Bùi Mai Hiên cũng là nữ họa sĩ được nhiều người nước ngoài tìm đến tư gia để mua tranh. Điều đặc biệt, hình tượng người phụ nữ trong tranh của chị thường xuất hiện trong những giông bão cuộc đời…
 |
Họa sĩ Bùi Mai Hiên sinh năm 1957, đến với hội họa từ khi 14 tuổi và mê đắm chất liệu sơn mài truyền thống. Chị cũng theo học đại học chuyên ngành này.
 |
Từng công tác tại Vụ Mỹ thuật (nay là Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm), năm 2003, chị xin về hưu sớm để chuyên tâm sáng tác. Khoảng năm 2014, khi đang quen thuộc với chất liệu sơn mài truyền thống và gặt hái được một số thành công nhất định, được đánh giá là nữ họa sĩ có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển của nghệ thuật sơn mài hiện đại Việt Nam, vì lý do sức khỏe, chị đành phải bỏ lại tất cả phía sau, để rồi sau đó, trong hành trình mới, chị cũng khám phá tìm mình qua một chất liệu mới trong hội họa: sơn dầu và acrylic.
 |
Trong thế giới của họa sĩ Bùi Mai Hiên, người phụ nữ có nhiều cung bậc cảm xúc mà chủ đạo là nỗi đau, sự mất mát, giằng xé nội tâm… được ẩn dụ qua những cơn giông, lá rơi, cành cây trơ trụi lá… Tranh của chị luôn có mầu sắc tương phản mạnh mẽ, hình luôn chuyển động, run rẩy. Phần lớn tác phẩm được thể hiện qua ngôn ngữ sơn mài và sự say mê sáng tạo và tận hiến của chị đã đóng góp một phần đáng kể vào sự phát triển của nghệ thuật sơn mài hiện đại Việt Nam. Cũng từ đó, tên tuổi Bùi Mai Hiên được công chúng biết đến nhiều hơn. Chị tâm sự: “Tôi luôn vẽ chính cuộc đời mình, nội tâm mình. Ngày đó, tôi vừa trải qua nhiều khổ đau, mất mát của hạnh phúc gia đình”.
 |
Theo thời gian, Bùi Mai Hiên vẫn miệt mài vẽ và trăn trở trên con đường khám phá, chinh phục cái mới. Nỗi mất mát, buồn đau dần nguôi ngoai, chị lại tìm thấy nguồn hy vọng mới, cảm hứng mới. Thật mừng khi được biết những người con của chị cũng đã trưởng thành và đều đồng điệu, song hành với chị trong tình yêu hội họa. Ba tháng nữa sẽ tới triển lãm cá nhân của con gái chị.
Vẽ cả cuộc đời, nhưng vào những ngày đầu tháng 11, chị mới mở triển lãm cá nhân thứ hai, cách triển lãm lần đầu tiên tới hơn 25 năm. Triển lãm “Vô cực” của họa sĩ Bùi Mai Hiên diễn ra tại không gian Art Space (Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam - 42 Yết Kiêu, Hoàn Kiếm, Hà Nội). “Vô cực” dường như đánh dấu sự bứt phá, tìm tới sự tự do tuyệt đối, không giới hạn bản thân mà họa sĩ hướng tới. Nó phản ánh trung thực và mạnh mẽ cảm xúc, nội tâm của chị qua từng nét cọ, mảng màu. Nhiều người đã òa lên khi xem tranh chị vẽ.
Đó là một cuộc chơi về màu sắc. Ở đó, không còn hình hài cụ thể, không còn bố cục xa gần mà chỉ có màu tung tẩy, nhảy múa, lớp lang cùng hòa quyện theo nhịp cảm xúc. Có lúc là hòa sắc vàng nâu của mùa thu, có lúc là trong suốt, run rẩy của vũ điệu sứa, có lúc là nồng nàn, ái ân của tình yêu đôi lứa...
Tất cả đều dẫn đến cảm nhận về sự thăng hoa trong cảm xúc khi họa vẽ. Gần như đã không còn nhận ra một Bùi Mai Hiên với những bức tranh sơn mài truyền thống đã định hình tên tuổi trong mỹ thuật Việt Nam từ thập niên 1990. Dường như có một nguồn năng lượng mạnh mẽ, vô hình từ vũ trụ “nhập” vào chị để chị phiêu rồi vẽ.
