Việt Nam có vị trí thuận lợi, là cửa ngõ thông thương giữa ASEAN và các khu vực trên thế giới. Do vậy đây được xác định vừa là nơi tiêu thụ, vừa là tuyến đường trung chuyển trái phép các loài động vật hoang dã (ÐVHD) và các sản phẩm ÐVHD, là "mảnh đất" màu mỡ để loại tội phạm này lợi dụng hoạt động.

30 năm qua, từ khi Việt Nam tham gia Công ước về thương mại quốc tế bảo vệ các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES), chúng ta đã có nhiều hành động thiết thực nhằm bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường và quản lý việc buôn bán các loài động, thực vật có tên trong Sách đỏ. Tuy nhiên trên thực tế, tình trạng săn bắt, buôn bán, nuôi nhốt và sử dụng sản phẩm từ động vật hoang dã ở nước ta vẫn diễn biến vô cùng phức tạp. Điều đó cho thấy khung pháp lý và công tác quản lý, bảo vệ đối với các loài động vật hoang dã còn nhiều bất cập.

Công an thành phố Vinh (Công an Nghệ An) vừa phát hiện, bắt giữ vụ vận chuyển trái phép nhiều cá thể động vật hoang dã quý hiếm.

Quảng Bình kêu gọi chấm dứt tiêu thụ động vật hoang dã

Ngày Quốc tế về rừng (21/3) được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua ngày 28/11/2012 và tổ chức đầu tiên vào năm 2013. Từ đó đến nay, sự kiện này được duy trì thường niên với các chủ đề khác nhau theo từng năm.

Dược liệu thay thế thuốc từ động vật hoang dã

Ngày 19/3, Trường Đại học Quảng Nam phối hợp Hợp phần Bảo tồn Đa dạng sinh học, dự án VFBC tổ chức tọa đàm “Bảo tồn động vật hoang dã và phục hồi đa dạng sinh học” với chủ đề "Lên tiếng và hành động vì động vật hoang dã".

Vườn quốc gia Cát Tiên là khu nổi bật đã thực hiện giám sát đa dạng sinh học từ đầu những năm 2000, với dữ liệu về các quần thể loài quan trọng như chim, linh trưởng, hươu và cá sấu. Hiện nay, vườn quốc gia Cát Tiên đang nỗ lực hoàn thiện những thủ tục cuối cùng để đạt được chứng nhận Danh lục xanh IUCN dự kiến trong năm 2024.

Chi cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Vườn quốc gia U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang thả con trăn nặng 58kg, cùng 23 động vật hoang dã về tự nhiên.

Gây nuôi động vật hoang dã vì mục đích thương mại là hoạt động đang diễn ra khá phổ biến ở nhiều địa phương. Mặc dù hệ thống chính sách pháp luật hiện đã tương đối toàn diện, tuy nhiên các quy định về lĩnh vực này còn khá chung chung, cần có sự bổ sung để hoàn thiện kịp thời nhằm quản lý hiệu quả hoạt động nêu trên, góp phần bảo vệ môi trường sống của động vật hoang dã và hạn chế khả năng lây lan dịch bệnh đến con người.

Ngày 28/12, Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng đã bắt đầu thi hành phần xử lý vật chứng của Bản án số 13/2023/HSST ngày 21/2/2023 của Tòa án nhân dân thành phố Đà Nẵng.

Sau khi tiếp nhận động vật hoang dã, nhân viên của Trung tâm Du lịch sinh thái, Giáo dục môi trường và Cứu hộ phát triển sinh vật (gọi tắt là Trung tâm), thuộc Vườn quốc gia U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang chia nhau chăm từng "miếng ăn, giấc ngủ" đến khi chúng khỏe mạnh và thả về tự nhiên. Chỉ người yêu động vật hoang dã, quý cuộc sống của muôn loài mới có thể gắn bó với các chuồng trại nằm tận rừng sâu như vậy.

Nghệ An: Bắt vụ vận chuyển trái phép động vật hoang dã số lượng lớn

Ngày 19/12, tại Hà Nội đã diễn ra hội thảo “Nâng cao nhận thức về phương pháp tiếp cận - Một sức khỏe nhằm giảm thiểu nguy cơ bệnh lây truyền từ động vật sang người phát sinh từ gây nuôi động vật hoang dã” và tổng kết Dự án "Giảm thiểu rủi ro sức khỏe phát sinh từ thương mại động vật hoang dã ở Việt Nam". Dự án nằm trong khuôn khổ hợp tác giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ).

Kết quả điều tra cho thấy rằng quần thể của nhiều loài động vật rừng quan trọng không được ghi nhận và có thể đã suy giảm do việc bẫy bắt vẫn phổ biến trên diện rộng.

Trước bối cảnh chung về tình trạng đa dạng sinh học đang bị suy thoái, tình trạng buôn bán, tiêu thụ trái phép động vật hoang dã gia tăng, các ngành, các cấp cùng với các tổ chức xã hội và nhân dân nhiều nơi đã chung tay, có những hành động thiết thực bảo vệ các loài động vật hoang dã quý hiếm.

