Hà Giang có 90% số dân là đồng bào dân tộc thiểu số. Nhiều dân tộc còn tồn tại những phong tục, tập quán lạc hậu, trong đó có nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Thực trạng này không chỉ ảnh hưởng đến việc cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn dẫn đến những hệ lụy đối với gia đình và xã hội. Thời gian qua, tỉnh Hà Giang đã, đang triển khai nhiều giải pháp để ngăn chặn, đẩy lùi hủ tục này.
Những năm qua, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số được phát huy, kinh tế-xã hội phát triển, đời sống và dân trí người dân ngày càng nâng cao. Qua đó, tệ nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” ở các huyện miền núi Quảng Ngãi từng bước được ngăn chặn và đẩy lùi, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tại địa phương.
Sáng 15/5, Tỉnh ủy Quảng Ngãi tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 30-CT/TU ngày 13/3/2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng nhằm ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi tệ nạn nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” trên địa bàn các huyện miền núi của tỉnh.
Nhiều tộc người ở Tây Nguyên theo dòng mẫu hệ. Hôn nhân phổ biến ở các buôn làng Tây Nguyên là tục bắt chồng. Ngày nay, cuộc sống ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số từng bước được cải thiện, điều kiện về văn hóa tinh thần cũng được nâng lên, nhưng ở một số nơi, hủ tục thách cưới vẫn còn tồn tại đã gây khó khăn cho nhiều gia đình.
Tuyên truyền miệng là một hình thức quan trọng trong việc phổ biến, tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Đó cũng là kênh giao tiếp hữu hiệu để tạo nên mối quan hệ xã hội đồng thuận.
Hủ tục là tập tục, tập quán đã lỗi thời, lạc hậu; những yếu tố tiêu cực của nó làm cản trở tiến trình phát triển. Nghiêm trọng hơn là những hủ tục mang màu sắc mê tín, trở thành tội ác, là gánh nặng truyền đời đối với các cộng đồng người, nhất là đồng bào các dân tộc ít người.
Tỉnh Quảng Ngãi có hơn 30 thành phần dân tộc thiểu số (DTTS) sinh sống với khoảng 52.920 hộ; 201.600 khẩu, chiếm 14,52% dân số toàn tỉnh. Những năm qua, người có uy tín trong đồng bào DTTS tỉnh Quảng Ngãi đã có nhiều đóng góp tích cực cho chính quyền địa phương, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói, giảm nghèo, nhất là bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội ở vùng đồng bào DTTS trên địa bàn.
Thực hiện quan điểm của Đảng ta về công tác dân tộc, trong nhiều năm qua, Quốc hội, Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, các địa phương đã ban hành nhiều cơ chế triển khai. Chính vì vậy, công tác dân tộc nói chung, đồng bào dân tộc, miền núi nói riêng đã có nhiều thay đổi. Công tác xóa đói giảm nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số thu được nhiều kết quả tích cực; văn hóa-xã hội có nhiều tiến bộ, an ninh trật tự vùng dân tộc ổn định và được giữ vững; trình độ dân trí, chất lượng nguồn nhân lực của vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được nâng lên; đời sống tín ngưỡng có nhiều thay đổi; bản sắc văn hóa truyền thống tiếp tục là nguồn lực quan trọng trong đời sống của người dân tộc thiểu số.
Thời gian qua, Bộ đội Biên phòng Nghệ An đã phối hợp cấp ủy, chính quyền các địa phương ở vùng rẻo cao biên giới Nghệ An đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đồng bào các dân tộc thiểu số nhằm góp phần đẩy lùi hủ tục tảo hôn trên địa bàn.
Hà Giang là nơi sinh sống của 19 dân tộc, mỗi dân tộc có nét văn hóa truyền thống đặc sắc nhưng cũng còn nhiều phong tục, tập quán lạc hậu cần xóa bỏ. Ðầu năm 2022, Tỉnh ủy Hà Giang đã ban hành Nghị quyết số 27 về "Xóa bỏ hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh" với mục tiêu đến năm 2030 xóa bỏ hoàn toàn các tập quán, phong tục lạc hậu trong cộng đồng các dân tộc thiểu số.