Không thể trồng trọt, chăn nuôi và lại thường xuyên chịu cảnh ngập úng là thực trạng mà 66 hộ dân ở Tổ 18, phường Him Lam, thành phố Ðiện Biên Phủ đã và đang chịu đựng suốt mấy năm qua. Thực tế này khiến cuộc sống của hàng trăm người dân nghèo nơi đây vốn rất khó khăn lại càng thêm khó - đó là thực trạng ở "xóm cơ cực" như lời bà Bùi Thị Xanh, khi đưa chúng tôi đến từng nhà trong xóm. Dừng chân trước ngôi nhà cấp 4 cũ kỹ, cửa khóa im ỉm, bà Xanh khẽ nói như giải thích cho cái sự hoang vắng: "Nhà này là của con tôi, nhưng mà nước ngập quanh nhà, nước cống, nước rãnh đổ cả về đây làm cây cối chết úng, hôi thối quanh năm. Khổ lắm!".
Nói rồi, bà Xanh đưa tay bịt chặt mũi và rảo bước sang phía ngôi nhà đối diện cũng tồi tàn như thế. Chủ nhân của ngôi nhà là bà Nguyễn Thị Cầu và ông Lò Văn Uôi. Bà Cầu năm nay 72 tuổi, ông Uôi vừa sang tuổi 78; cả hai ông bà đều đau ốm, ông Uôi còn bị tai biến nặng, cả ngày chỉ quẩn quanh trong bốn bức tường.
Nhìn ngôi nhà nhỏ tường loang lổ, đen mốc nằm cạnh bãi sình lầy, tôi ái ngại hỏi: "Ông bà sống ở đây à?".
Giọng nặng trĩu, bà Cầu nói: "Sống ở đây mấy chục năm rồi cháu ạ, nhưng từ khi làm đường to ngoài kia thì trong xóm mới ngập thế này. Cống rãnh tắc hết; nước thải, nước mưa, nước từ khắp nơi cứ dồn hết về đây. Mùa khô nắng nóng, hôi thối nồng nặc, còn mùa mưa nước ngập lưng nhà".
Bà Hoàng Thị Mầu nhớ lại, suốt từ tháng 7/2021 đến nay, mấy trăm con người trong xóm tôi phải chịu cảnh ngập úng, hôi thối. Về nguyên nhân thì chúng tôi đều hiểu rất rõ là do làm đường 60m đã ảnh hưởng toàn bộ hệ thống cống, rãnh, mương tiêu thoát. Do vậy rất nhiều lần chúng tôi đã làm đơn kiến nghị gửi các cấp và cũng đã nhiều lần lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân thành phố Ðiện Biên Phủ và các cơ quan chức năng của thành phố về kiểm tra thực tế, trao đổi, nắm bắt nguyện vọng của người dân và đều có chỉ đạo tháo gỡ để người dân ổn định cuộc sống. Vậy mà không hiểu vì sao những chỉ đạo của các cấp chính quyền đến nay vẫn chưa được giải quyết; người dân chúng tôi thì cứ mòn mỏi đợi chờ và hy vọng khi ngày ngày vẫn đang cảnh "sống mòn".
Khẳng định các thông tin, phản ánh của bà Xanh, bà Cầu, bà Mầu và rất nhiều gia đình trong "xóm cực khổ" là hoàn toàn đúng với những gì đang diễn ra nơi đây, ông Vũ Minh Hồng, Tổ trưởng dân phố 18, phường Him Lam còn cho biết thêm: Hầu hết các gia đình trong xóm đều làm nông nghiệp, sống nhờ sản xuất nông nghiệp (trồng lúa, rau màu, nuôi cá…), do vậy khi xảy ra ngập úng thì đời sống của bà con rất khó khăn vì mất đất sản xuất, chăn nuôi, không công ăn việc làm, không thu nhập thêm. Ðến cây rau, con cá ở xóm này cũng bị ô nhiễm chứ nói gì con người...!
Ðem những khó nhọc, cơ cực của người dân trao đổi với Ban Quản lý dự án các công trình thành phố Ðiện Biên Phủ, đơn vị được Ủy ban nhân dân thành phố Ðiện Biên Phủ giao triển khai các biện pháp khắc phục tạm thời; đồng thời tham mưu, xây dựng chủ trương đầu tư dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng khu dân cư Tổ 17 và Tổ 18, phường Him Lam, chúng tôi có thêm nhiều thông tin liên quan thực trạng.
