Hành động vì động vật hoang dã

Vườn quốc gia Vũ Quang (thuộc tỉnh Hà Tĩnh) được biết đến là một trong những trung tâm đa dạng sinh học lớn của Việt Nam, trong đó có nhiều loài nguy cấp, quý hiếm cần được ưu tiên bảo tồn. Vườn nằm trong một vùng sinh thái có mức độ ưu tiên toàn cầu, được xác định là cực kỳ quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học cho cả Việt Nam và thế giới. Tại sự kiện, hơn 200 đại diện cộng đồng địa phương, cơ quan ban ngành và các em học sinh trên địa bàn huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh hưởng ứng lời kêu gọi của Vườn Quốc gia Vũ Quang cùng cam kết không săn bắt, mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã. Vườn Quốc gia Vũ Quang cam kết nỗ lực vì đa dạng sinh học, hướng đến trở thành “Vườn Quốc gia Vũ Quang - Ngôi nhà an toàn của động vật hoang dã”.

Tại sự kiện này, Hợp phần Bảo tồn Đa dạng sinh học (Dự án VFBC) do USAID tài trợ đã công bố những kết quả nổi bật trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại Vườn Quốc gia Vũ Quang trong thời gian từ tháng 7 năm 2020 đến tháng 5 năm 2024. Dự án đã hỗ trợ đào tạo và thực hiện khảo sát đa dạng sinh học với 85 trạm bẫy ảnh và tiến hành đánh giá mối đe dọa đối với đa dạng sinh học bằng công cụ SMART.

Bên cạnh đó, Dự án cũng hỗ trợ Vườn Quốc gia Vũ Quang thành lập và đưa vào hoạt động một Đội tuần tra và tháo gỡ bẫy dựa vào cộng đồng (CPT) với 5 thành viên. Các thành viên trong đội đã được đào tạo các kỹ năng cơ bản về tuần tra, gỡ bẫy, cứu hộ động vật hoang dã, quy tắc ứng xử khi thực hiện nhiệm vụ, kỹ năng nhận biết một số loại động vật thường gặp, kỹ năng nhận biết một số loài thực vật quý hiếm và kỹ năng sơ cứu và an toàn môi trường xã hội trong tuần tra bảo vệ rừng. Kể từ tháng 4 năm 2023, các đội CPT đã tiến hành 33 cuộc tuần tra, gỡ bỏ gần 1,500 bẫy và ghi nhận 50 vụ việc vi phạm.

Đại diện đơn vị tài trợ cho dự án, ông Bradley Bessire - Phó Giám đốc USAID Việt Nam chia sẻ, USAID Việt Nam, thông qua Hợp phần Bảo tồn Đa dạng Sinh học, đã hợp tác với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam để cung cấp hỗ trợ cả về kỹ thuật và tài chính cho 21 địa điểm trên khắp Việt Nam nhằm phát triển hệ thống khu bảo tồn hiệu quả và khôi phục sự phong phú của động vật hoang dã tại Việt Nam.

Không chỉ ở Vũ Quang mà còn ở các khu bảo tồn khác, Việt Nam đang phải đối mặt với một thực tế cấp bách là mất đa dạng sinh học đáng kể trong bối cảnh quốc gia này đang là điểm nóng toàn cầu. Tài nguyên thiên nhiên của quốc gia đang ngày càng bị đe dọa bởi quá trình đô thị hóa, phát triển cơ sở hạ tầng và khai thác trái phép.

Các em học sinh tìm hiểu về đa dạng sinh học tại Vườn Quốc gia Vũ Quang.

Là đối tác mạnh mẽ của Việt Nam trong việc chống buôn bán động vật hoang dã và bảo tồn đa dạng sinh học, USAID cam kết hợp tác với chính phủ và chính quyền địa phương để giảm thiểu các mối đe dọa đối với đa dạng sinh học của Việt Nam. Ông Bradley Bessire tin rằng tất cả chúng ta đều hiểu được tầm quan trọng của việc bảo tồn đa dạng sinh học, vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ và động vật hoang dã phong phú phát triển mạnh trong các khu rừng tự nhiên như Vườn Quốc gia Vũ Quang.

