Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư thành phố (ITPC) được giao là cơ quan chủ trì, phối hợp Hội Doanh nhân trẻ thành phố và các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai công tác này.
Bổ sung một số tiêu chí mới
Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư thành phố (ITPC) Cao Thị Phi Vân cho biết: Thành phố đã xây dựng bộ tiêu chí DDCI 2023 với nhiều điểm mới, sát với những đòi hỏi của thực tế và xu hướng phát triển trong tình hình mới. Bộ tiêu chí mới này vừa kế thừa, vừa phát huy kết quả đã đạt được, cũng như khắc phục những tồn tại của bộ tiêu chí DDCI 2022.
Bộ Chỉ số DDCI 2023 gồm 10 chỉ số thành phần (áp dụng với khối địa phương), bao gồm: Tiếp cận minh bạch thông tin và chuyển đổi số; chi phí không chính thức; chi phí thời gian; cạnh tranh bình đẳng; hỗ trợ doanh nghiệp; thiết chế pháp lý và an ninh trật tự; tính năng động, sáng tạo và hiệu quả hoạt động của đơn vị; chỉ số xanh; môi trường sống và sức khỏe; khả năng tiếp cận đất đai và ổn định trong sử dụng đất.
Riêng khối sở, ban, ngành thì đánh giá theo chín chỉ số (không có chỉ số cuối cùng và không có tiêu chí “An ninh trật tự”). Trong đó, hai chỉ số “Tính minh bạch và tiếp cận thông tin” và “Ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số” của năm 2022 được gộp lại thành chỉ số mới là “Tiếp cận minh bạch thông tin và chuyển đổi số”. Việc này nhằm đáp ứng xu hướng ứng dụng chuyển đổi số để tăng cường tiếp cận thông tin.
Cùng với đó, chỉ số “Vai trò người đứng đầu sở, ngành, chính quyền địa phương” của năm 2022 được đưa vào thành chỉ tiêu đánh giá trong chỉ số mới “Tính năng động, sáng tạo và hiệu quả hoạt động của đơn vị”. Đáng chú ý, DDCI năm 2023 được bổ sung hai chỉ số mới là “Chỉ số xanh” (tham chiếu Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh-PCI năm 2022 và định hướng thúc đẩy kinh tế xanh của lãnh đạo thành phố) và chỉ số “Môi trường sống và sức khỏe” (tham chiếu thông lệ quốc tế và định hướng xây dựng thành phố thành Trung tâm Tài chính quốc tế).
Việc khảo sát, đánh giá DDCI là một trong những căn cứ để xem xét, so sánh chất lượng điều hành kinh tế của chính quyền địa phương và các sở, ban, ngành trong việc cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố. Qua đó, giúp các đơn vị và địa phương thấy được những điểm mạnh, điểm yếu; từ đó, có các biện pháp nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính, tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Bên cạnh đó, đánh giá được trách nhiệm xã hội và năng lực quản trị của doanh nghiệp trên địa bàn thành phố, hướng tới đo lường và cải thiện thường niên năng lực quản trị và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Đồng thời, tạo kênh thông tin minh bạch, tin cậy và rộng rãi để nhà đầu tư, doanh nghiệp tham gia đóng góp ý kiến đối với chính quyền địa phương và các sở, ban, ngành. DDCI cũng giúp thành phố có chiến lược tốt hơn để cải cách, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực công tác điều hành kinh tế, quản trị công, nâng cao chỉ số PCI, hướng tới môi trường kinh doanh thuận lợi và tăng trưởng bền vững.
Còn nhiều trở ngại, trăn trở
Dự kiến, khoảng 15 nghìn doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể sẽ tham gia thực hiện các hoạt động khảo sát, đánh giá DDCI năm 2023. Trong đó, 8.000 đơn vị đánh giá khối địa phương và 7.000 đơn vị đánh giá khối sở, ban, ngành; với khoảng 50 nghìn phiếu khảo sát được phát ra. Yêu cầu kết quả đánh giá phải phân tích đầy đủ, so sánh với kết quả đánh giá năm 2022; làm rõ những gợi ý chính sách, khuyến nghị cho từng sở, ban, ngành, địa phương nói riêng và thành phố nói chung.
Theo đó, trong hoạt động đánh giá sẽ có sự tham vấn chuyên sâu với 20 đến 30 doanh nghiệp nằm trong nhóm các nhà đầu tư chiến lược của thành phố cùng với báo cáo phân tích của gần 30 chuyên gia trong và ngoài nước để đưa ra được những góc nhìn, đánh giá nhiều chiều và toàn diện nhất về các chính sách do Chính phủ ban hành và hiệu quả trong cách thức triển khai của chính quyền địa phương.
Dự kiến, thành phố sẽ công bố, báo cáo kết quả DDCI năm 2023 và triển khai kế hoạch DDCI năm 2024 vào cuối tháng 2/2024. Việc đánh giá này sẽ trở thành hoạt động thường niên để góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội của thành phố.
Theo đại diện Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam, thành phố vẫn còn không ít trở ngại, gây ảnh hưởng không tốt đối với năng lực cạnh tranh, sức hấp dẫn trong thu hút đầu tư.
Đó là, dịch vụ công trực tuyến hoạt động chưa tốt, khó liên lạc trực tuyến với nhân viên công vụ để giải quyết vấn đề; thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng hàng hóa xuất khẩu còn kéo dài; các cơ quan chức năng còn giải thích thiếu nhất quán, tùy tiện trong việc giải quyết dịch vụ xuất khẩu được hưởng thuế giá trị gia tăng 0%; việc quyết toán thuế của người nước ngoài rất phức tạp và có thể dẫn đến việc đánh thuế hai lần và gặp khó khăn với cơ quan thuế.
Còn trong các quy định mới về giấy phép lao động cho người nước ngoài có quá nhiều tài liệu cần đến dịch vụ công chứng, hợp pháp hóa, dịch thuật. Quy định mới này thiếu rõ ràng và khiến những người đã có giấy phép lao động không yên tâm làm việc…
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Võ Văn Hoan, kết quả DDCI là một cơ sở để lãnh đạo thành phố nhìn nhận lại công tác lãnh đạo, điều hành của chính quyền thành phố. Nếu cấp dưới làm sai, làm chưa tốt thì thành phố cũng có trách nhiệm trong đó. Khi doanh nghiệp đánh giá thấp thì lãnh đạo thành phố sẽ phải xem lại xem đã điều hành như thế nào để bị đánh giá như thế, tại sao môi trường kinh doanh bị đánh giá chưa tốt...
Đồng chí Võ Văn Hoan cho rằng: Cả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, sở, ban, ngành, địa phương lẫn cộng đồng doanh nghiệp đều cần phải nâng cao nhận thức để tham gia nhiều hơn, có trách nhiệm hơn, sâu hơn vào quá trình đánh giá, không chỉ trả lời bảng câu hỏi mà còn tham gia góp ý, hiến kế cho thành phố.
Đồng thời, hội đồng đánh giá, các chuyên gia, các nhà tư vấn, công ty, nhà đầu tư… cần góp ý thẳng thắn, khuyến nghị các giải pháp hiệu quả cho thành phố. Dựa trên kết quả đánh giá DDCI, thành phố sẽ chọn ra một số lĩnh vực liên quan các điểm nghẽn cần khắc phục ngay để tập trung triển khai những giải pháp, mô hình, cách làm cụ thể nhằm tháo gỡ vướng mắc, cải thiện năng lực cạnh tranh, môi trường kinh doanh.
