Hiệp định Paris

Hiệp định Paris được ký kết cách đây tròn nửa thế kỷ (27/1/1973-27/1/2023) đã kết thúc thắng lợi cuộc đàm phán dài nhất, phức tạp nhất trong lịch sử ngoại giao Việt Nam để chấm dứt cuộc chiến tranh dài nhất trong thế kỷ XX.

Cách đây 50 năm, vào ngày 27/1/1973, Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam chính thức được ký kết, đánh dấu một mốc son chói lọi trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang của nhân dân ta và nền ngoại giao Việt Nam.

Ngày 27/1/1973, Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam đã được ký kết tại Trung tâm Hội nghị quốc tế Kléber, ở Paris, Pháp. Các bên tham gia đàm phán và ký kết gồm: Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam, Chính phủ Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa. 

Cùng nhìn lại những dấu mốc quan trọng trọng quá trình đàm phán và ký kết Hiệp định Paris.

Hiệp định Paris được ký kết là thắng lợi của cuộc đấu tranh trên mặt trận quân sự, chính trị và ngoại giao của Việt Nam. Đó cũng là thắng lợi của phong trào đấu tranh vì hòa bình cho Việt Nam của nhân dân yêu chuộng hòa bình, độc lập trên khắp thế giới, đặc biệt là ở Pháp.

Năm 2023, trở lại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Bộ Nội vụ), tìm trong khối tài liệu của Đại sứ Hà Văn Lâu trao tặng, chúng tôi nhận thấy có những văn bản đặc biệt giá trị về tổng kết cuộc đàm phán giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Mỹ tại Paris từ năm 1968 đến năm 1973; có tài liệu chưa bao giờ được công bố, tài liệu tuyệt mật, tối mật liên quan đến vòng đàm phán. Bài phát biểu tại phiên toàn thể lần thứ 53 của Hội nghị Paris về Việt Nam, ngày 5/2/1970, là một trong những tài liệu đó.

Lịch sử hàng nghìn năm dựng nước, giữ nước của dân tộc Việt Nam là những cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ với giặc ngoại xâm hùng mạnh để giành lại, giữ vững nền độc lập, hòa bình, tự do và sự thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Ngày 13/5, tại Trụ sở của Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris diễn ra triển lãm ảnh và giới thiệu sách về các hoạt động của phong trào Việt kiều yêu nước và bạn bè Pháp trong quá trình đàm phán Hiệp định Paris về kết thúc chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam.

Viện Hòa bình Hoa Kỳ (USIP) tại thủ đô Washington phối hợp Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ tổ chức tọa đàm với chủ đề "Suy ngẫm nhân dịp 50 năm Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam: Những tác động đối với quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ ngày nay".

Sau khi thất bại trong cuộc phản công chiến lược lần thứ nhất mùa khô 1965-1966, Bộ chỉ huy quân Mỹ ở miền nam tiếp tục triển khai cuộc phản công chiến lược lần thứ hai mùa khô 1966-1967 nhưng không đạt được mục tiêu.

Trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, kế thừa và phát huy truyền thống yêu nước và bản sắc ngoại giao của dân tộc ta, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, mặt trận ngoại giao luôn đóng vai trò quan trọng, phối hợp chặt chẽ với mặt trận quân sự và chính trị, góp phần tạo nên những thắng lợi làm rạng rỡ lịch sử dân tộc, từ đàm phán bảo vệ nền độc lập sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đến đàm phán, ký kết Hiệp định Geneva năm 1954 và đỉnh cao là ký kết Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam vào ngày 27/1/1973.

Kỷ niệm 50 năm Ngày ký kết Hiệp định Paris là dịp đặc biệt để bạn bè Pháp yêu chuộng hòa bình ôn lại những năm tháng ủng hộ và đấu tranh không mệt mỏi vì hòa bình của Việt Nam. Qua một chặng đường dài kể từ ngày lịch sử 27/1/1973, những tình cảm hữu nghị và đoàn kết "Vì hòa bình của Việt Nam thân yêu" vẫn luôn sống động trong tâm trí của mọi người.

Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam là đỉnh cao thắng lợi của mặt trận ngoại giao nước ta thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, đồng thời là bước ngoặt lịch sử, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng. Các bài học kinh nghiệm về đàm phán Hiệp định Paris đến nay vẫn còn nguyên giá trị, giúp Việt Nam vững bước trên con đường hội nhập quốc tế.

Thấm thoắt 50 năm đã trôi qua kể từ ngày 27/1/1973, ngày Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam chính thức được ký kết. Tôi rất vinh dự đã tham gia phong trào yêu nước tại Pháp, đóng góp một phần nhỏ bé vào công cuộc đấu tranh giành lại tự do, hòa bình cho đất nước và Bắc Nam sum họp một nhà.

Ngày 27/1/1973 là một ngày vô cùng đặc biệt đối với kiều bào ở Pháp. Ngay từ sáng sớm, đông đảo bà con và bạn bè Pháp đã có mặt ở Trung tâm Hội nghị quốc tế Kléber để chào đón hai đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam.

Đóng góp vào thắng lợi chung của Hiệp định Paris có một phần quan trọng của bà con Việt kiều tại Pháp. Trong thâm tâm của những người con đất Việt khi đó, họ sẵn sàng cống hiến dù gian khó đến đâu để hòa bình sớm được lập lại trên quê hương Việt Nam và non sông thống nhất.

Ngày 27/1/1973, Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết, đánh dấu một sự kiện có ý nghĩa lịch sử đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của Việt Nam. Trong suốt thời gian đó, Việt kiều yêu nước tại Pháp đã góp phần không nhỏ như "một binh chủng đặc biệt" vào công việc của hai đoàn đàm phán và vận động dư luận ủng hộ Việt Nam.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam (27/1/1973-27/1/2023), Tiến sĩ Andrew Wells-Dang, chuyên gia cao cấp về Việt Nam tại Trung tâm châu Á thuộc Viện Hòa bình Mỹ đã trao đổi về các góc nhìn của dư luận Mỹ, cũng như những bài học rút ra từ hiệp định có ý nghĩa lịch sử này.

Đất nước phát triển, chính trị ổn định, kinh tế khá giả, đời sống người dân no ấm hạnh phúc, sánh vai cùng bạn bè quốc tế, đó là mục tiêu cao cả nhất của mỗi quốc gia. Là một đất nước từng trải qua nhiều năm chiến tranh, người dân Việt Nam hiểu hơn ai hết cái giá của hòa bình, với vị thế và tiềm lực mới Việt Nam luôn sẵn sàng là một đối tác bắt những nhịp cầu đối thoại, hòa giải, kiến tạo hòa bình khu vực và thế giới.

Ngày 27/1/1973, Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam chính thức được ký kết, đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân Việt Nam. Dịp kỷ niệm 50 năm Ngày ký Hiệp định Paris là cơ hội để ôn lại tầm vóc, ý nghĩa của hiệp định lịch sử này cùng những bài học kinh nghiệm quý báu để ứng dụng trong tình hình mới.