"Thiện nguyện" kiểu mập mờ, lợi dụng

Các thành viên của nhóm này cho biết, họ làm việc cho một công ty tên là “D-Free”, "có liên kết với nhiều cơ quan, tổ chức uy tín như T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam"... Tuy nhiên, hoạt động của nhóm người này có nhiều dấu hiệu khiến mọi người hoài nghi.

Ngày 23-6, tại phố Lý Thường Kiệt (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), xuất hiện ba người (một nam, hai nữ) mặc áo xanh tình nguyện có in lô-gô của T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Khi thấy khách ngồi trong quán cà-phê, những người này liền đi tới và giới thiệu là tình nguyện viên của chương trình Thắp nến tri ân do Công ty D-Free đứng ra tổ chức và đã thực hiện được 5 năm tại các nghĩa trang Mai Dịch, Trường Sơn, Tây Tựu... Vừa nói, những người này vừa đưa ra một cuốn sổ, ngoài bìa có in lô-gô của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, kèm theo cấp trực thuộc là tên của Trung tâm Thanh thiếu niên T.Ư. Bên trong cuốn sổ có nhiều tư liệu, hình ảnh về hoạt động thắp nến tưởng nhớ những anh hùng liệt sĩ và còn có hình ảnh của các lãnh đạo Nhà nước tham gia. “Năm nay chương trình mở rộng quy mô, tặng khoảng 200 suất quà cho gia đình chính sách cũng như thân nhân của các liệt sĩ”, một tình nguyện viên của Công ty D-Free nói. Vị khách sau khi nghe giới thiệu đã ủng hộ 100 nghìn đồng. Chứng kiến hoạt động của nhóm người trên, anh Hoàng Đăng Đồng (29 tuổi) thắc mắc: “Không biết Công ty D-Free đã được sự đồng ý của một cấp Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nào đó chưa? Nhưng nếu dùng hình ảnh của T.Ư Đoàn đi kêu gọi ủng hộ theo kiểu “bán rao” thế này thì không hợp lý. Trong trường hợp là chương trình của T.Ư Đoàn thì phải có công văn, thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết và ủng hộ, tránh nảy sinh nghi ngờ”.

Liên quan sự việc trên, trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân, Giám đốc Trung tâm Thanh thiếu niên T.Ư Nguyễn Thanh Hảo cho biết, có nắm được thông tin phản ánh về hoạt động của Công ty D-Free đi quyên góp tiền và đã báo cáo T.Ư Đoàn. Báo cáo nêu rõ: Từ năm 2010-2015, Trung tâm Thanh thiếu niên T.Ư có hỗ trợ Công ty D-Free tổ chức hoạt động Thắp nến tri ân tại Nghĩa trang Mai Dịch (Hà Nội), với các nội dung: hỗ trợ kinh phí cho công ty để trao quà tặng gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng với số tiền trong 5 năm khoảng 15 triệu đồng; cử cán bộ của trung tâm tham gia tổ chức, dẫn chương trình; huy động lực lượng tham gia hoạt động và đại diện lãnh đạo trung tâm đến dự, tặng quà vào dịp 27-7; cấp giấy chứng nhận cho tình nguyện viên. Tuy nhiên, trung tâm không đi kêu gọi hay vận động tài trợ cùng Công ty D-Free.

Đến tháng 4-2016, Công ty D-Free có đề nghị tiếp tục phối hợp nhưng lãnh đạo trung tâm chủ trương không tiếp tục cộng tác, hỗ trợ. Đồng thời, theo đề nghị của Công ty D-Free, Trung tâm Thanh thiếu niên T.Ư đã xác nhận kết quả hỗ trợ hoạt động giai đoạn 2010-2015. Thời gian qua, khi biết thông tin công ty này lấy danh nghĩa phối hợp T.Ư Đoàn tiến hành quyên góp cho hoạt động Thắp nến tri ân, lãnh đạo trung tâm đã trao đổi trực tiếp với đại diện Công ty D-Free và nhận được lời hứa “không sử dụng xác nhận hỗ trợ của trung tâm để đi kêu gọi vận động mà chỉ sử dụng làm hồ sơ năng lực”, và đã yêu cầu Công ty D-Free lập tức ngưng hoạt động “mượn danh”. Việc nhắc nhở này cũng đã được trung tâm làm báo cáo gửi Thường trực Ban Bí thư T.Ư Đoàn. Cũng trong báo cáo, lãnh đạo trung tâm đã nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc lựa chọn đối tác phối hợp hoạt động. Khi được hỏi trung tâm có chức năng hỗ trợ tiền cho một đơn vị tư nhân hoạt động xã hội hay không, ông Nguyễn Thanh Hảo cho biết: “Trong chức năng nhiệm vụ của Trung tâm Thanh thiếu niên T.Ư vẫn có chức năng hỗ trợ các hoạt động cộng đồng. Trong quy chế thi đua nội bộ của trung tâm cũng có nội dung hỗ trợ các hoạt động cộng đồng”.

