Theo Thành đoàn TP Hồ Chí Minh, giải thưởng Euréka ra đời đã đáp ứng nguyện vọng về một sân chơi khoa học cho sinh viên trên địa bàn thành phố. Đây là giải thưởng nhằm động viên, khuyến khích năng lực nghiên cứu khoa học trong sinh viên, tạo điều kiện và môi trường học tập và rèn luyện, từ đó ươm mầm những nhà khoa học trẻ. Xuất phát từ sáng kiến hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất cho các đề tài nghiên cứu khoa học của các sinh viên năm cuối, cán bộ giảng dạy trẻ và các nhóm nghiên cứu, chương trình ra đời lập tức đón nhận những hiệu ứng tích cực khi những năm về sau, số lượng các sinh viên, đề tài nghiên cứu khoa học liên tục tăng. Trong đó, nhiều đề tài nếu được hỗ trợ đúng mức thì tính ứng dụng vào thực tiễn rất cao. Tên gọi “Giải thưởng khoa học sinh viên Euréka” ra đời trong bối cảnh lúc đó đã thật sự trở thành cầu nối giữa giảng đường với cuộc sống của các sinh viên, giảng viên đam mê nghiên cứu khoa học. Năm 1999, trong lần đầu tổ chức, giải thưởng đã thu hút 156 thí sinh với 116 đề tài đến từ 19 trường đại học trên địa bàn thành phố. Trong giai đoạn sau đó, giải thưởng cũng có nhiều cột mốc đáng nhớ như: năm 2007, giải thưởng chính thức đổi tên thành “Giải thưởng sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka”; đến năm 2015, giải thưởng mở rộng quy mô khi sinh viên từ các tỉnh Bình Thuận trở vào được tham gia và một năm sau đó, giải thưởng mở rộng ra quy mô toàn quốc.
Nhận xét về giải thưởng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn Lê Quốc Phong nhấn mạnh: Sân chơi này là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm triển khai phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” do T.Ư đoàn phát động và phong trào “Sinh viên năm tốt” của Hội Sinh viên Việt Nam. Từ sân chơi này, nhiều tài năng trẻ trong nghiên cứu khoa học đã xuất hiện góp phần to lớn vào những thành tựu chung của giới khoa học nước nhà. Còn PGS, TS Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh: Trên cơ sở những kết quả cụ thể mà giải thưởng đạt được, các đơn vị sẽ nỗ lực để đưa giải thưởng lan tỏa hơn nữa trong thời gian tới. Qua đó, tiếp tục góp phần thúc đẩy phong trào học tập, sáng tạo, nghiên cứu khoa học trong sinh viên.
Theo Ban tổ chức, qua từng năm, sức lan tỏa của giải thưởng ngày càng đạt được những con số ấn tượng về số lượng cũng như chất lượng. Tính đến giải thưởng được tổ chức năm 2019 vừa qua, đã thu hút 900 đề tài với hơn 100 trường đại học trên cả nước tham gia. Ngoài ra, với việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giải thưởng, các đề tài, kết quả nghiên cứu cũng được đưa lên mạng để trở thành một kho tư liệu hết sức bổ ích cho các sinh viên khi cần nghiên cứu.
Theo Giám đốc Trung tâm Phát triển khoa học và công nghệ trẻ (trực thuộc Thành đoàn TP Hồ Chí Minh) Đoàn Kim Thành: với hơn 5.000 đề tài, những năm qua, có hơn 4,3 triệu lượt truy cập từ các sinh viên để tham khảo các đề tài. Đến nay, hệ thống thông tin trực tuyến, chấm điểm trực tuyến cũng được đưa vào ứng dụng hỗ trợ cho quá trình triển khai giải thưởng. Qua từng năm, giải thưởng Euréka ngày càng khẳng định uy tín và giá trị. Các công trình tham gia ngày càng có hàm lượng khoa học cao. Điển hình cho phong trào đam mê nghiên cứu trong sinh viên là Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP Hồ Chí Minh. TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Trong bối cảnh toàn cầu hóa, bùng nổ công nghệ thông tin như hiện nay thì việc tạo ra môi trường để khơi gợi và giúp các bạn phát huy khả năng sáng tạo và tinh thần đam mê nghiên cứu khoa học là một trong những nội dung trọng tâm trong từng năm học. Đưa quyết tâm đó vào thực tiễn, mô hình “4T” (tạo nền tảng, tạo đam mê, tạo điều kiện phát triển và tạo sự lan tỏa) đã tạo ra nhiều sân chơi khoa học bổ ích để các sinh viên đua tài. Trong khi đó, đối với những cựu sinh viên, sinh viên của Trường đại học Công nghệ TP Hồ Chí Minh thì giải thưởng Euréka gắn liền với những giải thưởng, kỷ niệm của họ. Gắn bó từ khi giải thưởng ra đời đến nay, sinh viên nhà trường đã nhiều lần đoạt được kết quả cao với những công trình nghiên cứu có tính ứng dụng trong cuộc sống như: Nghiên cứu về khả năng đuổi muỗi của kem bôi tinh chế từ sả; phân lập và sản xuất phế phẩm nấm phòng trừ một số loài sâu hại cây trồng;...
Trong lần thứ 21 tổ chức vừa qua, giải thưởng Euréka đã gọi tên 10 đề tài xuất sắc đoạt Giải nhất, 14 Giải nhì, 15 Giải ba và 81 Giải khuyến khích, trong đó, các đề tài đã thể hiện đa dạng ở nhiều lĩnh vực nóng, thiết thực đối với đời sống của người dân. Thành đoàn TP Hồ Chí Minh cho biết, thời gian tới, các đơn vị sẽ tiếp tục đầu tư, nâng cao chất lượng nhằm đáp ứng yêu cầu cho các thí sinh, đơn vị tham gia góp phần lan tỏa niềm đam mê và nâng tầm nghiên cứu khoa học của các bạn sinh viên. Đóng góp về giải thưởng này, PGS, TS Đinh Xuân Thắng, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng môi trường Hoa Lư cho rằng: Để tạo sự lan tỏa, đam mê cho các sinh viên, những đề tài khi thực hiện cần bảo đảm được các yếu tố về tính mới, tính sáng tạo. Còn PGS, TS Phan Thị Hồng Xuân thì cho rằng, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng như hiện nay, các đề tài cần tiếp tục được mở rộng đến các địa phương, đồng thời chú trọng yếu tố hội nhập.
