Theo phương án tổng thể, Thành phố Hồ Chí Minh không có đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2023-2025, có 120 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025, gồm 119 phường và thị trấn Hóc Môn. Số đơn vị hành chính cấp xã còn lại của thành phố sau sắp xếp là 273 đơn vị (210 phường, 58 xã và 5 thị trấn).
Chính quyền thành phố đã và đang tổ chức sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 nhằm tổ chức hợp lý đơn vị hành chính các cấp phù hợp thực tiễn và xu thế phát triển của đất nước.
Hơn thế, công tác sắp xếp còn nhằm bảo đảm hoàn thiện thể chế về đơn vị hành chính, bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, nâng cao đời sống nhân dân… theo đúng tinh thần Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.
Trong đó, thành phố xác định rõ quan điểm chỉ đạo về sắp xếp đơn vị cấp huyện, cấp xã phải bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ; cách làm phù hợp, chặt chẽ, hiệu quả, không gây xáo trộn lớn.
Nhìn lại kết quả sắp xếp trong giai đoạn 2019-2021, Sở Nội vụ thành phố cho biết: Thành phố đã giảm được 291/2.411 cán bộ, công chức cấp huyện; 6.657/20.417 cán bộ, công chức cấp xã và 7.837/13.893 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Từ kết quả về bộ máy, con người qua sắp xếp, tinh gọn đã giảm được chi ngân sách nhà nước, góp phần tập trung nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, nâng cấp trang thiết bị làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Theo đó, đã tiết kiệm chi ngân sách nhà nước giai đoạn 2019-2021 khoảng 2.000 tỷ đồng, trong đó giảm chi của chính quyền cấp huyện, cấp xã là 1.132 tỷ đồng (gồm: giảm chi tiền lương và phụ cấp; giảm chi hoạt động) và giảm chi phụ cấp người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố khoảng 876 tỷ đồng. Hiệu quả của sắp xếp đơn vị hành chính là góp phần cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm, sàng lọc một bước gắn với nâng cao chất lượng và trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức, viên chức tại những đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp.
Ðối với những người không đủ điều kiện tiêu chuẩn, không đáp ứng được yêu cầu tình hình mới thì được thực hiện chính sách tinh giản biên chế. Hơn nữa, qua sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giúp các đơn vị hành chính tập trung được nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có của địa phương để mở rộng không gian phát triển, tạo thuận lợi thu hút các dự án đầu tư hạ tầng giao thông, đô thị, dịch vụ; phát huy tiềm năng, lợi thế của các địa phương về nguồn lực đất đai, điều kiện tự nhiên và nguồn nhân lực cũng như nguồn vốn đầu tư để phát triển kinh tế-xã hội…
Nhân dân thành phố kỳ vọng, công tác và lộ trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của thành phố theo hướng tinh giản biên chế gắn với cơ cấu, nâng cao chất lượng, sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giảm chi thường xuyên và góp phần cải cách chính sách tiền lương. Lựa chọn và trao quyền chủ động cho những cán bộ, công chức, nhất là người đứng đầu “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm”.
Sàng lọc một bước gắn với nâng cao chất lượng và trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức, viên chức. Từ đó giúp tập trung nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế, mở rộng không gian phát triển, tăng cường liên kết vùng; tạo thuận lợi phát huy nguồn lực đất đai, điều kiện tự nhiên, nguồn nhân lực và thu hút đầu tư. Sau khi thực hiện sắp xếp, các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị ở địa phương thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính vẫn bảo đảm thực hiện đầy đủ; quốc phòng, an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm...