Trí thức Việt Nam đồng hành cùng tương lai xanh

Phát biểu khai mạc hội thảo, Tiến sĩ Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam nhấn mạnh, năm 2025 đánh dấu giai đoạn đặc biệt quan trọng trong quản lý tài nguyên, môi trường và phát triển bền vững.

Trong bối cảnh thế giới đối mặt với khủng hoảng khí hậu, suy thoái tài nguyên và ô nhiễm môi trường, Việt Nam tiếp tục thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong thực hiện Chương trình nghị sự 2030, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và đặc biệt là cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Trên hành trình đó, đội ngũ trí thức Việt Nam giữ vai trò then chốt thông qua nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, tư vấn chính sách và truyền cảm hứng cộng đồng.

Trí thức và chuyên gia kiều bào hiến kế về các vấn đề phát triển xanh, bền vững của đất nước

22/08/2024 09:26

Tại hội thảo, Tiến sĩ Trần Đại Lâm, Viện trưởng Viện Khoa học Vật liệu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã đưa ra những xu hướng phát triển công nghệ sạch, năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn trên thế giới và tại Việt Nam. Hiện nhiều quốc gia đang thúc đẩy mạnh mẽ việc ứng dụng công nghệ sạch trong mọi lĩnh vực nhằm hướng tới nền kinh tế carbon thấp.

Việt Nam cũng đang nắm bắt xu hướng này để trở thành điểm đến tiềm năng trong chuỗi cung ứng công nghệ sạch toàn cầu.Về năng lượng, xu thế chuyển dịch từ nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng tái tạo tiếp tục diễn ra mạnh mẽ. Điều kiện tự nhiên của Việt Nam cho phép ưu tiên phát triển điện gió ngoài khơi, điện mặt trời, sinh khối và hydro xanh, những nguồn năng lượng được dự báo đóng vai trò quan trọng trong tương lai.

Tiến sĩ Trần Đại Lâm cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng lưới điện thông minh, tăng cường lưu trữ năng lượng và phát triển chuỗi cung ứng công nghiệp phục vụ năng lượng tái tạo. Đồng thời, mô hình kinh tế tuần hoàn cần được đẩy mạnh triển khai theo nguyên tắc 3R (Reduce, Reuse, Recycle).

Ông cho rằng, công nghệ sạch, năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn sẽ là trụ cột quan trọng của tăng trưởng xanh, giúp Việt Nam đạt mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và bảo đảm phát triển bền vững. Với vai trò cơ quan nghiên cứu hàng đầu, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cam kết tiếp tục đi đầu trong nghiên cứu và triển khai các giải pháp công nghệ phục vụ mục tiêu xanh hóa nền kinh tế.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Thế Chinh, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế môi trường Việt Nam, Chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam được ban hành và liên tục cập nhật trong hơn một thập kỷ qua, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đổi mới tư duy, thúc đẩy khoa học, công nghệ và huy động sự tham gia thực chất của đội ngũ trí thức.

Quá trình triển khai chiến lược cần dựa trên cơ sở khoa học vững chắc, nhất là trong ba lĩnh vực: Hoạch định và phản biện chính sách; thiết kế các công cụ quản lý mới như định giá carbon, kinh tế tuần hoàn, mô hình sản xuất xanh; giám sát độc lập việc thực thi để giảm rủi ro chính sách và bảo đảm mục tiêu trung hòa carbon.

Từ thực tế trên, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thế Chinh đề xuất xây dựng Mạng lưới “Trí thức vì Tương lai xanh” cấp quốc gia nhằm quy tụ lực lượng chuyên gia mạnh, tham gia sâu vào tư vấn, phản biện và giám sát độc lập quá trình thực thi chiến lược tăng trưởng xanh. Theo ông, phát huy hiệu quả vai trò của giới trí thức là chìa khóa để bảo đảm các mục tiêu chuyển đổi xanh được thực hiện đúng hướng, đúng tiến độ và phù hợp với những yêu cầu phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận những vấn đề đặt ra đối với phát triển bền vững, từ yêu cầu giảm phát thải trong nông nghiệp, xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn xanh đến hoàn thiện cơ chế, chính sách và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Những ý kiến tại hội thảo cho thấy sự đồng thuận cao về vai trò của khoa học- công nghệ, thể chế và văn hóa trong quá trình thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh, hướng tới mục tiêu xây dựng một Việt Nam phát triển bền vững, hiện đại và xanh hơn trong những năm tới.