Sự cố vaccine gây chết người:

Việc xác định nguyên nhân chính xác phải mất vài tuần

Ông Nguyễn Văn Bình, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết: Vaccine đã được phép lưu hành đều phải đạt yêu cầu về an toàn và chất lượng (khả năng miễn dịch). Tuy nhiên, có nhiều yếu tố liên quan đến chất lượng vaccine: bảo quản, vận chuyển, người tiêm. Đây là những yêu cầu hết sức nghiêm ngặt. Nơi tiêm chủng phải có tủ  lạnh bảo quản. Nơi không có phương tiện bảo quản dài ngày không được phép tiêm hằng ngày mà chỉ thực hiện tiêm theo lịch và phải bảo quản vaccine trong hòm lạnh, sử dụng hết trong ngày. Hiện nay điều kiện bảo quản, vận chuyển của chúng ta đã cơ bản được trang bị tốt tại các tuyến y tế tuyến huyện. Các chiến dịch tiêm   phòng đến xã đều được vận chuyển bảo quản trong hòm lạnh.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn:

“Hằng năm, Việt Nam tiêm hàng chục triệu liều vaccine các loại và chưa bao giờ có sự cố đáng tiếc như thế này, ngay cả với thế giới cũng chưa từng gặp. Chính vì vậy, các nguyên nhân sẽ phải được làm rất kỹ và chính xác. Việc lấy mẫu vaccine sẽ được thực hiện. Tuy nhiên, do yêu cầu chuyên môn về kiểm định, kết quả sẽ phải đợi sau vài tuần. Chúng tôi sẽ điều  tra tận gốc để biết lô vaccine nghi ngờ gây ra sự cố có bao nhiêu liều, đã phân phối đi những đâu, có hay không những trẻ khác đã tiêm vaccine cùng lô đó cũng như phản ứng sau tiêm. Giả thiết nếu lỗi do chất lượng vaccine không đảm bảo, có thể xem xét đến việc rút số đăng ký lưu hành”.

* Như vậy, trong trường hợp chất lượng vaccine không bảo đảm thì nguyên nhân bảo quản, vận chuyển đã được loại trừ ?

- Chúng tôi không nói như vậy, vì các nguyên nhân có thể ảnh hưởng đến chất lượng vaccine đang được tích cực làm rõ. Hiện cũng chưa thể khẳng định chất lượng vaccine là nguyên nhân gây nên tử vong và tai biến với các  cháu. Vì một lô vaccine  thường được phân phối đến các địa bàn khác nhau, nếu do chất lượng của vaccine thì các trường hợp phản ứng có thể xuất hiện ở những địa điểm khác nữa. Đến thời điểm này, nguyên nhân gây nên các biến chứng và tử vong vẫn đang được cán bộ Viện Kiểm định quốc gia, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh làm rõ.

* Tại thời điểm này, người dân đang rất lo lắng về chất lượng với các vaccine khác nữa...

- Chất lượng vaccine đều đã được kiểm định rất nghiêm ngặt trước khi cấp phép. Với các loại vaccine khác, vẫn có thể cho con em tiêm phòng bệnh. Tuy nhiên, chúng tôi lưu ý, nên cho con đi tiêm khi trẻ khỏe mạnh. Các bậc cha mẹ cần thông báo đầy đủ với các cán bộ y tế về tình trạng sức khỏe của con em mình: những dị ứng đã từng được biết, những phản ứng bất thường với những mũi tiêm trước, thời gian tiêm phòng trước đó... Và chỉ nên cho con em và bản thân chúng ta đến tiêm tại những nơi có đủ điều kiện, vì còn liên quan đến việc theo dõi lâu dài, cũng như chăm sóc y tế trong trường hợp cần thiết.

Bước đầu xác định nguyên nhân là do độc tố

Chiều 12-5, tại TP Hồ Chí Minh, Sở Y tế đã có buổi làm việc cùng các bệnh viện, đại diện Bộ Y tế, đơn vị nhập khẩu vaccine và các nhà chuyên môn... để tìm hiểu, chẩn đoán bệnh lý những trẻ bị tai biến do tiêm vaccine  Priorix. Bác sĩ Nguyễn Thế Dũng - Giám đốc Sở Y tế cho biết: Qua buổi làm việc, các nhà chuyên môn thống nhất chẩn đoán bước đầu, nhiều khả năng các trẻ được tiêm ngừa vaccine bị sốc là do độc tố. Còn độc tố gì, tại sao đưa đến sốc, ông Dũng cho rằng chưa thể kết luận được mà còn phải chờ một số xét nghiệm khác. Sở Y tế đã trao đổi với PGS - TS Trịnh Quân Huấn - Thứ trưởng Bộ Y tế về chẩn đoán bước đầu và ông Huấn cũng thống nhất với chẩn đoán như trên. Việc cơ quan chức năng phải làm ngay đó là giám sát, điều tra dịch tễ, lập nhóm chuyên gia, chậm nhất sáng chủ nhật này đưa ra được bảng điều tra.

Để khách quan, ngoài việc làm các xét nghiệm trong nước, lô vaccine Priorix bị "sự cố" cũng sẽ được đưa đi xét nghiệm tại labo chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới - WHO để tìm nguyên nhân. Về sức khỏe của các bệnh nhi đang được điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1, đến chiều qua trong số 2 bé nặng nhất phải thở máy, lọc máu là Ng.M.Q, 13 tháng và H.C.V, 17 tháng, thì V. đã bỏ máy, còn Q. tình trạng đã khá hơn.

Cùng ngày 12-5, cơ quan chức năng đã đến kiểm tra, khảo sát tại một số đơn vị kinh doanh, mua bán và lưu trữ vaccine ở TP Hồ Chí Minh.