Đồng chí Hầu A Lềnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc và các đồng chí Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đồng chủ trì hội nghị. Cùng dự có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các vụ, đơn vị thuộc Ủy ban Dân tộc.
Tại điểm cầu các địa phương có sự tham dự của đại diện lãnh đạo các tỉnh, Thành ủy, Ủy ban nhân dân, Ban Dân tộc, cơ quan công tác dân tộc, lãnh đạo một số sở, ban, ngành của 53 tỉnh, thành phố vùng vùng dân tộc thiểu số và miền núi trên cả nước.
Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ dự và chỉ đạo Hội nghị. |
Công tác dân tộc và chính sách dân tộc đạt được nhiều kết quả quan trọng
Tại Hội nghị, đồng chí Nông Thị Hà, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã trình bày Báo cáo tổng kết công tác dân tộc năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025.
Theo đó, năm 2024, với sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Dân tộc đã bám sát các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để tập trung chỉ đạo, cụ thể hóa thành kế hoạch, chương trình công tác dân tộc để phấn đấu thực hiện.
Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp, các ngành và sự nỗ lực cố gắng của đồng bào các dân tộc trong việc triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách tại vùng dân tộc thiểu số và miền núi, các chính sách an sinh xã hội nên tình hình kinh tế-xã hội vùng thiểu số và miền núi năm 2024 tiếp tục phát triển; cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch tích cực, sinh kế của người dân ngày càng đa dạng, phong phú; thu nhập được nâng lên, đời sống vật chất và tinh thần không ngừng cải thiện; số hộ nghèo giảm nhanh; giáo dục, y tế được quan tâm; văn hóa, phong tục tập quán tốt đẹp từng bước được bảo tồn và phát huy; tình hình an ninh trật tự được giữ vững; khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố và tăng cường.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế các tỉnh vùng dân tộc thiểu số và miền núi khá cao, trong đó các tỉnh vùng Tây Bắc tăng bình quân 8,0%/năm, Tây Nguyên tăng bình quân 7,5%/năm, Tây Nam bộ tăng bình quân 7,0%/năm.
Đến nay, 98,4% xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi có đường ô-tô đến trung tâm; 96,7% hộ dân tộc thiểu số và miền núi được sử dụng điện lưới quốc gia; 100% xã có trường lớp mầm non, trường tiểu học, trung học cơ sở; 99,3% xã có trạm y tế với 83,5% xã có trạm y tế đạt chuẩn, 69,1% số trạm y tế có bác sĩ, y tá khám chữa bệnh cho người dân; trên 90% xã được phủ sóng phát thanh, truyền hình; 100% xã có hạ tầng viễn thông và được phủ sóng di động; nhiều tỉnh có tỷ lệ giảm nghèo bình quân hằng năm trên 3%, vượt mục tiêu đề ra tại Chương trình hành động thực hiện Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2030, định hướng đến năm 2045.
Nhiều chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các chính sách dân tộc, trọng tâm là Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong đó, tập trung đẩy nhanh vốn đầu tư công và thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia.
Quang cảnh Hội nghị. |
Năm 2024, Ủy ban Dân tộc tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, chính sách trong lĩnh vực công tác dân tộc, điển hình là đã tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh chủ trương đầu tư Chương trình 1719; trình hội đồng thẩm định nhà nước về sửa đổi Quyết định 1719; trình Chính phủ ban hành Nghị định số 127, sửa đổi, bổ sung Nghị định 05; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các Quyết định 1087, 1220, 1513... và nhiều văn bản, đề án quan trọng khác.
Đến nay, 17 tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã ban hành Nghị quyết lựa chọn huyện thí điểm phân cấp trong quản lý, tổ chức thực hiện các Chương trình Mục tiêu quốc gia giai đoạn 2024-2025; 31 địa phương vùng dân tộc thiểu số và miền núi đã ban hành các văn bản điều hành về phân bổ, giao dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước hằng năm, điều chỉnh dự toán ngân sách nhà nước, điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước hằng năm; 16 tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi bố trí vốn từ ngân sách địa phương để ủy thác vốn qua chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tại địa phương để cho vay các đối tượng chính sách thực hiện các Chương trình Mục tiêu quốc gia.
Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình dự hội nghị đánh giá Chương trình mục tiêu quốc gia vùng dân tộc thiểu số và miền núi
Ủy ban Dân tộc đã phối hợp các bộ, ngành thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về chương trình dân tộc, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các đề án nhằm cụ thể hóa các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ...
