắn với đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền đã từng bước nâng cao được vai trò, trách nhiệm của chính quyền các cấp, phát huy được dân chủ ở cơ sở và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống hành chính Nhà nước.

Ủy ban nhân dân các quận, phường hoạt động theo cơ chế thủ trưởng đã phát huy được tính chủ động, linh hoạt, tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu. Chế độ công vụ mới tạo cơ sở cho việc chuẩn hóa đội ngũ công chức phường theo hướng chuyên nghiệp.

Tổ chức điều hành phát triển kinh tế-xã hội của Ủy ban nhân dân các cấp duy trì được ổn định, thông suốt; các chỉ tiêu kinh tế-xã hội cơ bản của địa phương đều đạt kết quả khá tốt; quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.

Quyền dân chủ của người dân tiếp tục được tăng cường và phát huy; người đứng đầu các cấp tích cực đối thoại với nhân dân, kịp thời giải quyết các phản ánh, kiến nghị của nhân dân ngay tại cơ sở. Đặc biệt, nhiều mô hình, cách làm hiệu quả của nhiều quận, phường trong quá trình thực hiện mô hình chính quyền đô thị. Kết quả khảo sát cho thấy, hơn 80% người dân đồng thuận với chủ trương thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị trên địa bàn thành phố.

Góp phần nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị ở Việt Nam ảnh 1

Mô hình chính quyền đô thị ở Đà Nẵng bước đầu phát huy tính ưu việt, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống hành chính Nhà nước.

Hơn 70 tham luận trình bày tại Hội thảo đã tập trung đánh giá, phân tích những luận cứ mang tính lý luận và thực tiễn tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại Đà Nẵng, với 4 nhóm vấn đề cụ thể. Đó là vấn đề lý luận về xây dựng chính quyền đô thị hiện nay ở Việt Nam; kinh nghiệm quốc tế; cơ sở pháp lý, chính trị, kinh tế-xã hội của việc thực hiện chính quyền đô thị.

Phân tích, chỉ rõ những thành công, hạn chế của mô hình chính quyền đô thị ở Đà Nẵng, đánh giá tác động của chính quyền đô thị đối với môi trường ổn định, phát triển tại các địa phương, và những yêu cầu, nhiệm vụ mới đặt ra trong việc tiếp tục thực hiện xây dựng mô hình chính quyền đô thị ở thành phố Đà Nẵng nói riêng, Việt Nam nói chung trong bối cảnh hiện nay. Từ đó, kiến nghị, đề xuất các giải pháp nhằm xây dựng, hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của mô hình chính quyền đô thị ở Đà Nẵng cũng như cả nước.

Các ý kiến trao đổi, thảo luận đều có chung đánh giá, xây dựng chính quyền đô thị là yêu cầu khách quan, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, hiệu quả trong quản lý nhà nước, phục vụ tốt hơn nữa nhu cầu của người dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị bền vững và hội nhập quốc tế trong bối cảnh mới.

Ngày 19/6/2020, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 119/2020/QH14, “Về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng”, tổ chức thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng theo một số nội dung cơ bản, đó là: chính quyền địa phương ở thành phố Đà Nẵng là cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân thành phố và Ủy ban nhân dân thành phố.

Chính quyền địa phương ở các quận thuộc thành phố Đà Nẵng là Ủy ban nhân dân quận. Chính quyền địa phương ở các phường thuộc quận tại thành phố Đà Nẵng là Ủy ban nhân dân phường. Việc tổ chức chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính khác của thành phố Đà Nẵng được thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Việc thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng được thực hiện từ ngày 1/7/2021 cho đến khi Quốc hội quyết định dừng việc thực hiện thí điểm.

Sau hơn 2,5 năm thực hiện, mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng đã phát huy được những tính ưu việt; bộ máy hành chính Nhà nước được sắp xếp tinh gọn gắn với đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền đã từng bước nâng cao được vai trò, trách nhiệm của chính quyền các cấp, phát huy được dân chủ ở cơ sở và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống hành chính Nhà nước.

