Tại buổi tập huấn, đại diện các lãnh đạo chia sẻ các nội dung hướng dẫn thực hiện Thông tư số 27/2022/TT-BLĐTBXH, hướng dẫn thực hiện quyền tham gia của trẻ em, bộ quy chuẩn dành cho cơ sở chăm sóc nuôi dạy trẻ em Phật giáo và thảo luận về phương pháp triển khai, các giải pháp để thực hiện Thông tư 27 nói riêng và bảo đảm quyền trẻ em nói chung một cách thực chất hiệu quả.
Các hoạt động ngoài gia đình và cơ sở giáo dục, nguy cơ của trẻ em gặp rủi ro sẽ cao hơn, đặc biệt là trong bối cảnh các chương trình giáo dục, chương trình trại hè trong nước-quốc tế, học kỳ quân đội-cảnh sát, khóa tu… nở rộ trong dịp hè để phục vụ nhu cầu học tập vui chơi trong kỳ nghỉ hè.
Phó Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) Nguyễn Thị Nga chia sẻ, hiện nay, công tác bảo đảm quyền trẻ em, giảm thiểu nguy cơ tổn hại tới sự an toàn, tham gia và phát triển của trẻ em là vô cùng quan trọng.
Các hoạt động ngoài gia đình và cơ sở giáo dục, nguy cơ của trẻ em gặp rủi ro sẽ cao hơn, đặc biệt là trong bối cảnh các chương trình giáo dục, chương trình trại hè trong nước-quốc tế, học kỳ quân đội-cảnh sát, khóa tu… nở rộ trong dịp hè để phục vụ nhu cầu học tập vui chơi trong kỳ nghỉ hè.
“Các chương trình ngoại khóa rất tốt nhưng việc bảo đảm quyền của trẻ em khi tham gia các chương trình này vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Khi Cục Trẻ em khảo sát một số chương trình như học kỳ quân đội, khóa tu… đã phát hiện một số vấn đề về cơ sở vật chất, chương trình, và các hành vi chưa bảo đảm các vấn đề an toàn, quyền riêng tư, quyền tham gia của trẻ…”, bà Nguyễn Thị Nga nói.
Bà Nguyễn Thị Nga cho biết, Thông tư 27/2022/TT-BLĐTBXH về hướng dẫn sự tham gia của trẻ em vào hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục được ban hành để kịp thời hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân và gia đình về sự tham gia của trẻ em trong các hoạt động ngoài gia đình và cơ sở giáo dục giúp bảo đảm môi trường an toàn, lành mạnh, thân thiện, bình đẳng, không phân biệt đối xử, kỳ thị.
Những quy định, yêu cầu được đưa ra như khi trẻ em gái tham gia học kỳ quân đội cần phải bảo đảm để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của các em gái, hoặc việc bảo đảm sức khỏe dinh dưỡng cho các em là rất quan trọng.
Các trại hè được tổ chức, nếu ban tổ chức không có đủ các kiến thức cụ thể, trẻ em có thể gặp các rủi ro liên quan đến vấn đề ngộ độc thực phẩm, đuối nước hay tai nạn thương tích, không bảo đảm sức khỏe tham gia các hoạt động, bị vi phạm quyền riêng tư, thậm chí bị bạo lực xâm hại trẻ em.
Thông tư cũng quy định rõ quyền, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tổ chức hoạt động có sự tham gia của trẻ em ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục; và đặc biệt cả trách nhiệm của hướng dẫn viên, điều phối viên, tình nguyện viên, người phụ trách trẻ em, giảng viên tham gia hoạt động có sự tham gia của trẻ em và hướng dẫn chương trình, nội dung hoạt động có sự tham gia của trẻ em ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục.
Hướng dẫn thực hiện quyền tham gia và bí mật đời sống riêng tư của trẻ em, bà Phạm Thị Thủy, phụ trách Phòng Phát triển tham gia của trẻ em, Cục Trẻ em cho biết: “Khi thực hiện các hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục, các tổ chức doanh nghiệp cần nắm chắc các nguyên tắc bảo đảm sự tham gia của trẻ như bảo đảm trẻ hoàn toàn tự nguyện chủ động tham gia; phù hợp quy định pháp luật”.
Bà cho biết thêm, mọi trẻ đều được bình đẳng và bảo đảm bí mật riêng tư, các nội dung chương trình phải phù hợp với độ tuổi, giới tính trẻ đặt lợi ích của trẻ lên trên hết, bảo đảm môi trường an toàn, thân thiện bình đẳng, có cơ chế ghi nhận, phản hồi các yêu cầu của trẻ.
