Triển lãm "tem phiếu, sổ gạo..."

Cuộc trưng bày chia thành năm chủ đề: Cơ chế phân phối (Hệ thống tem phiếu, Cửa hàng lương thực, Quầy hàng Tết), Quản lý xã hội và văn hóa (phim ảnh, văn nghệ, đài, xe đạp...), Không gian của một gia đình, Sự năng động vượt khó và những Ước mơ bình dị của người dân Hà Nội thời đó.

Với khoảng 500 hiện vật do người dân gửi tặng hoặc do Bảo tàng sưu tầm, hình ảnh Hà Nội một thời gian khó sau chiến tranh (1975-1986) hiện ra khá chân thực.

Người xem có thể bắt gặp hình ảnh một quầy lương thực với cảnh xếp hàng, đặt gạch, đá để giữ chỗ, một quầy hàng Tết bán chè, thuốc lá, mứt... với câu ghi chú đặc trưng: "Chú ý, không để chè lẫn vào thuốc lá", hoặc hình ảnh một không gian gia đình được dựng lại từ nguyên mẫu của một căn hộ tập thể ở khu Trung Tự với tủ gương, bộ bàn ghế nhỏ, một cái giường xếp...

Cuộc trưng bày cũng là nơi chia sẻ những ký ức, suy nghĩ của nhiều người dân từng sống trong thời kỳ đó qua những lời tâm sự được trích dẫn tại các gian trưng bày và qua hai bộ phim tài liệu “Hà Nội - một thời gian khó” và “Một thời để nhớ”.

 Đây là hai bộ phim được làm theo cách tiếp cận mới, không theo kịch bản, không có sự sắp đặt mà hoàn toàn theo chủ ý của những người dân tham gia chương trình, dựa trên những trải nghiệm, những câu chuyện của chính họ, với những cảnh quay do chính họ lựa chọn. Kết thúc cuộc trưng bày là những hình ảnh đất nước bước vào công cuộc đổi mới và hội nhập với thế giới.

Một số hiện vật tại cuộc trưng bày.

PGS, TS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc Bảo tàng cho biết, mục đích của cuộc trưng bày là đáp ứng mong muốn chia sẻ những suy nghĩ, ký ức về một thời kỳ khó khăn trước Đổi mới và giúp cho lớp trẻ ngày nay hiểu rõ hơn về quá khứ, về cuộc sống trước đây của ông bà, cha mẹ...

Cuộc trưng bày không chỉ cho thấy cuộc sống thời bao cấp khó khăn như  thế nào mà còn giúp người xem hiểu được tính năng động sáng tạo của những con người bình thường trong việc khắc phục khó khăn, tổ chức cuộc sống. Chính những năng động sáng tạo đó là một trong những tiền đề đưa tới sự thành công của công cuộc đổi mới ngày nay.

GS, TS Đỗ Hoài Nam, Chủ tịch Viện Khoa học Xã hội Việt Nam nhận xét: Thời kỳ bao cấp là một giai đoạn lịch sử để lại cho chúng ta nhiều bài học có ý nghĩa sâu sắc cho ngày nay và mai sau. Cuộc trưng bày này đã "ghi chép" lại giai đoạn lịch sử đó bằng chính những hiện vật đương thời, những ký ức của người đương thời, giúp chúng ta nhận thức tốt con đường đi vào tương lai.

Đây là dự án do Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam phối hợp với Bảo tàng Cách mạng Việt Nam thực hiện, với sự tài trợ của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Quỹ SIDA Thụy Điển, Quỹ Ford và Viện Khoa học Xã hội Việt Nam. Cuộc trưng bày sẽ kết thúc vào ngày 17-12 tới.