Ủy ban nhân dân các quận, phường hoạt động theo cơ chế thủ trưởng đã phát huy được tính chủ động, linh hoạt, tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu. Chế độ công vụ mới tạo cơ sở cho việc chuẩn hóa đội ngũ công chức phường theo hướng chuyên nghiệp. Tổ chức điều hành phát triển kinh tế-xã hội của Ủy ban nhân dân các cấp duy trì được ổn định, thông suốt; các chỉ tiêu phát triển của thành phố đều đạt kết quả khá tốt; quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Các cơ quan chuyên môn được sắp xếp tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đẩy mạnh phân cấp giữa các cơ quan Trung ương và chính quyền thành phố, qua đó nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền.

Góp phần nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị ở Việt Nam ảnh 2

Mô hình chính quyền đô thị góp phần quản lý, khai thác hiệu quả hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; tạo thêm nhiều việc làm; chất lượng dịch vụ công ngày càng cao, thiết lập nếp sống văn hóa, văn minh đô thị.

Công tác tổ chức, sắp xếp, bổ nhiệm cán bộ các chức danh từ thành phố đến quận, phường bảo đảm thực hiện đúng quy trình, thủ tục về công tác cán bộ theo phân cấp quản lý; tiến hành sắp xếp, bố trí các chức danh, phù hợp trình độ chuyên môn, nguyện vọng, chuẩn hóa đội ngũ công chức phường theo hướng chuyên nghiệp; tạo sự chủ động, linh hoạt, đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Công tác quản lý tài chính, ngân sách được thực hiện bảo đảm theo quy định và đạt được một số kết quả tích cực; các khoản thu trên địa bàn quận, phường được chuyển về ngân sách thành phố quản lý, góp phần tập trung nguồn lực lớn cho ngân sách thành phố, chủ động cân đổi triển khai thực hiện các nhiệm vụ quan trọng, cấp bách; các khoản chỉ tiêu được thực hiện bảo đảm đúng định mức, chế độ; tiết kiệm trong sử dụng ngân sách.

Chính quyền đô thị góp phần hạn chế, giảm thiểu những bất cập nảy sinh trong quá trình phát triển đô thị hiện nay thông qua việc quản lý, khai thác hiệu quả các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; tạo thêm nhiều việc làm; cung cấp các dịch vụ công với chất lượng ngày càng cao cho người dân; thiết lập nếp sống văn hóa, văn minh đô thị; trấn áp và ngăn ngừa hiệu quả các loại tội phạm xã hội…

Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình tổ chức và hoạt động của chính quyền đô thị tại các thành phố lớn (Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng) vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc, như tình trạng di cư tự do, gia tăng dân số đô thị, biến đổi khí hậu, kết cấu hạ tầng lạc hậu, quá trình đô thị hóa nhanh chóng, chính sách chồng chéo, cải cách hành chính chậm so yêu cầu phát triển, thẩm quyền ra quyết định những vấn đề cấp bách chưa thật rõ.

Đối với Đà Nẵng, quá trình thực hiện thí điểm đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc, như khó khăn trong việc chủ động bảo đảm kịp thời nguồn kinh phí thực hiện các nhiệm vụ cấp bách, quan trọng về quốc phòng, an ninh, phòng, chống và khắc phục thiên tai, dịch bệnh và nhiệm vụ phát sinh đột xuất khác. Số lượng đại biểu chuyên trách của Hội đồng nhân dân thành phố chưa phù hợp, ảnh hưởng hiệu quả thực hiện nhiệm vụ...

Trên cơ sở làm rõ các nhóm vấn đề, Tạp chí Cộng sản sẽ phối hợp Thành ủy Đà Nẵng chắt lọc các kết quả hội thảo nhằm thực hiện công tác truyền thông trên các ấn phẩm của Tạp chí và trên các phương tiện truyền thông khác; đồng thời, xây dựng báo cáo, kiến nghị, tư vấn chính sách nhằm góp phần nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị ở Việt Nam nói chung và xây dựng chính quyền đô thị đối với thành phố Đà Nẵng nói riêng.