Ông Tòng Văn Trung, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình thành phố cho biết: Vào các ngày 25/1 và 30/3/2022, đích thân Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Ðiện Biên Phủ, Lê Tiến Dũng chủ trì tiếp công dân Tổ 18 và tiếp thu các kiến nghị, phản ánh. Lãnh đạo thành phố giao Ban Quản lý dự án tiến hành khắc phục tạm thời bằng cách dùng máy bơm hút bớt nước ngập. Cùng với đó, theo chỉ đạo từ Ủy ban nhân dân tỉnh, Thành ủy Ðiện Biên Phủ về việc xây dựng khu đô thị, thương mại, dịch vụ và nhà ở tại các tổ dân phố 17 và 18, Ủy ban nhân dân thành phố đã giao Ban quản lý tiến hành kiểm kê sơ bộ nhà cửa, tài sản để xây dựng dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy hoạch chi tiết để thực hiện dự án khu đô thị. Việc huy động hai máy bơm công suất lớn bơm hút nước chống ngập tạm thời đã được triển khai, nhưng cũng chỉ là tạm ổn trong ngày nắng; chứ ngày mưa máy bơm chạy hết công suất cũng chẳng thấm vào đâu so với lượng nước từ chung quanh đổ về.
Việc khảo sát, xây dựng dự án khu đô thị, thương mại, dịch vụ và nhà ở tại các tổ dân phố 17 và 18 được gấp rút thực hiện. Ban Quản lý dự án thành phố đã gửi thông tin dự án xin ý kiến các sở, ngành và khẩn trương tiếp thu, hoàn thiện. Ngày 24/10/2022, Ủy ban nhân dân thành phố Ðiện Biên Phủ đã chính thức có Tờ trình số 2107/TTr-UBND gửi Sở Kế hoạch và Ðầu tư đề nghị thẩm định, báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư Dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy hoạch chi tiết để thực hiện dự án phát triển khu đô thị thương mại, dịch vụ và nhà ở tại các tổ dân phố 17 và 18 phường Him Lam với đầy đủ các thông tin.
Cung cấp cho chúng tôi Tờ trình số 2107/TTr-UBND, ông Tòng Văn Trung nói trong buồn bã: Thú thực đến bây giờ thì không chỉ người dân ở đây mong ngóng nữa mà anh em trong Ban Quản lý dự án cũng mong ngóng từng ngày. Tờ trình gửi Sở Kế hoạch và Ðầu tư đến nay gần bảy tháng mà không thấy hồi âm, cán bộ Ban chẳng biết ăn nói thế nào mỗi lần gặp người dân nơi đây.
Mới đây, ngày 6/3/2023, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Ðiện Biên đã có Văn bản số 711/TB-UBND thông báo kết luận của đồng chí Lê Thành Ðô, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh tại cuộc họp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc các dự án trọng điểm trên địa bàn thành phố.
Theo đó, với nội dung đề nghị thẩm định báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án tại các tổ 17 và 18, phường Him Lam của Ủy ban nhân dân thành phố tại Tờ trình 2107, đã được Chủ tịch Lê Thành Ðô giao Sở Kế hoạch và Ðầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan khẩn trương thẩm định, trình Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét phê duyệt chủ trương của dự án theo quy định; nguồn vốn thực hiện từ nguồn đấu giá đất.
Vậy nhưng, hơn một tháng trôi qua kể từ ngày Thông báo số 711/TB-UBND được ban hành đến ngày 13/4/2023 thì Sở Kế hoạch và Ðầu tư vẫn chưa có động thái gì thực hiện nhiệm vụ giao. Làm việc với phóng viên theo phân công của Giám đốc Sở Kế hoạch và Ðầu tư, ông Trần Minh Nam, Trưởng phòng Kinh tế, đối ngoại và xúc tiến đầu tư cho biết: Sở chưa có văn bản trả lời Tờ trình số 2107 của Ủy ban nhân dân thành phố Ðiện Biên Phủ và cũng chưa có văn bản tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh theo thông báo giao trách nhiệm tại Thông báo 711. Ông Trần Minh Nam chỉ nói "chưa làm", nhưng vì sao "chưa làm" thì ông Nam không nói rõ nguyên nhân…! ■
