ASEAN và Trung Quốc tham vấn về xây dựng COC

NDO -

Theo Bộ Ngoại giao, trong hai ngày 14 và 15-9, tại TP Tô Châu, Trung Quốc đã diễn ra Cuộc họp lần thứ 6 quan chức cấp cao (SOM) ASEAN-Trung Quốc và Cuộc họp lần thứ 9 Nhóm công tác chung ASEAN - Trung Quốc về triển khai Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Ðông (DOC).

Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh. (vov.vn)
Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh. (vov.vn)

Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh dẫn đầu Ðoàn đại biểu Việt Nam tham dự. Ngoài việc định kỳ kiểm điểm và thúc đẩy thực hiện DOC, cuộc họp đã tiến hành tham vấn chính thức lần đầu ở cấp SOM giữa ASEAN và Trung Quốc về việc xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Ðông (COC) theo quyết định của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao hai bên tại Bru-nây vừa qua.

Về triển khai thực hiện DOC, các nước ASEAN và Trung Quốc hoan nghênh những kết quả đạt được trong thời gian qua, như việc thông qua Quy tắc Hướng dẫn triển khai DOC tháng 7-2011, duy trì họp định kỳ cấp SOM và Nhóm công tác chung, tổ chức các hội thảo để trao đổi về khả năng tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực theo quy định của DOC. ASEAN và Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của DOC và khẳng định cam kết tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC cũng như Tuyên bố chung kỷ niệm 10 năm DOC được Hội nghị cấp cao ASEAN - Trung Quốc thông qua tháng 11-2012, nhằm tăng cường sự tin cậy, bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải, giải quyết hòa bình các tranh chấp vì hòa bình và ổn định ở Biển Ðông. Cuộc họp nhất trí tiếp tục tăng cường tham vấn giữa hai bên và đã thông qua Kế hoạch Công tác thực hiện DOC giai đoạn 2013-2014.

Về COC, ASEAN và Trung Quốc hoan nghênh và đánh giá cao việc hai bên lần đầu tiến hành tham vấn chính thức về COC; nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Ðông, và trong bối cảnh tình hình Biển Ðông còn diễn biến phức tạp, càng cần thiết phải xây dựng được COC, đi đôi với việc tăng cường hơn nữa xây dựng lòng tin và môi trường thuận lợi cho việc giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Ðông. Các nước đã nhất trí bước đầu về những bước đi sắp tới cho việc xây dựng COC. Theo đó, hai bên khẳng định, cấp SOM ASEAN - Trung Quốc về DOC, với tư cách là cơ chế chính để xây dựng COC cần phải quyết tâm và nỗ lực hơn nữa trong nhiệm vụ này; đồng thời giao cho Nhóm công tác chung và các cơ chế trực thuộc có thể được lập sau này hỗ trợ cấp SOM trao đổi về việc xây dựng COC. Cấp SOM cũng có nhiệm vụ định kỳ báo cáo tiến độ xây dựng COC lên Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc hằng năm. Các nước cũng chia sẻ, COC cần được xây dựng và nâng cao hơn trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản đã được thống nhất trong các văn kiện đã có giữa ASEAN và Trung Quốc, nhất là DOC năm 2002, Tuyên bố chung Hội nghị cấp cao ASEAN - Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC và kết luận của các Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc tháng 6 và 8-2013 vừa qua.

Các nước đánh giá cuộc họp tham vấn chính thức đầu tiên về COC ở cấp SOM giữa ASEAN và Trung Quốc là sự khởi đầu tích cực và có ý nghĩa. Tuy nhiên, phía trước còn nhiều vấn đề cần phải tiếp tục bàn và giải quyết. Do đó, cả ASEAN và Trung Quốc cần phải tiếp tục thực hiện tốt DOC đi đôi với việc quyết tâm xây dựng COC, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng  Ngoại giao Phạm Quang Vinh nêu rõ, Việt Nam ủng hộ quan điểm chung của ASEAN của việc cần sớm có COC mang tính ràng buộc và quy định tổng thể các quy tắc, hành vi ứng xử của các bên nhằm bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải, ngăn ngừa và quản lý xung đột, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân thủ Luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982.