Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, dự thảo Luật sau khi hoàn thiện gồm sáu chương và 65 điều; bỏ hai điều và bổ sung hai điều so với dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 7.
Tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Phương Thủy, Ðoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đề nghị Quốc hội xem xét, bổ sung vào Ðiều 2 - Giải thích từ ngữ, nội dung: Quy định khái niệm thế nào là “khu vực nội thành, nội thị”. Ðây không đơn thuần là khu vực nằm bên trong ranh giới của đô thị mà cần được định nghĩa là khu vực trung tâm, lõi của đô thị; có sự tập trung cao về dân cư, dịch vụ, hoạt động kinh tế và hạ tầng đô thị; là không gian có tính liên kết cao.
Hiện nay không có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định một cách chính thức thế nào là khu vực nội thành, nội thị, cho nên cả trong công tác quy hoạch đô thị và thực tiễn phát triển các đơn vị hành chính đô thị đang tồn tại thực trạng là có một số đô thị, chủ yếu là các thị xã và thành phố thuộc tỉnh, đang duy trì các khu vực nội thành, nội thị tách biệt, thiếu tính kết nối.
Do đó, đại biểu Nguyễn Phương Thủy đề nghị trong dự thảo Luật này cần bổ sung định nghĩa rõ ràng về khu vực nội thành, nội thị, ngoại thành, ngoại thị, đồng thời bổ sung một số quy định về yêu cầu và nguyên tắc đối với việc quy hoạch khu vực nội thành, nội thị tại Ðiều 6, Ðiều 7 và yêu cầu về các tiêu chí quy hoạch về phân loại đô thị áp dụng đối với khu vực này tại Ðiều 20, Ðiều 21.
Ðiều này sẽ giúp hạn chế các bất cập hiện nay trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị, hạn chế lãng phí trong đầu tư nguồn lực phát triển, hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật của đô thị và làm cơ sở cho việc xây dựng mô hình tổ chức chính quyền đô thị tinh gọn, hiệu quả, chuyên nghiệp.
Ðại biểu Phạm Thị Thanh Mai, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Ðoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội kiến nghị, để bảo đảm thống nhất giữa Luật Nhà ở, Luật Ðất đai với lĩnh vực quản lý quy hoạch xây dựng, cần bổ sung quy định chuyển tiếp. Ðịa phương đã có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5000 thì được phép đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Trường hợp cần thiết, địa phương đã có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5000 được phép lập lại quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000.
Liên quan đến quy hoạch phân khu, đại biểu Nguyễn Trúc Anh, Ðoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội cho rằng, từ những vướng mắc tại thành phố Hà Nội liên quan đến quy hoạch phân khu 1/2000 và 1/5000, Luật chỉ nên quy định một loại quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000.
Cũng tại phiên thảo luận, đại biểu Phạm Thị Thanh Mai nêu các vấn đề cần quan tâm, xử lý để bảo đảm thống nhất với Luật Ðất đai, Luật Nhà ở và thực tiễn quản lý. Theo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, không còn quy hoạch vùng huyện. Quy hoạch quản lý các huyện được thay bằng quy hoạch chung huyện - đây là loại quy hoạch nông thôn.
Do vậy dẫn đến có điều khoản chuyển tiếp “Quy hoạch đã được phê duyệt trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì được tiếp tục thực hiện đến hết thời hạn hiệu lực của quy hoạch”. Ðại biểu Phạm Thị Thanh Mai phân tích, nội dung này là chưa đầy đủ do khi không còn quy hoạch xây dựng vùng huyện, các hoạt động điều chỉnh quy hoạch khi có sự tác động từ các quy hoạch cấp cao hơn (như quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch ngành…) sẽ không có hành lang pháp lý để thực hiện.
Ðại biểu kiến nghị bổ sung quy định tại điều khoản chuyển tiếp theo hướng: Việc điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng liên huyện, vùng huyện đã được phê duyệt trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì thực hiện theo quy trình quy định như đối với điều chỉnh quy hoạch chung huyện. Hiện nay, dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn đang quy định “Quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương đã được phê duyệt là cơ sở để lập quy hoạch chung thị xã, thành phố trực thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, đô thị mới…”.
Từ đó dẫn đến, sau khi Ðiều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 được duyệt, thành phố Hà Nội sẽ phải tiếp tục lập Quy hoạch chung hai thành phố trực thuộc là thành phố phía bắc, thành phố phía tây, các đô thị vệ tinh, thị xã, thị trấn… rồi mới lập được các quy hoạch phân khu. Theo đại biểu Phạm Thị Thanh Mai, việc này sẽ tốn nhiều thời gian, có thể gây đứt gãy quá trình thực hiện các dự án phát triển đô thị tại Thủ đô.
Ðể tránh tốn kém, lãng phí không cần thiết khi thành phố Hà Nội đã có Quy hoạch Thủ đô, đại biểu Phạm Thị Thanh Mai kiến nghị, đối với quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, nên chăng bổ sung quy định: “Ðối với thành phố trực thuộc Trung ương chỉ lập một cấp quy hoạch chung thành phố, dưới quy hoạch chung thành phố lập ngay quy hoạch phân khu”.