Đây là cảnh báo vừa được Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) và các cơ quan của Liên minh châu Phi (AU) đưa ra trong buổi họp báo ngày 19/10.
Báo cáo mới nhất của WMO về tình trạng khí hậu châu Phi đã vẽ nên một bức tranh khốc liệt về khả năng thích ứng của châu lục này với các thảm họa thời tiết diễn ra ngày càng thường xuyên hơn.
Báo cáo cho biết, 2020 là năm nóng kỷ lục ở châu Phi, với nền nhiệt cao hơn 0,86oC so với nhiệt độ trung bình trong vòng 3 thập kỷ (đến năm 2010).
“Sự thu hẹp nhanh chóng của các sông băng cuối cùng còn sót lại ở phía đông châu Phi - dự kiến sẽ tan chảy hoàn toàn trong tương lai gần - báo hiệu mối đe dọa về sự thay đổi không thể đảo ngược đối với hệ thống Trái đất”, Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cho hay.
Báo cáo được đưa ra trong bối cảnh các quốc gia châu Phi yêu cầu một hệ thống mới nhằm theo dõi nguồn tài trợ từ các nước giàu, khi nhóm này đang lỡ hẹn với cam kết chi 100 tỷ USD mỗi năm để giúp các quốc gia đang phát triển đối phó với biến đổi khí hậu.
Yêu cầu của nhà đàm phán khí hậu hàng đầu châu Phi Tanguy Gahouma ngay trước thềm COP26 đã làm nổi bật căng thẳng giữa 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới vốn đóng góp hơn 3/4 lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính và các nước đang phát triển đang phải gánh chịu hậu quả của sự nóng lên toàn cầu.
WMO dự báo, với tốc độ hiện tại, 3 cánh đồng băng nhiệt đới của châu Phi gồm Kilimanjaro ở Tanzania, Núi Kenya ở Kenya và Rwenzoris ở Uganda sẽ biến mất hoàn toàn vào những năm 2040.
Ủy viên Nông nghiệp của AU Josefa Sacko cho biết: “Đến năm 2030, ước tính có tới 118 triệu người nghèo cùng cực sẽ bị tác động bởi hạn hán, lũ lụt và nắng nóng khắc nghiệt nếu không có các biện pháp ứng phó thích hợp”.
Châu Phi vốn chỉ chiếm khoảng 4% mức phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính của thế giới, song lại đang phải chịu ảnh hưởng nặng nề của tình trạng biến đổi khí hậu. Nhiều đất canh tác đã bị xói mòn trong khi tình trạng biển xâm thực đang diễn biến nghiêm trọng ở một số thành phố lớn. Bên cạnh đó, tình trạng nghèo đói lan rộng khiến người dân càng khó thích nghi hơn.
Báo cáo ước tính rằng, khu vực châu Phi cận Sahara sẽ cần phải chi 30-50 tỷ USD mỗi năm, tương đương 2-3% GDP, cho việc thích ứng nhằm ngăn chặn những hậu quả thậm chí còn tồi tệ hơn.