Theo báo cáo từ UBND tỉnh Nghệ An, trong năm 2024, tỉnh đã phát triển thêm 30 hợp tác xã mới, nâng tổng số hợp tác xã hoạt động trên toàn tỉnh lên 888, trong đó 545 hợp tác xã hoạt động hiệu quả, chiếm 61,4% tổng số hợp tác xã. Đây là một thành công đáng kể, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế địa phương gặp nhiều khó khăn. Việc đạt tỷ lệ hợp tác xã hoạt động có hiệu quả lên đến hơn 60% phản ánh rõ rệt sự chuyển biến tích cực trong công tác quản lý, điều hành và phát triển kinh tế tập thể.
Ngoài việc mở rộng số lượng hợp tác xã, khu vực này cũng đóng góp mạnh mẽ vào việc phát triển các sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) của tỉnh. Hiện nay, có đến 269 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên đến từ 166 hợp tác xã và tổ hợp tác, chiếm gần một nửa số sản phẩm OCOP của toàn tỉnh. Điều này không chỉ chứng tỏ chất lượng sản phẩm của các hợp tác xã ngày càng được nâng cao mà còn góp phần tạo dựng thương hiệu sản phẩm của tỉnh Nghệ An trên thị trường.
Bên cạnh đó, khu vực kinh tế tập thể còn ghi nhận sự đóng góp của 22 sản phẩm tiêu biểu trong ngành công nghiệp nông thôn, do 20 hợp tác xã sản xuất, điều này giúp gia tăng giá trị gia tăng của các sản phẩm nông sản và thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng bền vững.
Nâng cao hiệu quả khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã ở Nghệ An
Mặc dù đạt được những kết quả tích cực, nhưng kinh tế tập thể và hợp tác xã ở Nghệ An vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết. Một trong những yếu tố quan trọng được Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Đệ chỉ ra trong hội nghị tổng kết là tốc độ tăng trưởng của khu vực kinh tế tập thể còn chậm và chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh. Mặc dù có sự phát triển về số lượng hợp tác xã, nhưng sự liên kết giữa các hợp tác xã với nhau và với các mô hình kinh tế khác vẫn còn yếu.
Đặc biệt, sự phát triển của kinh tế tập thể chưa đồng đều giữa các vùng miền trong tỉnh, giữa các hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp và phi nông nghiệp. Điều này dẫn đến việc thiếu sự kết nối trong chuỗi giá trị, hạn chế khả năng gia tăng giá trị sản phẩm, và chưa thực sự phát huy được thế mạnh của các hợp tác xã trong việc tham gia vào các chuỗi cung ứng lớn.
Một khó khăn khác là công tác quản lý nhà nước đối với kinh tế tập thể, hợp tác xã vẫn còn nhiều bất cập. Một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm đến việc hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể. Do đó, cần có sự thay đổi trong nhận thức và hành động từ các cấp chính quyền để tạo ra môi trường thuận lợi cho hợp tác xã phát triển.
Năm 2025, Liên minh Hợp tác xã tỉnh Nghệ An sẽ tiếp tục tập trung vào các giải pháp chiến lược để thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể. Một trong những mục tiêu trọng tâm là phát triển các mô hình hợp tác xã gắn với chuỗi giá trị sản phẩm. Việc đẩy mạnh chuyển đổi số, áp dụng công nghệ vào sản xuất và quản lý là hướng đi cần thiết để tăng cường hiệu quả sản xuất, mở rộng thị trường và nâng cao chất lượng dịch vụ. Đặc biệt, hợp tác xã cần chú trọng hơn đến việc tìm kiếm thị trường đầu ra cho sản phẩm và nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường trong nước và quốc tế.
Một yếu tố quan trọng nữa là sự hỗ trợ của chính quyền và các tổ chức liên quan. Tỉnh Nghệ An cần tăng cường các chính sách hỗ trợ hợp tác xã về mặt tài chính, kỹ thuật và đào tạo nguồn nhân lực, nhất là đội ngũ cán bộ quản lý hợp tác xã. Để hợp tác xã có thể hoạt động hiệu quả, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, từ cấp tỉnh đến cấp xã, đồng thời thúc đẩy sự hợp tác giữa các hợp tác xã với các doanh nghiệp, các tổ chức trong và ngoài tỉnh.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Đệ cũng đề xuất, các sở, ngành, địa phương cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn trong việc xây dựng các chính sách hỗ trợ, từ đó tạo ra môi trường thuận lợi để các hợp tác xã phát triển. Đồng thời, các hợp tác xã cũng phải tự nâng cao năng lực, đặc biệt là năng lực quản lý, đổi mới sáng tạo trong sản xuất và kinh doanh.
Tổng kết lại, mặc dù gặp không ít khó khăn và thách thức, nhưng với những kết quả đạt được trong năm 2024 và những giải pháp cụ thể đã được đề ra, kinh tế tập thể và hợp tác xã ở Nghệ An đang có những bước đi vững chắc, hướng đến phát triển bền vững và hiệu quả hơn trong tương lai. Sự quan tâm của các cấp chính quyền và cộng đồng, cùng với sự đổi mới sáng tạo của chính các hợp tác xã, sẽ là những yếu tố quyết định trong việc thực hiện thành công các mục tiêu phát triển kinh tế tập thể của tỉnh trong thời gian tới.
