Do đó, các doanh nghiệp cần cải thiện khả năng phục hồi bằng cách tham gia sâu vào chuỗi cung ứng, sẵn sàng đối diện những rủi ro, mở rộng thị trường nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa.
Ngay trong tháng 1 và nửa đầu tháng 2, người lao động ngành dệt may Việt Nam đã hăng hái bắt tay vào sản xuất với mong muốn sớm hoàn thành mục tiêu đạt kim ngạch xuất khẩu khoảng 47 tỷ USD đề ra. Đến nay, nhiều đơn vị đã có đơn hàng hết quý I, bảo đảm việc làm ổn định cho người lao động.
Đẩy mạnh sản xuất
Tổng Giám đốc Tổng công ty cổ phần Dệt may Hòa Thọ Nguyễn Văn Hải cho biết, nhờ chủ động triển khai linh hoạt các giải pháp nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường, doanh thu của đơn vị trong tháng 1 đạt hơn 493 tỷ đồng, đạt 101% kế hoạch tháng. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 21 triệu USD, bằng 89%; lợi nhuận đạt 27 tỷ đồng, bằng 83% so với cùng kỳ năm 2022.
Dự kiến, kim ngạch xuất khẩu trong quý I đạt khoảng 60 triệu USD, bằng 87%; lợi nhuận đạt 65 tỷ đồng, bằng 93% so với cùng kỳ năm 2022. Thời gian tới, đơn vị tiếp tục đẩy mạnh đầu tư công nghệ hiện đại cũng như nâng cao tay nghề người lao động để tăng sức cạnh tranh, đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa.
Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Dệt kim Đông Xuân (Doximex) Nguyễn Đăng Lợi cho biết, đơn vị đã có những đơn hàng bảo đảm việc làm cho người lao động đến hết quý I, đây là tín hiệu tích cực giúp doanh nghiệp đóng góp vào chiến lược “Một điểm đến cung cấp giải pháp trọn gói về dệt may thời trang xanh cho khách hàng, từng bước vươn lên nấc thang cao hơn của chuỗi giá trị về thiết kế và thương hiệu” mà Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) đang triển khai. Ngoài ra, đơn vị sẽ tiếp tục đầu tư, nghiên cứu mở rộng thị trường nhằm đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, bảo đảm công ăn việc làm cho người lao động.
Theo Tổng Giám đốc Tổng công ty cổ phần Dệt may Nam Định (Natexco) Vũ Ngọc Tuấn, năm 2022, ngành dệt may trải qua nhiều biến động nhưng công ty vẫn duy trì ổn định việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động lên 9,3 triệu đồng/người/tháng, tăng 17% so với năm 2021; các ngành dệt, dệt khăn, may đều có sự tăng trưởng từ 120 đến 130% so với năm trước.
Hội đồng quản trị, cơ quan điều hành xác định 2023 là năm bản lề nhằm xây dựng các chương trình hành động, trong đó tập trung nâng cao chất lượng nhân sự và tăng thu nhập cho người lao động với mục tiêu đạt 9,6 triệu đồng/người/tháng; áp dụng công nghệ vào công tác quản trị điều hành trên nền tảng số; thực hiện một số mô hình quản trị hiệu quả, tiên tiến,... để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.
 |
Sản xuất hàng may mặc tại Tổng công ty cổ phần Dệt may Hà Nội. (Ảnh HOÀNG ANH) |
Bên cạnh sự chủ động của các doanh nghiệp, ngành dệt may cũng đang đối diện với nhiều khó khăn, thách thức khi nhu cầu tiêu dùng, đơn hàng bị sụt giảm, lượng hàng tồn kho tăng cao,...
Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty May Hưng Yên (Hugaco) Nguyễn Xuân Dương lo ngại khi tình hình cạnh tranh ngành dệt may trên thế giới đang ngày càng khốc liệt, nhất là với Bangladesh. Mức giá bình quân tất cả sản phẩm dệt may của Bangladesh đang thấp hơn mức bình quân của các nước xuất khẩu như Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc,...
Lượng hàng xuất khẩu của Bangladesh vừa qua tăng đột biến, từ chỗ tương đương Việt Nam ở mức 3,3 tỷ USD/tháng nhưng trong quý IV/2022 tăng mạnh: Tháng 10 lên gần 4,4 tỷ USD, tháng 11 gần 4,6 tỷ USD và tháng 12 lên hơn 4,8 tỷ USD. Ông Dương cũng cho biết, năm 2022, Hugaco và các đơn vị thành viên đều hoàn thành vượt mức kế hoạch, với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 300 triệu USD, tăng 10% so với năm 2021. Năm nay, Tổng công ty kỳ vọng sẽ đạt tăng trưởng khoảng 5% so với năm 2022.