Công tác thông tin, tuyên truyền, chuyển đổi số và phổ biến giáo dục pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số được tăng cường; hợp tác quốc tế về công tác dân tộc tiếp tục được đẩy mạnh. Việc rà soát, kiện toàn, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc các cấp được chú trọng, năng lực đội ngũ cán bộ từng bước được nâng lên.
Thảo luận tại Hội nghị, lãnh đạo các tỉnh, thành phố đánh giá cao kết quả đạt được trong thực hiện chính sách dân tộc và công tác dân tộc thời gian qua. Đồng thời phân tích nguyên nhân của một số tồn tại, hạn chế, như: công tác xóa đói, giảm nghèo tuy có tiến bộ, song tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao; công tác giảm nghèo chưa bền vững; tiến độ triển khai thực hiện và giải ngân vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia còn chậm so với yêu cầu đề ra...
Tiếp tục đẩy mạnh công tác dân tộc trong năm 2025
Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. |
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã nhấn mạnh vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác dân tộc và chính sách dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là khi đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cũng nhấn mạnh một số thành tựu nổi bật trong thực hiện chính sách dân tộc, công tác dân tộc năm 2024, như công tác giảm nghèo, giáo dục và đào tạo; công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; xây dựng hệ thống chính trị tại cơ sở... Đồng chí khẳng định, đây là một bước tiến rất dài trong thực hiện chính sách dân tộc và công tác dân tộc thời gian qua.
Nhấn mạnh nhiệm vụ công tác dân tộc trong năm 2025 là rất lớn, là năm đóng vai trò là nền tảng thực hiện các chương trình, chính sách liên quan đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi trong cả giai đoạn tới, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đề nghị, cấp ủy, chính quyền các cấp cần vào cuộc mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn thực hiện chính sách dân tộc, công tác dân tộc, nhằm tiếp tục nâng cao hơn nữa đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào vùng thiểu số và miền núi.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình yêu cầu Ủy ban Dân tộc bám sát các chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, các Chương trình Mục tiêu quốc gia, hoàn thành việc hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người nghèo; tổng kết giai đoạn 1 của Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và chuẩn bị cho giai đoạn 2026-2030.
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, thực hiện tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, Ủy ban Dân tộc sẽ có biến động khi sáp nhập thêm một phần nhiệm vụ liên quan đến công tác tôn giáo được chuyển từ Bộ Nội vụ, công tác giảm nghèo từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội bởi vậy cần phải tổ chức tinh gọn bộ máy, sẵn sàng thực hiện tốt các nhiệm vụ. Ủy ban Dân tộc cần nghiên cứu, đề xuất thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và Chương trình giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2030 mang lại hiệu quả thực chất.
Bên cạnh đó, Ủy ban Dân tộc cần tập trung thực hiện tốt công tác giải ngân các Chương trình Mục tiêu quốc gia; sớm bố trí vốn trong năm 2025 cho các địa phương Ủy ban Dân tộc cần rà soát, tổng kết, đánh giá để xây dựng được danh mục công trình, dự án ưu tiên thực hiện để tập trung nguồn lực, phát huy hiệu quả.
Các bộ, ngành, địa phương cần tập trung làm tốt công tác giải ngân vốn các chương trình, chính sách dân tộc, nhất là nguồn vốn của Chương trình 1719. Trong đó các bộ, ngành có liên quan cần sớm tham mưu, đề xuất Chính phủ bố trí vốn cho các địa phương thực hiện các chương trình, chính sách thời gian tới. Trong đầu tư các dự án cần có trọng tâm, trọng điểm, tránh tình trạng dàn trải, manh mún, không phát huy được nguồn lực đầu tư của nhà nước cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình thống nhất với 13 nhóm nhiệm vụ, giải pháp để tổ chức thực hiện trong năm 2025 theo đề nghị của Ủy ban Dân tộc. Trong đó, cần chú trọng công tác tuyên truyền nâng cao hiểu biết, nhận thức, vận động bà con xóa bỏ tư tưởng, trông chờ, ỷ lại, tập quán sản xuất, thói quen sinh hoạt lạc hậu, tự lực, tự cường vươn lên phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững. Đồng thời chủ động nhân rộng cách làm hay, mô hình hiệu quả, kinh nghiệm thiết thực trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc...
Ủy ban Dân tộc tập trung xây dựng và hoàn thành các Đề án, chính sách dân tộc trong Chương trình công tác của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao năm 2025 theo đúng thời hạn được giao, bảo đảm chất lượng.