Kỷ niệm 70 năm thành lập Viện Sử học

Viện Sử học tiền thân là Tổ Lịch sử thuộc Ban Nghiên cứu Lịch sử-Địa lý-Văn học được thành lập ngày 2/12/1953 tại chiến khu Việt Bắc theo Quyết định số 34 NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam.

Trong số các thành viên sáng lập và lãnh đạo Ban Nghiên cứu Lịch sử-Địa lý-Văn học lúc đó có 4 thành viên của Tổ Lịch sử, gồm: Trần Huy Liệu, Tôn Quang Phiệt, Minh Tranh và Trần Đức Thảo. Giáo sư, Viện sĩ Trần Huy Liệu là Trưởng ban, đồng thời là người trực tiếp phụ trách Tổ Lịch sử.

Sang năm 1960, để đáp ứng yêu cầu phát triển của khoa học phục vụ công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền bắc và sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, ngày 6/2/1960, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 039-TTg thành lập Viện Sử học thuộc Ủy ban Khoa học Nhà nước. Cơ quan ngôn luận của giới sử học Việt Nam từ tập san mang tên Văn Sử Địa được chuyển thành Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử. Sự ra đời của Viện Sử học là một bước tiến trên con đường xây dựng một Viện nghiên cứu đầu ngành về sử học nói riêng và về khoa học xã hội ở nước ta, nói chung.

Sự lớn mạnh của Viện Sử học cũng như sự phát triển của đội ngũ cán bộ khoa học của Viện đã góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển một số cơ quan nghiên cứu khác của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Nhiều cán bộ, trong đó có những cán bộ cốt cán, đầu ngành của Viện Sử học được điều động sang công tác tại các Viện mới thành lập như Viện Khảo cổ học, Viện Dân tộc học, Viện Nghiên cứu Đông Nam Á, Viện Thông tin Khoa học Xã hội, Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ, Tạp chí Khoa học Xã hội, Viện Xã hội học…

Tiến sĩ Lê Quang Chắn, Phó Viện trưởng điều hành Viện Sử học phát biểu tại lễ kỷ niệm.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Tiến sĩ Lê Quang Chắn, Phó Viện trưởng điều hành Viện Sử học cho biết, trong 70 năm qua, các hoạt động của Viện Sử học tập trung thực hiện và đạt được những thành tựu quan trọng. Đó là nghiên cứu những vấn đề cơ bản của lịch sử Việt Nam, biên soạn các bộ thông sử, sưu tầm, nghiên cứu, dịch thuật và công bố tư liệu lịch sử, biên soạn các bộ sách công cụ, thực hiện những nhiệm vụ chính trị do Đảng và Nhà nước giao, tham gia thẩm định các chương trình, kế hoạch về văn hóa, khoa học xã hội, hợp tác với các ngành, các địa phương và quốc tế, đào tạo đội ngũ cán bộ nghiên cứu lịch sử.

Trong 70 năm hình thành và phát triển, những thành tựu của Viện Sử học đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận và đánh giá cao qua những phần thưởng cao quý.

Năm 1980, Viện Sử học được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất và Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử Huân chương Lao động hạng Nhì.

Năm 1998, trong dịp Kỷ niệm 45 năm thành lập, Viện Sử học vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập hạng Nhất.

Năm 2000, Viện Sử học lại vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng Danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ Đổi mới.

Cùng với những danh hiệu cao quý mà tập thể Viện Sử học được phong tặng, nhiều nhà khoa học của Viện đã được Nhà nước trao tặng các phần thưởng cho các công trình nghiên cứu.

Tại buổi lễ, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Phan Chí Hiếu đã trao tặng Bằng khen của Viện Hàn lâm cho Viện Sử học.