Ngày 4/7, Ban Công tác đại biểu của Quốc hội phối hợp với tổ chức Truyền thông thay đổi hành vi Intelligentmedia và tổ chức Soi Dog Foundation International tổ chức Tọa đàm Buôn bán và tiêu thụ thịt động vật nuôi (chó, mèo): Chính sách, thách thức và cơ hội.
Tham dự tọa đàm có các đại biểu Quốc hội, đại diện lãnh đạo các cơ quan Quốc hội, cơ quan quản lý nhà nước có liên quan và các chuyên gia trong lĩnh vực.
Mục đích chính của toạ đàm là rà soát, đánh giá và kiến nghị các giải pháp lâu dài đối với vấn đề buôn bán và tiêu thụ thịt động vật nuôi, nhất là trong bối cảnh buôn bán, tiêu thụ thịt chó, mèo vẫn đang diễn ra, cộng thêm các rủi ro ngày càng gia tăng về vấn đề sức khỏe cộng đồng cũng như sự cần thiết trong việc hoàn thiện công tác phòng chống bệnh dại và các bệnh truyền nhiễm có nguy cơ khác.
Theo thống kê của các tổ chức phúc lợi động vật quốc tế, trung bình hàng năm có khoảng 5 triệu con chó và 1 triệu con mèo bị buôn bán và giết thịt tại Việt Nam. Theo Tổ chức Y tế thế giới, hoạt động buôn bán, vận chuyển, giết mổ và tiêu thụ thịt chó là mối đe dọa tiềm ẩn đối với sức khỏe cộng đồng và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như xoắn khuẩn, tả.
Trong khi một đại bộ phận người dân đã ngừng tiêu thụ và phản đối việc ăn thịt động vật nuôi thì vẫn còn một số nhóm đối tượng coi thịt chó, mèo là đặc sản. Nhu cầu tiêu thụ là một động lực chính thúc đẩy thị trường buôn bán và giết mổ thịt chó, mèo tiếp tục gia tăng.
Các nội dung chính của Tọa đàm bao gồm rà soát và đánh giá hệ thống quy định pháp luật về quản lý và giám sát động vật nuôi, cập nhật thực trạng tình hình buôn bán và tiêu thụ thịt chó, mèo tại Việt Nam, đánh giá các kết quả và vướng mắc trong công tác thực thi pháp luật và truyền thông của các Bộ, ban, ngành có liên quan.
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu cho biết: "Hoạt động buôn bán và tiêu thụ thịt động vật nuôi (chó, mèo) là một vấn đề đang ngày càng thu hút được sự quan tâm của chính quyền và cộng đồng. Quản lý động vật nuôi nói chung và quy định về phúc lợi động vật cũng là những nội dung mà các cơ quan quản lý Nhà nước đã và đang đưa ra bàn thảo.
Việt Nam đã có khung pháp lý cho công tác này, tuy nhiên thực thi pháp luật vẫn còn nhiều lỗ hổng và cần tiếp tục được hoàn thiện trong thời gian tới. Bên cạnh đó, cần tiếp tục thúc đẩy các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức, giáo dục, đào tạo, huy động sự tham gia mạnh mẽ hơn của các bộ, ban, ngành, các tổ chức và đoàn thể trong xã hội.
Điều này không chỉ giúp Việt Nam thực thi tốt các quy định về phúc lợi động vật mà còn góp phần nâng cao nhận thức cho xã hội về các mối đe dọa tới sức khỏe cộng đồng và cách phòng tránh dịch bệnh truyền nhiễm.
"Cá nhân tôi ủng hộ các sáng kiến mới, hay và sáng tạo góp phần giảm thiểu những tác động tiêu cực của hoạt động buôn bán và tiêu thụ động vật nuôi như chó, mèo đối với sức khỏe và sự an toàn của xã hội góp phần xây dựng hình ảnh đất nước văn minh, hiện đại trong bối cảnh phát triển xanh, tuần hoàn và bền vững của thế giới”, ông Nguyễn Tuấn Anh nói.
Tọa đàm cũng đặt ra những thảo luận xoay quanh việc thí điểm xây dựng Hà Nội là thành phố nói không với thịt chó mèo.
Ông Tạ Văn Tường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp thành phố Hà Nội cho biết, trước hết Hà Nội càn thực hiện các giải pháp phòng, chống bệnh dại, xây dựng vùng an toàn bệnh dại, quản lý việc giết mổ, kinh doanh và sử dụng thịt chó mèo trên địa bàn thành phố.
Đồng thời, các cấp chính quyền cần tiếp tục quan tâm tăng cường công tác thông tin, tập huấn, tuyên truyền, hướng dẫn, tổ chức bắt giữ chó thả rông, vô chủ, khuyến khích các hoạt động nhân đạo, phúc lợi động vật,…; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong kinh doanh, buôn bán, vận chuyển, giết mổ chó, mèo và phòng, chống dịch bệnh dại động vật để từng bước thay đổi nhận thức của cộng đồng.
Tham gia tọa đàm, các chuyên gia cho rằng, kinh nghiệm quốc tế như lệnh cấm ăn thịt chó tại Thái Lan và Philippines là những bài học mà Việt Nam có thể cân nhắc triển khai trong thời gian tới.
Ông Rahul Sehgal, Giám đốc Tuyên truyền vận động chương trình quốc tế, Tổ chức Soi Dog Foundation International cho biết: “Lệnh cấm buôn bán và tiêu thụ thịt chó, mèo là một công cụ hiệu quả trong việc chấm dứt những tác động tiêu cực của hoạt động này. Hà Nội có thể là địa phương thí điểm công cụ này".
Ăn thịt chó, mèo là một thói quen bắt nguồn từ xa xưa trong xã hội. Trước mắt, tiếp tục nâng cao nhận thức và giáo dục sẽ góp phần từng bước xóa bỏ quan niệm này.
Trong dài hạn, cần thiết phải triển khai những chiến dịch truyền thông thay đổi hành vi dựa trên bằng chứng khoa học, toàn diện và tập trung vào nhóm đối tượng buôn bán và tiêu thụ nhằm thay đổi và duy trì hành vi của nhóm đối tượng chính này.