Theo Ban quản lý Ðường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh, tuyến Metro số 1 (Bến Thành-Suối Tiên) đã bắt đầu tiến hành công tác vận hành thử (trial run) từ ngày 1/10 sau thời gian đào tạo lý thuyết và thực hành cho nhân viên Công ty TNHH một thành viên Ðường sắt đô thị số 1 (HURC1).
Việc vận hành thử sẽ được thực hiện theo hai giai đoạn, giai đoạn 1, được chủ trì bởi các chuyên gia tư vấn NJPT của Nhật Bản, giai đoạn 2 được thực hiện bởi nhân viên của HURC1.
Kết thúc giai đoạn 1 của công tác vận hành vào ngày 14/10 vừa qua, ông Lê Minh Triết, Giám đốc HURC1 cho biết: Ðể chuẩn bị cho hành trình vận hành tuyến Metro đầu tiên tại thành phố, công ty đã huy động khoảng 500 nhân sự, được đào tạo, chuyển giao công nghệ từ nhà thầu, chuyên gia nước ngoài để phục vụ cho công tác vận hành chạy tàu toàn tuyến. Việc vận hành thử với 47 kịch bản khác nhau, từ việc vận hành thông thường cho đến các tình huống khẩn cấp như cháy, nổ, mất điện, ngập nước, mất tín hiệu,… ở các vị trí khác nhau trên phạm vi toàn tuyến Metro số 1 (bao gồm đoạn trên cao và trong đường hầm). Cụ thể, từ ngày 14/10 đến 7/11, tuyến Metro sẽ chạy 20% công suất, cứ 15 phút sẽ có một chuyến tàu khởi hành; từ ngày 7/11 đến 14/11, tuyến sẽ chạy 100% công suất, cứ 4 phút 30 giây có một chuyến khởi hành. Những nhân viên lái tàu hoàn toàn là người Việt do HURC1 tổ chức đào tạo và họ đủ tự tin để lái.
Ông Triết thông tin thêm: Ðể phục vụ công tác vận hành toàn tuyến, công ty vừa đăng thông tin tuyển dụng đợt 2 với 68 nhân viên bảo trì, bảo dưỡng. Ðồng thời, HURC1 cũng trao quyết định thành lập Xí nghiệp vận hành và Xí nghiệp bảo trì. Trong đó, Xí nghiệp vận hành sẽ đảm nhiệm điều hành hoạt động hằng ngày, tập trung đội ngũ lái tàu, nhân viên nhà ga và các bộ phận hỗ trợ. Mục tiêu là tạo ra dịch vụ an toàn và tiện lợi cho hành khách; đồng thời, bảo đảm quy trình vận hành thử nghiệm đạt chuẩn. Ðối với Xí nghiệp bảo trì, đơn vị này sẽ quản lý và bảo trì toàn bộ hệ thống kỹ thuật, từ đầu máy đến cơ sở hạ tầng. Ðội ngũ kỹ thuật viên sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để thực hiện bảo dưỡng định kỳ và khắc phục sự cố, bảo đảm hệ thống hoạt động liên tục và an toàn.
Song song với quá trình vận hành thử, các chuyên gia tư vấn đánh giá an toàn hệ thống BVT (Liên danh Bureau Veritas của Pháp và TEDI của Việt Nam) sẽ tiến hành theo dõi, chứng kiến và đánh giá sự thành thạo của các nhân viên Công ty HURC1 trong các tình huống khẩn cấp.
Dự kiến, từ ngày 18/11 đến ngày 30/11/2024 tư vấn đánh giá an toàn hệ thống sẽ hoàn thành các báo cáo đánh giá an toàn để trình Cục Ðường sắt thực hiện công tác thẩm định an toàn theo quy định của Luật Ðường sắt.
Trên cơ sở đó, Hội đồng nghiệm thu nhà nước các công trình xây dựng thuộc Bộ Xây dựng sẽ tiến hành nghiệm thu để chấp thuận đưa dự án vào vận hành khai thác thương mại, dự kiến trong tháng 12/2024.
Cùng với công tác chuẩn bị vận hành thương mại, Sở Giao thông vận tải thành phố đã trình Ủy ban nhân dân thành phố xem xét phương án giá vé của tuyến Metro số 1. Nguyên tắc xây dựng giá vé theo sở là phù hợp khả năng chi trả của phần lớn người dân thành phố, đáp ứng nhu cầu đa dạng của hành khách trong sử dụng dịch vụ vận tải hành khách bằng đường sắt đô thị; đồng thời, phù hợp giá dịch vụ của các loại hình vận tải công cộng khác, nhất là xe buýt.
Ngoài ra, giá vé của tuyến Metro này phải tạo nguồn thu bền vững cho vận tải hành khách bằng đường sắt đô thị. Theo Ban quản lý Ðường sắt đô thị thành phố, dự báo sản lượng vận chuyển hành khách năm 2025 trên tuyến Metro Bến Thành-Suối Tiên là 38.939 lượt hành khách mỗi ngày.
Trong sáu tháng đầu đi vào hoạt động thương mại, tuyến Metro số 1 sẽ chạy 200 chuyến mỗi ngày, từ 5 giờ đến 22 giờ. Trong khung giờ cao điểm, các đoàn tàu sẽ giãn cách nhau khoảng 8 phút/chuyến, với chín đoàn tàu được vận hành.
Ở khung giờ bình thường, giãn cách 12 phút/chuyến với sáu đoàn tàu được vận hành. Trên cơ sở sản lượng vận chuyển hành khách, Sở Giao thông vận tải đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố xem xét giá vé như sau: Giá vé lượt từ 7.000-20.000 đồng/vé (tùy cự ly).
Giá vé theo thời gian, trong đó, giá vé ngày là 40.000 đồng/vé (không giới hạn số lượt đi lại trong ngày); giá vé ba ngày là 90.000 đồng/vé (không giới hạn số lượt đi lại trong ba ngày); giá vé tuần là 180.000 đồng/vé (không giới hạn số lượt đi lại trong tuần).
Giá vé tháng áp dụng như sau: Ðối với hành khách phổ thông là 300.000 đồng/vé/tháng (không giới hạn số lượt đi trong tháng); đối với học sinh, sinh viên là 150.000 đồng/vé/tháng (không giới hạn số lượt đi lại trong tháng).
Trước đó, để tạo điều kiện cho hành khách thanh toán không dùng tiền mặt cũng như thanh toán tiện ích trên tất cả các phương tiện giao thông công cộng của thành phố, HURC1 và Mastercard đã hợp tác để phối hợp thực hiện các giải pháp thanh toán tích hợp trên tất cả các phương tiện giao thông công cộng.
Giải pháp chấp nhận thanh toán không tiền mặt trên tuyến Metro số 1 dành cho các đối tượng ưu tiên được miễn, giảm giá vé, vé tháng, các đối tượng khác sử dụng phương thức thanh toán EMV của ngân hàng.
Ngoài ra, HURC1 còn nghiên cứu thực hiện giải pháp sử dụng căn cước công dân để thay thẻ đi lại cho các đối tượng ưu tiên, đối tượng sử dụng vé tháng, bảo đảm đồng bộ cho người dân có thể sử dụng khi tuyến Metro số 1 đi vào hoạt động.