Tổ dân phố Tam Quang không phải là một làng cổ đồng bằng Bắc Bộ, mà được hình thành từ khi những người dân tứ xứ đến khai cơ lập nghiệp vào thế kỷ trước. Hầu hết cư dân của làng là công nhân Lâm trường Tam Đảo. Lâm trường giải thể, những hộ công nhân quần tụ với nhau lập nên làng.
Thời điểm Tổ dân phố Tam Quang là một trong 28 khu dân cư được tỉnh Vĩnh Phúc, huyện Bình Xuyên, thị trấn Gia Khánh chọn để xây dựng mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu, người dân đều phấn khởi, đồng thanh tương ứng, tham gia rất tích cực.
Trước đó, đầu năm 2023, cơ sở vật chất của tổ dân phố rất nghèo nàn. Nhà văn hóa tổ dân phố diện tích chỉ 60m2, được xây dựng cách đây gần 25 năm, xuống cấp trầm trọng. Đường làng ngõ xóm nhiều ổ gà, ổ voi, điện chiếu sáng chưa được đầu tư. Khoảng 200 hộ dân với hơn 1.000 khẩu của tổ dân phố thiếu chỗ vui chơi thể thao.
Nhưng sau gần bảy tháng tập trung triển khai xây dựng, Tổ dân phố Tam Quang đã có Khu văn hóa, thể thao mới rộng tới 1,2 ha. Quần thể này gồm có Nhà văn hóa rộng 500m2, một sân bóng chuyền, một sân cầu lông, khu công viên, vườn hoa, cây xanh, được đầu tư đồng bộ với tổng giá trị hơn 15 tỷ đồng. Cùng lúc này, thị trấn Gia Khánh triển khai dự án điện chiếu sáng, làm đường giao thông trị giá hơn 13 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, thị trấn Gia Khánh đã tiến hành lập quy hoạch, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị di tích được xếp hạng; sắp xếp lại các cột điện, đường dây điện hạ thế, bó cáp viễn thông để bảo đảm an toàn giao thông, xây dựng cảnh quan. Nhiều chương trình, dự án khác được lồng ghép với quyết tâm làm thay đổi nhanh và toàn diện khu dân cư này.
Trong thời gian ngắn, các công trình được hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng. Đặc biệt, Tổ dân phố - Làng văn hóa Tam Quang vinh dự được đón Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Thị Thúy Lan và các lãnh đạo tỉnh, huyện đến dự lễ khởi công và lễ khánh thành Khu văn hóa, thể thao mới.
Bà Nguyễn Thị Hồng Tuyến, Bí thư Đảng ủy thị trấn Gia Khánh cho biết: Để xây dựng thành công Làng văn hóa kiểu mẫu tại Tổ dân phố Tam Quang, lãnh đạo thị trấn Gia Khánh đã tranh thủ sự ủng hộ của tỉnh và huyện, tập trung cao độ để hoàn thành khối lượng công việc rất lớn. Yếu tố then chốt dẫn đến thành công là được nhân dân hết lòng ủng hộ.
So với những địa điểm được chọn xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu trong tỉnh, điểm mạnh của Tam Quang là khả năng huy động nguồn lực từ nhân dân rất tốt. Nhân dân tổ dân phố đã ủng hộ hơn 2 tỷ đồng xây dựng công trình Làng văn hóa kiểu mẫu, đóng góp nhiều ngày công chỉnh trang đô thị, đường phố, vệ sinh môi trường.
Nhiều hộ dân sẵn sàng hiến đất mở rộng đường giao thông. Nhân dân cũng ủng hộ khoảng 1 tỷ đồng tôn tạo nhà thờ Mẫu trong khuôn viên Khu văn hóa, thể thao. Cán bộ, đảng viên quyên góp hơn 2.000 cuốn sách cho Thư viện tổ dân phố và ủng hộ xây dựng được Quỹ khuyến học. Lãnh đạo Tổ dân phố Tam Quang cũng vận động nhân dân hưởng ứng 14 chính sách hỗ trợ và 16 tiêu chí theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc về các chính sách đặc thù hỗ trợ xây dựng “Làng văn hóa kiểu mẫu”.
Đến nay, có nhiều hộ đăng ký xây dựng các mô hình sản xuất, xin hỗ trợ vay vốn phát triển sản xuất. Các hộ dân cũng thực hiện đúng việc thu gom và xử lý rác thải, xây dựng các công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh và trồng cây xanh.
Bí thư Chi bộ Tổ dân phố Tam Quang Nguyễn Khánh Hồ cho biết: Chi bộ đã ban hành Nghị quyết về xây dựng làng văn hóa kiểu mẫu, phân công nhiệm vụ cho từng chi ủy viên, lãnh đạo tổ dân phố; thành lập Ban giám sát cộng đồng để giám sát quá trình tổ chức triển khai các công trình, dự án.
Chi bộ cũng kiện toàn Ban Chi ủy và các chức danh khác nhằm tăng cường năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ quan trọng này. Tổ dân phố đã tiến hành sửa đổi, bổ sung hương ước, quy chế quản lý, sử dụng vận hành Nhà văn hóa và các thiết chế văn hóa; thường xuyên tổ chức các hoạt động thể thao, văn hóa, tuyên truyền. Nhờ vận động tốt, toàn bộ các hộ dân có đất thầu khoán đồng ý cho triển khai thực hiện xây dựng trước khi nhận tiền bồi thường. Tổ dân phố Tam Quang phấn đấu hoàn thành các tiêu chí của Làng văn hóa kiểu mẫu vào năm 2024.
Phát biểu tại lễ khánh thành Khu thiết chế văn hóa-thể thao Tam Quang, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phạm Hoàng Anh nhấn mạnh: Đây chỉ là điểm khởi đầu trong tiến trình xây dựng Tam Quang trở thành Làng văn hóa kiểu mẫu, một khu dân cư đáng sống với kết cấu hạ tầng hiện đại. Trước mắt còn nhiều việc phải làm để cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.
