Không chỉ là một công cụ kiểm soát phát thải khí nhà kính, thị trường carbon đang định hình như một “hạ tầng xanh” chiến lược, góp phần thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam. Trong bối cảnh yêu cầu về phát triển bền vững và hội nhập xanh ngày càng rõ rệt, thúc đẩy vận hành thị trường carbon minh bạch, hiệu quả và có thể xác minh được đang trở thành ưu tiên trong chính sách khí hậu quốc gia.

Trong khuôn khổ chuyến công tác tại thủ đô Paris, Pháp từ ngày 31/3 đến 3/4, đoàn công tác Bộ Tài chính, do Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng dẫn đầu, đã có các buổi làm việc với Tổng cục Năng lượng và Khí hậu (DGEC), Bộ Chuyển đổi sinh thái và Liên kết lãnh thổ, Quỹ Tiền gửi và Ký thác (CDC), Cơ quan Hợp tác phát triển Pháp (AFD).

Ngày 24/1/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 232/QĐ-TTg phê duyệt "Đề án thành lập và phát triển thị trường các-bon tại Việt Nam", với mục tiêu góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam ở trong nước và trên thị trường thế giới, phát triển nền kinh tế các-bon thấp và chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, hướng tới đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.

Tiến sĩ Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98, Thành phố Hồ Chí Minh tỏ ra lo lắng khi tiếp cận thông tin: “Lĩnh vực giao thông vận tải góp khoảng 13 triệu tấn trong tổng lượng phát thải khoảng 35 triệu tấn mỗi năm tại Thành phố Hồ Chí Minh”. Trăn trở của Tiến sĩ Lịch cũng được các diễn giả, nhà nghiên cứu đồng tình, đưa ra trao đổi tại Tọa đàm khoa học Tạo tín chỉ Carbon trong lĩnh vực giao thông vận tải do Viện nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức chiều 12/12. 

Việc các tập đoàn và quốc gia bù đắp lượng khí thải nhà kính thông qua các dự án chống biến đổi khí hậu ở nước ngoài sẽ thúc đẩy dòng vốn vào các nước nghèo, giúp tăng cường phát triển bền vững.

Nhiều doanh nghiệp, các tập đoàn lớn và các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam đã chú trọng phát triển các chiến lược xanh, tạo nên một xu thế chuyển đổi xanh trong cộng đồng, khởi động cho thị trường tín chỉ carbon mạnh trong khu vực và trên thế giới. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức khi tham gia thị trường carbon.

Chiều 22/8, tại Hà Nội, Ðại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Quốc phòng đến thăm, kiểm tra Dự án đầu tư xây dựng Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam. Tham gia đoàn kiểm tra có Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Bí thư Trung ương Ðảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam.

Ngày 29/2, Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) tổ chức “Tọa đàm chính sách thị trường carbon: Dự báo tác động và định hướng chính sách từ Thành phố Hồ Chí Minh”.

Thị trường carbon được bắt nguồn từ Nghị định thư Kyoto của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu, thông qua vào năm 1997. Theo đó, các quốc gia có dư thừa quyền phát thải được bán, cho hoặc mua từ các quốc gia phát thải nhiều hơn hoặc ít hơn mục tiêu cam kết.

Theo Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2023 đánh dấu một mốc rất quan trọng, lần đầu tiên ngành lâm nghiệp đã bán thành công 10,3 triệu tín chỉ carbon rừng (10,3 triệu tấn CO2) thông qua Ngân hàng Thế giới (WB) với đơn giá 5 USD/tấn, thu về 51,5 triệu USD (khoảng 1.250 tỷ đồng).

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vừa tuyên bố thành lập nhóm chuyên trách xây dựng phương pháp định giá carbon toàn cầu. Bước đi này được kỳ vọng không chỉ giúp các nước xây dựng thị trường carbon, mà còn bảo đảm tính công bằng trong áp thuế carbon xuyên biên giới.

Hướng tới mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo thỏa thuận chung tại Hội nghị Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26), thị trường carbon đang dần hình thành ở các quốc gia. Thị trường carbon là nơi để các quốc gia thừa hoặc thiếu quyền phát thải được bán hoặc mua quyền phát thải đó.

Châu Âu là khu vực đi đầu trong xây dựng và vận hành thị trường giao dịch quyền phát thải carbon và các khí nhà kính khác với mục tiêu kiểm soát và giảm phát thải với chi phí thấp nhất. Với sự tham gia của tất cả 27 nước thành viên EU và 3 quốc gia châu Âu khác, EU đang sở hữu Hệ thống giao dịch hạn ngạch phát thải lớn nhất thế giới.

Thị trường carbon là một trong những công cụ chính sách chủ yếu để giảm phát thải khí nhà kính. Hiện nay, trên thế giới, thị trường carbon đang phát triển nhanh cả về thị phần giao dịch cũng như các tổ chức tham gia. Dưới đây là một số thông tin về thị trường mua bán quan trọng này.

Trung Quốc sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế giao dịch tại thị trường quyền phát thải carbon, nghiên cứu mở rộng phạm vi áp dụng trong các ngành nghề, phát huy vai trò của cơ chế thị trường đối với việc kiểm soát phát thải khí nhà kính, thúc đẩy đổi mới sáng tạo công nghệ xanh, carbon thấp.

EP đã thông qua thỏa thuận đạt được với các nhà đàm phán của các thành viên EU vào năm ngoái, nhằm cải cách thị trường carbon để lượng khí thải vào năm 2030 giảm 62% so với mức của năm 2005.

Liên minh châu Âu (EU) vừa thông qua kế hoạch bán đấu giá sớm tín chỉ carbon. Là công cụ chính sách quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, thị trường carbon được kỳ vọng sẽ tiếp tục giúp EU huy động nguồn tài chính cho các dự án phát triển năng lượng tái tạo, đổi mới công nghệ, bảo vệ môi trường.

Thông qua các công cụ hỗ trợ giảm phát thải như tái cấp vốn trên 300 tỷ nhân dân tệ, hỗ trợ các ngân hàng thương mại cho vay vốn hơn 510 tỷ nhân dân tệ, Trung Quốc đã thúc đẩy giảm phát thải carbon tương đương 100 triệu tấn CO2 trong năm 2022.

Sau hơn 16 giờ đàm phán, rạng sáng 29/6, các Bộ trưởng môi trường của 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã đạt thỏa thuận về các luật được đề xuất nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, theo đó ủng hộ kế hoạch đến năm 2035 không mua bán mới ô-tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Các nhóm đại diện cho đa số nghị sĩ tại Nghị viện châu Âu (EP) vừa nhất trí về nội dung thỏa thuận liên quan thị trường carbon của Liên minh châu Âu (EU), sau khi những đề xuất trước đó không được EP thông qua trong cuộc bỏ phiếu tuần trước. Nỗ lực mới được kỳ vọng sẽ gỡ nút thắt trong tiến trình cải cách thị trường carbon của khối.

Các nhà hoạch định chính sách của Liên minh châu Âu (EU) ngày 15/12 cho biết một hệ thống chứng nhận loại bỏ carbon sẽ được thiết lập vào năm 2022. Đây là bước đi hướng tới việc thành lập một thị trường mua bán phát thải carbon do EU quản lý và cung cấp động lực tài chính để thúc đẩy lưu trữ CO₂.

Liên minh châu Âu (EU) đang lên kế hoạch thu giữ 5 triệu tấn carbon dioxide (CO₂) từ khí quyển mỗi năm đến năm 2030 với sự hỗ trợ của công nghệ và tạo ra một hệ thống chứng nhận loại bỏ carbon chung của toàn khối.