Cảm nhận đầu tiên của chúng tôi khi đặt chân đến xã đảo Thạnh An là nơi đây không khí yên bình và trong lành. Không thấy bóng dáng một chiếc xe ô-tô nào cũng như cảnh chen chúc của xe máy cùng những âm thanh ồn ào, náo nhiệt của phố thị. Chỉ có tiếng sóng biển vỗ ầm ào vào mạn thuyền những con tàu đang nằm phơi mình trên bến. Hoàng hôn dần buông, một số ngư dân lục tục trở về nhà sau chuyến đi biển gần bờ với những túi nhỏ đựng cá, mực hay ghẹ. Hỏi chuyện, được biết phần lớn lượng hải sản đánh bắt bà con đã ghé chợ Cần Giờ bán cho các thương lái. Trên con đường chính làm bằng bê-tông xi-măng rộng khoảng 4 m chạy giữa khu dân cư, phần đông người dân xã đảo di chuyển bằng cách đi bộ hoặc xe đạp. Thứ âm thanh ồn ào nhất có lẽ là tiếng máy của ghe thuyền khi cập bến, nhưng cũng nhanh chóng tan lẫn vào không gian bao la của biển.
Cách đây năm tháng, vào dịp kỷ niệm 40 năm Ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, thành phố đã khánh thành tuyến cáp ngầm vượt biển đưa điện lưới quốc gia ra đến xã đảo, giúp cho hòn đảo sáng bừng mỗi đêm. Ở khu trung tâm xã đã có đèn đường cao áp, hàng quán tuy không san sát nhưng có nhiều tiệm tạp hóa, quán ăn. Ông Bùi Văn Oanh (59 tuổi) là người được sinh ra và lớn lên ở đảo, nhà ở ấp Thạnh Hòa, tâm sự: “Xưa, không có điện khổ lắm, đi đường trơn trượt dễ té nhào xuống nước, đi lại phải có đèn pin nhưng giờ ngon rồi. Trước kia điện máy phát đến 12 giờ khuya là hết, sau khá hơn có 24/24 giờ nhưng chất lượng không ổn định. Giờ có điện lưới quốc gia, bà con sắm sửa ti-vi, tủ lạnh, máy giặt nhiều hơn, tụi nhỏ học khuya không còn phải thắp đèn dầu”.
Tận dụng lợi thế có biển bao bọc, Thạnh An đã chọn con hàu để phát triển nghề nuôi hàu và nhiều gia đình ở đây đã khấm khá từ vật nuôi này.
Chúng tôi được hướng dẫn đến thăm cơ sở nuôi hàu của anh Nguyễn Văn Quý (39 tuổi), nằm trên biển cách đảo khoảng bảy đến tám phút đi ghe máy. Anh bắt đầu nuôi hàu từ bốn đến năm năm nay. Lúc đầu nuôi ít khoảng 200 vỉ, sau khi trừ chi phí, bình quân cũng thu lời hơn 50 triệu đồng. Năm nay, anh mở rộng lên khoảng 600 vỉ gồm 400 vỉ hàu giống và 200 vỉ hàu thịt với diện tích ước chừng hơn một ha mặt nước. Bè hàu của anh làm bằng khung tre, đan lưới có kích thước 2,3 x 4,2 m được thả dưới nước, hàu ăn tảo nước tự lớn nên hoàn toàn là thực phẩm sạch. Nhà anh ở ngay bến xe Cần Thạnh, hai đến ba ngày anh lại trở về nhà một lần. Đến mùa thu hoạch thì anh chở về Cần Thạnh bán lai rai kéo dài khoảng một tháng, bình quân mỗi ngày hơn một tấn hàu. Cơ sở nuôi hàu này giải quyết việc làm cho năm lao động với mức lương bốn đến năm triệu đồng/tháng/người và được xã đánh giá là quy mô nhất ở Thạnh An hiện nay.
Hai năm gần đây, số hộ nuôi hàu ở xã đảo đã tăng vọt từ vài chục hộ lên 260 hộ. Phổ biến nhất là nuôi với diện tích khoảng 2.000 đến 3.000 m2 mặt nước với hai hình thức nuôi vỉ xi-măng hoặc cắm sàng tôn. Sau khi trừ chi phí, bình quân mỗi hộ nuôi hàu cũng thu được từ 60 đến 70 triệu đồng, đủ trang trải các chi phí trong gia đình và giúp thoát nghèo.
Cùng với nghề nuôi hàu là nghề làm muối, tập trung ở ấp Thiềng Liềng cách trung tâm xã 30 phút đi ghe. Chính nhờ con hàu và hạt muối cùng với sự hỗ trợ của thành phố, của huyện, mà tỷ lệ hộ nghèo của Thạnh An đã giảm, hiện chỉ còn 17,34% tương ứng với 201 hộ. Xã đang triển khai các dự án khác với mục tiêu tỷ lệ hộ nghèo sẽ tiếp tục được kéo giảm trong thời gian tới như tạo việc làm cho khoảng 100 con em trong xã có tay nghề may làm cho Công ty may 30-4. Công ty này sẽ mở một xưởng may tại thị trấn Cần Thạnh và đang trong giai đoạn đào tạo bổ túc tay nghề cho lao động của Thạnh An cùng xã Long Hòa và thị trấn Cần Thạnh; lập ba tổ hợp tác làm mắm cá cơm, tôm chua, muối tôm với 30 tổ viên…
Là một xã đảo, cách trở về giao thông đi lại, nên việc làm thế nào để giảm nghèo bền vững luôn là vấn đề trọng tâm trong xây dựng nông thôn mới ở Thạnh An. Đây cũng là nỗi trăn trở thường trực của Đảng bộ và chính quyền xã đảo.
Trong định hướng phát triển cho tương lai thì du lịch chính là lĩnh vực mà xã đang muốn tập trung phát triển. Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch UBND xã Thạnh An, Huỳnh Anh Tuấn cho biết, quy hoạch về phát triển du lịch huyện Cần Giờ đến năm 2020 và tầm nhìn 2030 đã “định vị” Thạnh An là một điểm đến và xã đã có kế hoạch đón đầu bằng cách vừa phát triển kinh tế hộ, vừa phát triển du lịch. Việc lập các tổ hợp tác liên kết nuôi hàu, làm khô cá đặc sản cũng là nhằm phục vụ nhu cầu ăn uống tại chỗ cho khách tham quan; sau đó đưa khách đi tìm hiểu nghề làm muối, tìm hiểu sinh thái rừng ngập mặn.