Thích ứng diễn biến thị trường
Theo dự báo, tổng cầu thế giới về các sản phẩm ngành dệt may năm 2023 sẽ giảm khoảng 5% so với năm 2022, ở mức gần 700 tỷ USD. Việc sụt giảm này không chỉ gây ảnh hưởng kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam mà còn ảnh hưởng tới các nước trên thế giới. Các thị trường xuất khẩu chính của dệt may Việt Nam đã có dấu hiệu suy giảm khá rõ rệt từ tháng 10/2022 cho đến nay, khi thị trường Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc giảm mạnh so với cùng kỳ 2021.
Thị trường EU và Nhật Bản vẫn giữ tỷ lệ tăng trưởng dương nhưng mức tăng trưởng thấp hơn hẳn so các tháng trước đó. Ngành dệt may Việt Nam đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 47 tỷ USD trong năm 2023 do tận dụng một số ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực. Tuy nhiên, ngành đang đối diện nhiều khó khăn khi bước vào mùa vụ bông mới, sản lượng tăng nhưng mức tiêu thụ giảm khiến giá bông giảm.
Dự kiến, giá bông sẽ dao động từ khoảng 2,1 đến 2,3 USD/kg trong quý I; nhu cầu sợi và giá bán vẫn ở mức thấp, sợi tồn kho nhiều làm tăng chi phí lưu kho, dòng vốn lưu động bị tắc nghẽn, đồng thời cũng tăng áp lực làm giảm giá bán sợi. Ngành may tiếp tục chịu áp lực giảm đơn hàng trung bình từ 25% đến 27% do sức mua toàn cầu giảm. Đặc biệt, lực lượng lao động của ngành có xu hướng giảm vì tình trạng đơn hàng chưa được phục hồi và cạnh tranh gay gắt với các ngành công nghiệp khác. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có chính sách phù hợp để giữ chân người lao động, duy trì hoạt động và hiệu quả sản xuất.
Tổng Giám đốc Vinatex Cao Hữu Hiếu đánh giá: Việc xác định rõ những khó khăn trước mắt sẽ giúp doanh nghiệp có bước đi chủ động, không bị hoang mang trước những bất ổn thị trường, đồng thời sẵn sàng triển khai giải pháp ứng phó phù hợp diễn biến mới nhằm tăng tốc xuất khẩu ngay từ những tháng đầu năm; tập trung nghiên cứu, xác định sản phẩm chủ lực, thích hợp nhất tại từng thời điểm để hoàn thiện chuỗi sản xuất khép kín; làm tốt công tác dự báo thị trường, cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời để các đơn vị thành viên có cơ sở cân nhắc, điều chỉnh kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp từng giai đoạn.
Ngành sợi cần bám sát thị trường, mở rộng hoạt động tìm kiếm khách hàng mới; tăng cường kết nối chuỗi sản xuất dệt, may để đẩy mạnh tiêu thụ sợi, cân đối lượng tồn kho và tiêu thụ để bảo đảm dòng tiền cũng như chất lượng sản phẩm, bố trí sản xuất linh hoạt để duy trì hoạt động sản xuất tối ưu. Với ngành may phải tận dụng tối đa các đơn hàng, kể cả các đơn hàng ngắn để bảo đảm duy trì sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa.
Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) Vũ Đức Giang khẳng định, để ngành dệt may phát triển bền vững, sớm đạt mục tiêu đề ra, ngành sẽ tiếp tục kêu gọi đầu tư vào chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu để giải quyết phần cung thiếu hụt; đồng thời xây dựng các giải pháp bán hàng FOB (mua nguyên liệu, sản xuất, bán thành phẩm), ODM (thiết kế và sản xuất theo đơn đặt hàng),... cũng như xây dựng giải pháp phát triển đầu tư công nghệ, tự động hóa, quản trị số và môi trường sản xuất, kinh doanh minh bạch bắt kịp xu thế toàn cầu; đẩy mạnh chương trình đầu tư mở rộng, đầu tư chiều sâu đi đôi với bảo vệ môi trường xanh hóa ngành dệt may; tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, đáp ứng nhu cầu phát triển của doanh nghiệp.
Có thể thấy, ngành dệt may Việt Nam đang phải cạnh tranh rất gay gắt với Bangladesh, Ấn Độ, Indonesia,... nhất là với những sản phẩm thiết kế đơn giản. Trong tương lai gần, khoảng 30-35% số doanh nghiệp đang làm hàng đơn giản sẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu đơn hàng, số còn lại bị chèn ép về giá. Tuy nhiên, ngành dệt may Việt Nam không chỉ làm những mặt hàng đơn giản mà vẫn đủ năng lực sản xuất các mặt hàng từ trung đến cao cấp.
Đây là một trong những lợi thế để ngành tăng tốc xuất khẩu hàng hóa trong thời gian tới. Ngoài sự chủ động, tìm kiếm mở rộng thị trường của chính mình, các doanh nghiệp dệt may cũng kiến nghị Nhà nước linh hoạt trong điều chỉnh cơ chế, chính sách, nhất là vấn đề về tín dụng, tỷ giá hối đoái theo hướng điều chỉnh giảm giá của đồng Việt Nam so với đồng USD,... nhằm hỗ trợ ngành dệt may tận dụng cơ hội, tăng sức cạnh tranh với các nước xuất khẩu.
