Các đại biểu tập trung phân tích, làm rõ về lý luận yêu cầu đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước phải bảo đảm giữ vững vị thế của Đảng duy nhất cầm quyền, đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong xây dựng Đảng và Nhà nước trong sạch, vững mạnh.
Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng phải phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; phải được tiến hành thường xuyên liên tục, có bước đi cụ thể, cách làm vững chắc, phù hợp từng giai đoạn, là sự nghiệp của toàn Đảng và của cả hệ thống chính trị.
Những ý kiến tham luận của các nhà khoa học, các cán bộ lãnh đạo quản lý tại các cơ quan Trung ương và một số địa phương từ thực tiễn công tác cũng đánh giá rõ thêm những kết quả và khó khăn, vướng mắc, đề xuất các giải pháp để đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước.
Đó là, quan điểm Đảng lãnh đạo Nhà nước chưa được thể chế hóa, cụ thể hóa đầy đủ; tình trạng bao biện, làm thay hoặc buông lỏng vai trò lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng còn xảy ra ở một số nơi; phương thức lãnh đạo của Đảng thông qua tổ chức đảng và đảng viên còn những lúng túng, bất cập; chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức trong bộ máy nhà nước có một số mặt chưa đáp ứng yêu cầu…
Giải pháp đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước được thể hiện thông qua việc thể chế hóa toàn diện, sâu sắc, nhất quán chủ trương, đường lối của Đảng thành lập pháp, chính sách của Nhà nước; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ quan của Đảng, Nhà nước, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp; hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực trong các tổ chức Đảng, các cơ quan Nhà nước và các tổ chức của hệ thống chính trị; thể chế hóa vai trò của nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.
Hội thảo giúp các cơ quan chức năng tập hợp những ý kiến rõ về lý luận và sát thực tế, phù hợp về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước, phục vụ hoàn thiện Đề án tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa X về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị, trình Hội nghị Trung ương 6, khóa XIII.