Theo tinh thần của Ngày Đa dạng Sinh học Quốc tế năm 2024 với chủ đề “Hãy trở thành một phần của kế hoạch”, Bradley Bessire muốn kêu gọi các bạn cam kết tham gia hành động chung cùng chúng tôi để chống lại và đảo ngược tình trạng mất đa dạng sinh học ở Việt Nam. "Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học", chúng tôi kêu gọi mọi người cùng góp sức để ngăn chặn và đảo ngược tình trạng suy giảm đa dạng sinh học ở Việt Nam. Giờ là lúc chúng ta cần hành động có trách nhiệm để duy trì đa dạng sinh học như một tài sản có giá trị toàn cầu cho các thế hệ mai sau.

Phát biểu tại sự kiện, bà Phan Việt Nga, Phó Cục trưởng Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: “Các hệ sinh thái tự nhiên và tài nguyên đa dạng sinh học tại Việt Nam đang đối mặt với những thách thức lớn. Thông qua sự kiện này, tôi kêu gọi sự phối hợp của các cơ quan ban ngành, tổ chức, cá nhân cùng chung tay hành động để gìn giữ, bảo tồn tính đa dạng sinh học đứng thứ 16 trên thế giới của Việt Nam.”

Ký cam kết chung tay hành động vì động vật hoang dã.

Để chuyển hóa những thách thức và hưởng ứng Ngày Quốc tế Đa dạng Sinh học 2024, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng nêu một số kiến nghị, giải pháp như: Tăng cường truyền thông và nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học và các giá trị của đa dạng sinh học trong cải thiện sinh kế bền vững, xóa đói giảm nghèo. Tăng cường các hoạt động nhằm ngăn chặn tình trạng khai thác quá mức và buôn bán trái phép các loài động, thực vật hoang dã. Ngăn chặn, giảm thiểu sự xuất hiện, tác động của các loài ngoại lai, xâm hại đối với đa dạng sinh học thông qua các biện pháp kiểm soát, tăng cường quản lý con đường du nhập, diệt trừ các loài ngoại lai xâm hại. Giảm thiểu phát thải, nghiên cứu các giải pháp làm giảm tác động của biến đổi khí hậu đến đa dạng sinh học…

Ngày 22/5 hàng năm được Liên hợp quốc chọn là Ngày quốc tế Đa dạng sinh học với mục tiêu nâng cao nhận thức, trách nhiệm cộng đồng về đa dạng sinh học. Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 được Liên hợp quốc phát động với chủ đề “Be part of the Plan” - “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học” nhằm ngăn chặn sự suy giảm đa dạng sinh học trong thập kỷ “Phục hồi hệ sinh thái”.

Việc Vườn Quốc gia Vũ Quang nhận danh hiệu Vườn di sản ASEAN vào năm 2019 và Giải thưởng Môi trường vào năm 2022 là những ghi nhận đặc biệt đã góp phần nâng cao vai trò, uy tín của Việt Nam trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại khu vực và quốc tế. Thông qua sự kiện Hành động vì động vật hoang dã, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Vũ Quang đã tuyên truyền về tầm quan trọng của bảo tồn đa dạng sinh học, quảng bá rộng rãi nét đẹp thiên nhiên và hệ động, thực vật hoang dã phong phú tại Vườn Quốc gia Vũ Quang.

Sự kiện được mong đợi sẽ góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng người dân về vai trò của việc gìn giữ các giá trị đa dạng sinh học; từ đó kêu gọi người dân sống có trách nhiệm với thiên nhiên và chung tay bảo tồn hệ động, thực vật hoang dã, thể hiện trách nhiệm của mỗi chúng ta trong việc bảo vệ di sản quý giá cho các thế hệ tương lai.