Cụ thể, sáng cùng ngày tại Hội nghị toàn thể lần thứ 9 của Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương (MOWCAP) diễn ra từ ngày 23/11 đến ngày 26/11 tại Andong, tỉnh Gyeongsang Bắc, Hàn Quốc, “Ma nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng, Việt Nam” chính thức được công nhận là Di sản tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Hội nghị MOWCAP lần này đã xem xét và bỏ phiếu cho 13 hồ sơ của 7 nước thành viên đệ trình công nhận Di sản tư liệu Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương; trong đó: Hàn Quốc, Indonesia, mỗi nước có 3 hồ sơ; Trung Quốc, Việt Nam, mỗi nước có 2 hồ sơ; Singapore, Iran, Bangladesh mỗi nước có 1 hồ sơ.
Cả 2 hồ sơ của Việt Nam đăng ký là Ma nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn và Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943) của tỉnh Hà Tĩnh đều được vinh danh.
 |
Các ma nhai trên lối vào động Tàng Chơn, Danh thắng Ngũ Hành Sơn. |
Ma nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn là kho tàng di sản tư liệu quý giá bằng chữ Hán và chữ Nôm với số lượng lớn, nội dung đa dạng, hình thức độc đáo, tính duy nhất không thể thay thế và đủ các thể loại như : ngự bút, bia ký, tán, thơ văn, đề từ, đề danh, câu đối… của các vị vua, quan triều Nguyễn, cao tăng, cùng bao thế hệ tao nhân, mặc khách đã từng dừng chân lưu đề trên vách đá, hang động tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn, với niên đại trải dài từ nửa đầu thế kỷ 17đến tận những thập niên 60 của thế kỷ 20. Đó là nguồn tư liệu quý, có giá trị được giới nghiên cứu từ trước đến nay quan tâm.
Ma nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn được các thành viên của MOWCAP đánh giá cao, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí mà UNESCO đưa ra như: tính xác thực và vẹn toàn; ý nghĩa khu vực; ý nghĩa về giới; có kế hoạch bảo tồn, phát huy giá trị bền vững và khoa học.
 |
Danh thắng quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn - nơi hội tụ nhiều giá trị di sản văn hóa nổi tiếng. |
Với những giá trị nổi bật đó, Ma nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn đã được Hội đồng MOWCAP đánh giá cao và công nhận là Di sản tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Đây là di sản được công nhận ở tầm khu vực đầu tiên của thành phố Đà Nẵng.
Bà Nguyễn Thị Anh Thi, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng cho biết “Ma nhai tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn” là 1 hệ thống gồm 78 văn bản bằng chữ Hán và chữ Nôm (Hán Nôm) được khắc trên vách đá và hang động của Danh thắng Ngũ Hành Sơn, với nội dung đa dạng, hình thức độc đáo, cùng nhiều thể loại văn học của các vị vua, quan triều Nguyễn, cao tăng, trí thức, có niên đại trải dài từ nửa đầu thế kỷ 17 đến thế kỷ 20.
Theo nhận định của các chuyên gia, đây là nguồn di sản tư liệu quý hiếm, độc đáo, không thể thay thế, được các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm bởi những giá trị nhiều mặt về lịch sử, tôn giáo, địa lý, văn học, ngôn ngữ, nghệ thuật tạo hình, văn hóa và giáo dục.
 |
Hình ảnh ma nhai tại Danh thắng đặc biệt Ngũ Hành Sơn. |
Trong đó, ma nhai “Phổ Đà Sơn Linh Trung Phật” lưu giữ những “ký ức” về mối giao lưu kinh tế, văn hóa, chính trị, xã hội giữa Việt Nam với các nước trên con đường hàng hải xuyên khu vực cũng như vai trò của người phụ nữ Việt Nam trong hôn nhân quốc tế vào thế kỷ 17.
Ẩn chứa trong nguồn di sản tư liệu này là hệ giá trị trên nhiều mặt như lịch sử, nghệ thuật, văn hóa và khoa học. Mỗi giá trị là sự khẳng định nét văn hóa Việt Nam trong tầng sâu tâm thức của cư dân bản địa.
Đây là di sản đầu tiên của thành phố Đà Nẵng được vinh danh ở tầm khu vực. Di sản này nằm trong Danh thắng quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn. Chính quyền thành phố Đà Nẵng hiện đang nỗ lực hơn trong công tác bảo tồn bền vững và phát huy giá trị di sản này.
 |
Một góc danh thắng đặc biệt Ngũ Hành Sơn. |
