Năm 2025 là một năm mang tính bước ngoặt với Đảng bộ và Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Phát biểu khai mạc hội nghị, Giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Lợi, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam nhấn mạnh: Trong bối cảnh quốc tế diễn biến phức tạp và áp lực của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Đảng bộ Viện Hàn lâm đã thể hiện bản lĩnh, tinh thần đoàn kết và quyết tâm đổi mới mạnh mẽ đạt được nhiều kết quả nổi bật.
Đặc biệt, Viện đã hoàn thành xuất sắc việc kiện toàn thể chế, sắp xếp bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực. Các sản phẩm nghiên cứu khoa học và tư vấn chính sách đã bám sát yêu cầu của Trung ương, khẳng định vai trò là cơ quan nghiên cứu chiến lược hàng đầu của đất nước.
Viện Hàn lâm đã giải quyết dứt điểm được nhiều vấn đề tồn đọng, tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp và Đại hội Đảng bộ lần thứ XX với nhân sự được kiện toàn vững mạnh; công tác kiểm tra, giám sát được siết chặt, kỷ cương hành chính được củng cố; phương thức lãnh đạo đã có sự chuyển biến mạnh mẽ theo hướng “Rõ việc-Rõ trách nhiệm-Rõ kết quả”, gắn đánh giá cán bộ với sản phẩm cụ thể và đẩy mạnh chuyển đổi số trong các lĩnh vực công tác.
Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam khẳng định vai trò nòng cốt trong hợp tác khoa học Việt-Nga
Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Lợi cũng đồng thời thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế trong công tác Đảng của Viện một năm qua. Cụ thể, một số đơn vị sau sáp nhập còn lúng túng trong tổ chức, vận hành; việc nắm bắt tư tưởng cán bộ, đảng viên có lúc, có nơi chưa kịp thời; năng lực tham mưu của một bộ phận cán bộ chưa ngang tầm nhiệm vụ.
"Hội nghị này là dịp để Đảng bộ chúng ta nhìn lại một cách nghiêm túc, toàn diện kết quả công tác Đảng năm 2025; đánh giá đúng thực chất những việc đã làm được và những việc còn hạn chế; từ đó thống nhất phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Năm 2026 sẽ là năm đầu tiên triển khai Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Viện Hàn lâm lần thứ XX", Giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Lợi nhấn mạnh.
Hội nghị đã tập trung thảo luận sâu 4 nhóm nội dung: Thứ nhất, chất lượng lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghị quyết của các cấp ủy, gắn với trách nhiệm của tập thể và người đứng đầu; thứ hai, công tác tổ chức bộ máy và cán bộ, nhất là việc kiện toàn chức danh lãnh đạo, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới; thứ ba, kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, công tác kiểm tra, giám sát và xử lý các vấn đề tồn đọng; thứ tư, đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi, có thể triển khai ngay trong năm 2026 góp phần nâng cao chất lượng lãnh đạo của tổ chức Đảng và hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học, tư vấn chính sách của Viện Hàn lâm.
Các nhiệm vụ quan trọng năm 2026
Bước sang năm 2026, năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Viện Hàn lâm lần thứ XX, Đảng bộ Viện Hàn lâm tập trung thực hiện quyết liệt các nhóm nhiệm vụ trọng tâm.
Thứ nhất, kiên định và sáng tạo trong công tác chính trị, tư tưởng; không chỉ dừng lại ở việc quán triệt Nghị quyết XIV của Đảng theo cách truyền thống, mỗi nhà khoa học, mỗi đảng viên phải là một chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng; phải đưa các quan điểm chỉ đạo của Đảng vào trong từng đề tài nghiên cứu, từng bài viết chính luận. Đặc biệt, phải nắm chắc và định hướng kịp thời tư tưởng của cán bộ, viên chức không để phát sinh tâm lý dao động, chờ đợi.
Thứ hai, hoàn thiện tổ chức bộ máy và nâng cao năng lực quản trị. Sau khi đã sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, nhiệm vụ của năm 2026 là "tối ưu hóa" bộ máy tổ chức. Viện Hàn lâm phải phân định rõ chức năng, quyền hạn, xóa bỏ hoàn toàn các khâu trung gian không cần thiết; các đơn vị sớm hoàn thiện vị trí việc làm và chuẩn hóa quy trình làm việc. Bộ máy mới phải vận hành với tinh thần việc nào cũng có người chịu trách nhiệm, người nào cũng phải có sản phẩm cụ thể.
Thứ ba, trong năm 2026 và cả những năm tới, các đảng bộ, chi bộ trực thuộc cần chú trọng hơn nữa công tác phát triển đảng. Trong công tác xây dựng đội ngũ, cần đặc biệt chú trọng khâu bồi dưỡng và kết nạp đảng viên mới theo hướng thực chất, lấy chất lượng làm trọng tâm. Ưu tiên hàng đầu là những trí thức trẻ, các nhà khoa học có triển vọng, vừa có tư duy khoa học nhạy bén, vừa có phẩm chất đạo đức trong sáng để tạo nguồn kế cận vững chắc.
Thứ tư, tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu cơ bản, nâng cao hàm lượng khoa học trong tư vấn chính sách. Kết quả lãnh đạo của tổ chức Đảng phải được thể hiện bằng chất lượng sản phẩm khoa học. Năm 2026, các chương trình nghiên cứu trọng điểm phải bám sát những vấn đề cấp bách của đất nước: từ quản trị quốc gia, an ninh phi truyền thống đến phát triển kinh tế xanh, kinh tế số. Sản phẩm của Viện Hàn lâm phải là những luận cứ khoa học sắc bén, là điểm tựa tin cậy cho công tác hoạch định chính sách của Đảng và Nhà nước.
Thứ năm, kiên quyết thực hiện cuộc cách mạng về lề lối làm việc của cấp ủy; chuyển từ phương thức điều hành hành chính sang lãnh đạo thực tiễn, sâu sát cơ sở. Năng lực của mỗi tổ chức đảng phải được định nghĩa bằng chất lượng đầu ra của nhiệm vụ chính trị. Đặc biệt, phải siết chặt kỷ cương, gắn chặt trách nhiệm 'tư lệnh' của người đứng đầu với sự phát triển của đơn vị, tạo nên một khối thống nhất, nhịp nhàng giữa Đảng ủy và Ban lãnh đạo Viện Hàn lâm trong mọi quyết sách.
Thứ sáu, tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tập trung xử lý dứt điểm các vụ việc tồn đọng, đơn thư kéo dài; chủ động nắm chắc tình hình nội bộ; giữ vững đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng bộ. Cấp ủy các cấp phải tăng cường kiểm tra chuyên đề, đột xuất, tập trung vào những lĩnh vực dễ nảy sinh tiêu cực hoặc những đơn vị đang có dấu hiệu mất đoàn kết; phải xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, nhưng đồng thời cũng phải có cơ chế bảo vệ những cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung.
Thứ bảy, phải đột phá mạnh mẽ trong chuyển đổi số. Đây là nhiệm vụ không thể trì hoãn. Năm 2026 phải là năm "số hóa" toàn diện hoạt động của Viện Hàn lâm, từ quản lý văn bản, chữ ký số đến việc xây dựng các cơ sở dữ liệu dùng chung cho hệ thống tạp chí, xuất bản, bảo tàng. Chuyển đổi số là công cụ quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng các mặt công tác của Viện Hàn lâm, trong đó có công tác Đảng.