Tôi hỏi chị muốn nói lên điều gì qua tranh, chị bảo, chị yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp trong vạn vật mà chị tìm thấy trong những chuyến đi. Nào là mây trời, là phù sa bồi đắp, là miền biển vô cực, là rong rêu, là cánh rừng Trường Sơn và cả những thiên thần trong giấc mơ... Tất cả được chị đưa vào tranh một cách đầy xúc cảm, ngẫu hứng và vẽ đến tận cùng say mê.
Xem những bức tranh mới của Bùi Mai Hiên, nhà sưu tập nghệ thuật Nguyễn Nga nhận xét: “Tôi ấn tượng, ngỡ ngàng và thú vị nhất với những tác phẩm mới của họa sĩ. Bùi Mai Hiên sang hẳn một bước ngoặt mới, gần như không liên quan gì đến đoạn đời trước. Những bức tranh trừu tượng thăng hoa và siêu thoát ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và đời sống muôn loài mà thượng đế đã ban cho ta”. Dấu ấn này thể hiện qua hàng loạt tác phẩm sẽ xuất hiện trong triển lãm tới: Lửa đam mê, Trường Sơn Đông, Giấc mơ của nhà sứa, Sự di tản của rong rêu, Vần vũ mùa hè, Mưa thu…
 |
Từ những tích lũy của mình, họa sĩ Bùi Mai Hiên đã lý giải thêm được về cuộc đời, kiếp người bằng phân tích sâu sắc, nhân văn. Chị tâm sự: “Tôi không sợ hãi bệnh tật và cái chết như trước nữa. Tôi biết chấp nhận những quy luật của đời sống, nhất là chuyện sinh-lão-bệnh-tử”.
Có lẽ, điều này cũng phổ vào tranh của chị thêm phần an nhiên, tự tại. Sau nhiều thử nghiệm, Bùi Mai Hiên chọn chất liệu sơn acrylic với ưu điểm khô nhanh, mầu sắc tươi mới, phong phú, phù hợp với những cảm xúc xuất thần. Cảm xúc đến là chị vẽ, chị vẽ nhanh, có khi vài tiếng là xong một bức tranh. Tuy vậy, lại mất thời gian dài để tạm nghỉ. Lúc ấy, chị và người bạn tâm giao lại dạo chơi qua những miền đất mới.
Có thể nói, thời điểm này, Bùi Mai Hiên khá viên mãn với nội tâm phong phú và cảm nhận cuộc sống đa chiều. Suốt hơn 25 năm ấp ủ, phôi thai và vẽ, đây là đúng thời điểm để chị cất lên khúc hoan ca của đời mình.
Xác định tâm thế đi đường dài, họa sĩ Bùi Mai Hiên luôn muốn làm mới mình và tiếp tục sáng tạo không ngừng. Với chị, việc sáng tạo nên cái đẹp, tạo ra một cách nhìn hay một phong cách mới trong hội họa là một đặc ân, một niềm hạnh phúc rất khó tả. Có thể, với phong cách mới, lạ ấy, cũng sẽ có những người chưa hiểu hoặc chưa thích nhưng ở góc độ nào đó, vẫn có thể chia sẻ, cảm phục một tâm thế trong tiếp nhận và sáng tạo.
Như Bùi Mai Hiên chia sẻ: “Tôi luôn cố gắng vẽ để mọi người chú ý hơn tới những vẻ đẹp nằm đâu đó trong cuộc sống mến thương này”. Điều đó khiến hội họa luôn ý nghĩa và đáng để thưởng lãm. Tận hiến suốt hành trình không ngưng nghỉ, tạo dựng phong cách tranh trừu tượng đầy cá tính, Bùi Mai Hiên không chỉ dừng lại ở vẽ tranh, chị còn xuất bản nhiều sách về kỹ thuật sơn mài như một cách chia sẻ về nghề, về những tìm tòi, khám khá và tích lũy.