Khi thực hiện các hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục, các tổ chức doanh nghiệp cần nắm chắc các nguyên tắc bảo đảm sự tham gia của trẻ như bảo đảm trẻ hoàn toàn tự nguyện chủ động tham gia; phù hợp quy định pháp luật.
Bà Phạm Thị Thủy, Cục Trẻ em
“Đặc biệt, chúng ta phải nhớ nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của trẻ. Lợi ích của trẻ em cần được đặt lên trên hết chứ không phải lợi ích của cha mẹ hay tổ chức, doanh nghiệp tổ chức các chương trình ngoài gia đình, cơ sở giáo dục”, bà Phạm Thị Thủy nói.
Thảo luận về tổ chức các hoạt động có sự tham gia của trẻ em ngoài gia đình và ngoài cơ sở giáo dục, các đại biểu chia sẻ các thuận lợi, khó khăn và các giải pháp trong quá trình triển khai thực hiện, thuận lợi, khó khăn, kiến nghị, giải pháp...
Đại diện Ban Công tác Thanh niên - Bộ Quốc phòng chia sẻ, các chương trình học kỳ quân đội để giới thiệu, bồi dưỡng cho các bạn trẻ về lịch sử, quân đội, vũ khí và các hoạt động nâng cao thể lực qua các trò chơi quân đội, bài thể dục và các quy tắc và kỹ năng an toàn như kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước…, các kỷ luật tác phong ăn ở, kỷ luật ngăn nắp. Việc áp dụng thông tư sẽ giúp việc vận hành được thực hiện hiệu quả hơn, bảo vệ quyền của trẻ em.
Chia sẻ tại buổi tập huấn, sư cô Lỗ Nghiêm, đại diện chùa Đình Quán (Hà Nội) cho rằng, Thông tư có các hướng dẫn hoàn toàn phù hợp và chùa Đình Quán nhờ đó đánh giá lại hoạt động tổ chức khóa tu của chùa để bảo đảm các tiêu chí bảo vệ trẻ em. Chùa Đình Quán luôn nỗ lực cân đối các nội dung giáo dục, kể cả giáo dục về chủ đề Phật giáo phải phù hợp với độ tuổi, tâm sinh lý và nhu cầu và nhận thức của trẻ em.
Các chuyên gia về quyền trẻ em cũng thống nhất trao đổi các giải pháp về bảo đảm thông tin, sự tham gia của trẻ để trẻ nhận thức, nêu ý kiến và được chuẩn bị tâm thế ngay từ khi chuẩn bị tham gia các hoạt động; trong quá trình tham gia, trẻ cũng có quyền thảo luận về các nội quy, đề xuất các phương pháp kỷ luật được thống nhất, phù hợp với trẻ. Ngoài ra, các tổ chức doanh nghiệp cũng cần thống nhất các phương pháp giáo dục, cách tiếp cận với trẻ em và cả cha mẹ…
Bà Nguyễn Phương Linh, Viện trưởng Viện MSD cho biết, bảo đảm quyền tham gia của trẻ không chỉ là việc tuân thủ pháp luật, mà còn là phương pháp để bảo đảm sự an toàn, hiệu quả học tập, vui chơi cho trẻ, vì lợi ích tốt nhất của trẻ.
Việc phổ biến nội dung của Thông tư 27 cũng như các văn bản quy phạm pháp luật khác về trẻ em tới rộng rãi các tổ chức, doanh nghiệp, cả trẻ em và phụ huynh sẽ góp phần giúp nâng cao nhận thức và thực hành để mỗi bên liên quan đều ý thức và trách nhiệm trong việc tạo môi trường an toàn, bình đẳng, thân thiện cho sự phát triển toàn diện của trẻ em Việt Nam.
Thông tư 27/2022/TT-BLĐTBXH hướng dẫn cụ thể về quyền trẻ em, cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em khi trẻ em tham gia vào hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục.
Đặc biệt, Thông tư quy định rõ: Trẻ em có quyền tham gia hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục trong trường hợp cơ sở, địa điểm mà trẻ em tham gia bảo đảm: an toàn, thân thiện, phù hợp với lứa tuổi, giới tính của trẻ em; phòng nghỉ, khu vực vệ sinh cá nhân phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ em trong đó có trẻ em khuyết tật; bảo đảm dinh dưỡng, an toàn vệ sinh thực phẩm cho trẻ em.
Đồng thời, trẻ em có quyền hủy bỏ việc tham gia nếu trẻ em thấy hoạt động ngoài gia đình, ngoài cơ sở giáo dục không đáp ứng hoặc không phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của trẻ em. Cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em có trách nhiệm tôn trọng ý kiến, nguyện vọng của trẻ em.
