Phát biểu tham luận, nêu ý kiến tại toạ đàm, các đại biểu tập trung phân tích thực trạng và những khó khăn cụ thể trong công tác cấp giấy tờ cho trẻ em và thanh thiếu niên có hoàn cảnh đặc biệt.
Việc thiếu giấy tờ pháp lý không chỉ cản trở các em trong việc học tập, tiếp cận y tế mà còn ảnh hưởng lớn đến tương lai của các em.
Thực tế, việc cấp giấy khai sinh, mã số định danh, đăng ký cư trú và thẻ căn cước cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt vẫn còn gặp nhiều trở ngại như việc thiếu giấy tờ chứng minh từ cha mẹ, khó khăn trong thủ tục hành chính, thiếu sự liên kết dữ liệu giữa các cơ quan đã khiến quá trình cấp giấy tờ trở nên phức tạp.
Quy định pháp lý hiện hành chưa có sự linh hoạt linh động cho các trường hợp đặc biệt, trong khi nhiều gia đình và trẻ em không nhận được sự hỗ trợ cần thiết về thông tin và pháp lý.
Thành phố Hồ Chí Minh là địa phương thu hút đông người dân các tỉnh thành đến sinh sống, làm việc; trong đó nhiều trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em mồ côi chưa có giấy tờ tùy thân.
Thực tế này khiến nhiều em không được hưởng các quyền lợi an sinh xã hội cơ bản như bảo hiểm y tế, giáo dục… đồng thời có nguy cơ rơi vào các vấn nạn như lao động sớm, bị khống chế làm việc vi phạm pháp luật.
Ban Văn hóa-Xã hội, Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thời gian qua, các đơn vị đã phối hợp xây dựng một cơ chế kết nối hiệu quả giữa cơ quan công an, tư pháp, y tế, giáo dục… để xác minh, cấp giấy tờ tùy thân cho các em tốt hơn. Từ cơ chế này, một quy trình chuẩn đã ra đời, làm mô hình mẫu cho các đơn vị thực hiện theo.
Đến nay, các đơn vị đã hỗ trợ cấp giấy khai sinh cho 417/444 trường hợp, còn 27 trường hợp chưa được cấp giấy khai sinh. Đây đều là những trường hợp còn nhiều vướng mắc mà 6 đơn vị phối hợp vẫn chưa thể giải quyết.
Từ đó, các đơn vị chức năng đề nghị các đơn vị tiếp tục nỗ lực, phối hợp nhau để giải quyết dứt điểm, cần thì tổ chức họp liên ngành giải quyết từng trường hợp còn vướng mắc.