Ghi nhận của PV khi truy cập website của Công ty D-Free tại địa chỉ http://congtydfree.com cho thấy, những dòng “quảng cáo” khẳng định công ty này liên kết với T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, cùng nhiều trường đại học nổi tiếng và các cơ quan truyền thông lớn, v.v. Tuy nhiên, trái với đó, ở phần giới thiệu lại toàn thông tin không rõ ràng. Địa chỉ liên hệ của D-Free chỉ có thể được tìm thấy ở phần tuyển dụng: Văn phòng tầng 3, số 211 Hồ Tùng Mậu.

Theo Phó Trưởng Ban Tuyên giáo (T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh) Lê Duy Hưng Thịnh, vào dịp kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27-7 hằng năm, T.Ư Đoàn đều chỉ đạo các tỉnh, thành đoàn trên cả nước đồng loạt tổ chức Lễ Thắp nến tri ân. Trong đó, có vận động nguồn lực từ các tổ chức chính trị - xã hội, tập thể, cá nhân... đi thăm, trao quà tặng các gia đình chính sách, người có công, thắp nến tưởng niệm… ở phạm vi toàn quốc. Theo đó, Ban Tuyên giáo (T.Ư Đoàn) đóng vai trò thường trực tham mưu, tổ chức các buổi lễ này. “Tuy nhiên, chắc chắn không có việc T.Ư Đoàn phân công, chỉ đạo cán bộ đi tới các khu dân cư, tổ dân phố... để vận động quyên góp trực tiếp bằng tiền mặt”, Phó Trưởng Ban Lê Duy Hưng Thịnh khẳng định. Đồng thời cho biết: “Đây không phải lần đầu xuất hiện dấu hiệu các đối tượng lợi dụng mầu áo xanh tình nguyện để lừa đảo, trục lợi cá nhân. Chúng tôi sẽ lập tức chỉ đạo các cấp bộ đoàn lưu ý những trường hợp này, tránh gây ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, đề nghị các lực lượng chức năng vào cuộc, không để các đối tượng lợi dụng lòng tin của những người có lòng hảo tâm, làm việc bất chính”.

Để rộng đường dư luận, phóng viên Báo Nhân Dân đã liên hệ và được Giám đốc Công ty D-Free Vũ Đức Dũng cho biết: “Trước đây, công ty có phối hợp Trung tâm Thanh thiếu niên T.Ư để triển khai các hoạt động cộng đồng, năm nay thì không. Trong lúc đi quyên góp, công ty chỉ dùng hình ảnh của T.Ư Đoàn và Trung tâm Thanh thiếu niên T.Ư để xác nhận thôi, không nói năm nay có sự phối hợp với hai cơ quan trên”. Khi phóng viên đặt câu hỏi về tính pháp lý khi Công ty D-Free tổ chức cho người đi quyên góp tiền, ông Dũng nói hiện công ty của mình đang hoàn tất các thủ tục, giấy tờ để hoạt động đi quyên tiền được hợp thức và thừa nhận rằng việc chưa làm xong thủ tục mà đã có tình nguyện viên đi quyên tiền là "sơ suất và xin được gửi lời xin lỗi".

Rõ ràng, câu chuyện người dân hoài nghi về hoạt động thiện nguyện của Công ty D-Free là có thật. Đây cũng là một thực trạng mà cơ quan chức năng cần vào cuộc để làm sáng tỏ, tránh để lòng tốt bị đặt nhầm chỗ.