Vào đầu tháng 12 tới, giải chạy vì rùa #Run4Turtles sẽ được tổ chức tại Hà Nội, nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về những mối đe dọa đối với các loài rùa tại Việt Nam.

Ngày 25/10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Tuy Hòa đã khởi tố điều tra vụ án “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”; khởi tố bị can Lê Thị Đủ, sinh năm 1984, trú tại thôn Phú Sen Tây, xã Hòa Định Tây, huyện Phú Hòa theo điểm a, Khoản 1, Điều 244 Bộ luật Hình sự.

Nghiên cứu gần đây nhất của tổ chức WCS cho biết, kết quả thu thập các mẫu bệnh phẩm của động vật hoang dã từ các trang trại, chợ, nhà hàng, từ các sản phẩm buôn bán trái phép đã phát hiện nhiều virus truyền nhiễm mới với 5 virus corona, 2 virus herpes (bệnh thủy đậu, mụn rộp, zona) và 14 virus Rhabdo (gây bệnh dại). Xâm hại động vật hoang dã đưa vào tiêu thụ có thể sẽ làm con người phải đối mặt với nhiều dịch bệnh truyền nhiễm.

Trong hai ngày 28 và 29/9, tại Vườn quốc gia Cúc Phương (tỉnh Ninh Bình), Báo Nông nghiệp Việt Nam phối hợp Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Tổ chức quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWP) tổ chức hội thảo “Tập huấn tăng cường năng lực báo chí khai thác đề tài buôn bán động vật hoang dã trái phép”.

Ngày 27/9, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tổ chức họp báo ra mắt bộ hình ảnh truyền thông mới hướng tới giảm nhu cầu tiêu thụ động vật hoang dã trái pháp luật.

Với khả năng nắm bắt trí tưởng tượng và gợi lên cảm xúc, những bức ảnh có thể kể cho chúng ta những câu chuyện về thiên nhiên mà chỉ ngôn từ không thể truyền tải được. Các tác phẩm đoạt giải trong cuộc thi Nhiếp ảnh thiên nhiên TTL năm 2023 chứng minh rằng, đối với thiên nhiên, một bức ảnh đáng giá cả nghìn lời nói.

Dù đạt nhiều thành tích trong hoàn thiện khung pháp lý và thực thi pháp luật về quản lý, bảo vệ động vật hoang dã nhưng Việt Nam vẫn đang đối mặt nhiều thách thức do tội phạm buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép động vật hoang dã gây ra. Đẩy mạnh các hoạt động mạnh mẽ để bảo vệ động vật hoang dã đang trở thành nhiệm vụ quan trọng của các cơ quan có trách nhiệm và cộng đồng xã hội.

Chiều 22/8, thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Nam cho biết, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lê Trí Thanh vừa ký Chỉ thị yêu cầu giám đốc các sở, thủ trưởng các ban, ngành, các tổ chức chính trị-xã hội, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm chính đối với ngành mình quản lý về công tác quản lý, bảo vệ các loài động vật hoang dã, nhất là các loài nguy cấp, quý, hiếm.

Ngày 16/8, Công an thành phố Dĩ An (tỉnh Bình Dương) cho biết đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can vụ mua, bán trái phép động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ do đối tượng Mai Văn Đại thực hiện.

Theo Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), bình quân mỗi năm, tổ chức này nhận được hơn 3.000 tin báo về các vi phạm động vật hoang dã, đồng thời tổ chức, phối hợp chặt chẽ với người dân và các cơ quan chức năng để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, xử lý các đối tượng vi phạm.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), dịch hạch là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do trực khuẩn yersinia pestis ở bọ chét sống ký sinh trên các loài gặm nhấm hoang dã, như sóc marmot, gây ra.

Theo bạn đọc phản ánh, hiện nay tình trạng mua bán trái phép động vật và các sản phẩm động vật hoang dã trên mạng xã hội diễn ra rầm rộ, nhất là trên Facebook và Zalo. Tại hai mạng xã hội này, từ chim bìm bịp, rắn hổ mang chúa đến ngà voi, mật gấu, sừng tê giác,... được rao bán công khai mà không bị cơ quan chức năng nào kiểm duyệt. Chỉ cần có nhu cầu là người mua dễ dàng lên mạng đặt hàng, thông báo địa chỉ nhận hàng là có ngay những hàng hóa mong muốn trong thời gian sớm nhất.

Ngày 21/7, 30 công ty dược phẩm và y học cổ truyền Việt Nam cam kết không sử dụng dược liệu và thành phần có nguồn gốc từ các loài động vật hoang dã trái pháp luật trong quá trình sản xuất thuốc đông dược.

Trong số các quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam được coi là một trong những điểm nóng về tình trạng buôn bán trái pháp luật động vật hoang dã. Tại Việt Nam, số vụ vi phạm về động vật hoang dã có xu hướng tăng trong 2 năm gần đây bất chấp sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.