Vai trò báo chí trong chống buôn bán động vật hoang dã trái phép

NDO - Trong hai ngày 28 và 29/9, tại Vườn quốc gia Cúc Phương (tỉnh Ninh Bình), Báo Nông nghiệp Việt Nam phối hợp Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Tổ chức quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWP) tổ chức hội thảo “Tập huấn tăng cường năng lực báo chí khai thác đề tài buôn bán động vật hoang dã trái phép”.
0:00 / 0:00
0:00
Báo cáo viên trình tại hội thảo.
Báo cáo viên trình tại hội thảo.

Hội thảo nhằm cung cấp kiến thức, thông tin và cập nhật khung pháp lý liên quan tình trạng buôn bán động vật hoang dã trên thế giới và Việt Nam; nâng cao năng lực báo chí, truyền thông, truyền cảm hứng, nhiệt huyết về điều tra, lựa chọn chủ đề liên quan tới buôn bán động vật hoang dã trái pháp luật cho nhà báo, phóng viên; hỗ trợ nhà báo, phóng viên lựa chọn đề tài điều tra về chủ đề chống buôn bán động vật hoang dã trái pháp luật.

Vai trò báo chí trong chống buôn bán động vật hoang dã trái phép ảnh 1

Phó Tổng Biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam Lê Trọng Đảm phát biểu tại hội thảo.

Phát biểu ý kiến tại buổi khai mạc, Phó Tổng Biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam Lê Trọng Đảm cho biết: Việt Nam được thế giới ghi nhận là một trong những quốc gia có sự đa dạng sinh học đứng tốp đầu thế giới. Những năm qua, Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành, chính quyền các địa phương đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách trong việc bảo vệ, gìn giữ cũng như phát huy sự đa dạng sinh học đặc hữu, quý giá này. Đồng thời, Việt Nam cũng là quốc gia đã tham gia sâu rộng và đầy đủ vào hầu hết các công ước quốc tế về chống buôn bán động vật hoang dã trái phép, đặc biệt là các loài nguy cấp.

Bên cạnh những đóng góp và kết quả tích cực trong hoạt động bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp, Việt Nam cũng nổi lên là một trong những điểm nóng của thế giới về hành vi buôn bán, săn bắt và tiêu thụ động vật hoang dã với rất nhiều vụ việc đã bị cơ quan chức năng bắt giữ suốt nhiều năm qua.

Phó Tổng Biên tập Lê Trọng Đảm nhấn mạnh: Đấu tranh triệt để với các hành vi buôn bán, săn bắt và tiêu thụ động vật hoang dã trái pháp luật đã, đang và sẽ được Chính phủ, các bộ, ngành, chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm, nhất là trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng hơn với nền kinh tế thế giới. Trong đó, các Hiệp định thương mại tự do Việt Nam đã ký kết đều có những điều khoản, quy định rất chi tiết về công tác bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp và bảo tồn đa dạng sinh học.

Do vậy, trên chặng đường, quá trình đấu tranh với loại hình tội phạm buôn bán, sử dụng trái phép động vật hoang dã tại Việt Nam hiện nay, vai trò của các nhà báo, phóng viên cực kỳ quan trọng. Thực tế cho thấy, rất nhiều vụ việc, rất nhiều đường dây mua bán, vận chuyển, tiêu thụ động vật hoang dã nguy cấp trái phép bị phát hiện, bắt giữ và đưa ra ánh sáng có dấu ấn, công lao to lớn của các nhà báo không quản ngại dấn thân với nghề thời gian qua.

Vai trò báo chí trong chống buôn bán động vật hoang dã trái phép ảnh 2
Toàn cảnh hội thảo.

Đánh giá tổng quan hình hình buôn bán động vật hoang dã trên thế giới và Việt Nam, Ông Bùi Đăng Phong, Phó Giám đốc Văn phòng Quản lý dự án Bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp (WWP) tại Việt Nam cho biết: Tác động của con người đã đẩy tốc độ tuyệt chủng của các loài hoang dã trên thế giới hiện nay nhanh gấp khoảng 4.000 lần so với thời kỳ đại tuyệt chủng của các loài khủng long.

Vì vậy, nếu không có các hành động khẩn cấp thì trong vòng khoảng ba thập kỷ tới thế giới sẽ phải chứng kiến cuộc đại tuyệt chủng các loài hoang dã lần thứ 6. Đồng thời, nếu con người không hành động kịp thời và hiệu quả thì chính chúng ta sẽ là nạn nhân của cuộc đại tuyệt chủng nêu trên.

Theo báo cáo, hiện nay buôn bán động vật hoang dã trái pháp luật ước tính trị giá xấp xỉ 20 tỷ USD. Trong đó, các đối tượng tội phạm khai thác toàn bộ chuỗi cung ứng, từ săn trộm tới vận chuyển và buôn bán động vật hoang dã - liên quan đến tội phạm về rửa tiền, tham nhũng và giả mạo giấy tờ.

Với Việt Nam, chúng ta không chỉ là thị trường cung cấp, tiêu thụ động vật hoang dã trái pháp luật mà còn là điểm trung chuyển trong mạng lưới buôn bán động vật hoang dã toàn cầu với các chuyến hàng buôn lậu như: ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê đến từ châu Phi, sau đó tiếp tục được bán sang Trung Quốc.

Trước tình hình nêu trên, ông Bùi Đăng Phong cho rằng, các bộ, ngành liên quan, chính quyền các địa phương cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hình thành ý thức và thay đổi hành vi, thói quen tiêu dùng nhưng cần đổi mới nội dung và phương thức tuyên truyền. Mặt khác, tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi bổ sung tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; đồng thời tăng cường công tác nắm bắt dư luận xã hội, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, nhất là đấu tranh với loại hình tội phạm động vật hoang dã ngày càng tinh vi hơn hiện nay.

Vai trò báo chí trong chống buôn bán động vật hoang dã trái phép ảnh 3

Các học viên tham dự hội thảo.

Tại hội thảo, gần 40 phóng viên, nhà báo đến từ các cơ quan báo Trung ương và địa phương sẽ được các chuyên gia đa dạng sinh học, chuyên gia truyền thông, các cơ quan quản lý nhà nước chia sẻ, trao đổi một số nội dung như: Những phương thức, thủ đoạn buôn bán động vật hoang dã trái pháp luật tại Việt Nam; điều tra báo chí về động vật hoang dã; kỹ năng tìm kiếm đề tài, xác định vấn đề và khai thác tác phẩm nhằm thu hút người đọc; ứng dụng kiến thức khoa học hành vi xã hội trong hoạt động truyền thông và báo chí; tham quan Trung tâm cứu hộ Linh trưởng tại Vườn quốc gia Cúc Phương…