Ai quản lý người mẫu?
Ðó là câu hỏi làm đau đầu các nhà quản lý. Kể từ khi hoạt động thời trang bắt đầu nở rộ từ khoảng giữa những năm 90 thế kỷ trước, cho mãi đến tận hôm nay các cơ quan chức năng vẫn chưa xây dựng được một quy chế hay văn bản có tính pháp quy đối với hoạt động này. Không phủ nhận rằng người mẫu là những người có ảnh hưởng khá lớn tới xã hội. Họ là lớp người thu hút sự quan tâm, chú ý của đông đảo công chúng.
Con đường để trở thành người mẫu ở Việt Nam quá dễ dàng. Không cần bằng cấp, không nhất thiết phải lao tâm khổ tứ, chỉ cần một vóc dáng tạm coi được, rồi thông qua các cuộc thi sắc đẹp là có thể trở thành người mẫu. Không phải ngẫu nhiên trong một vài năm gần đây, các cuộc thi người đẹp được tổ chức rầm rộ. Ngoại trừ một số ít cuộc thi người đẹp được tổ chức nghiêm túc với mục đích tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ, còn lại rất nhiều cuộc thi để lại tai tiếng và đầy sự bất ổn. Dù có đoạt giải hay không, các cô gái đều trở thành mục tiêu săn đón của các ông chủ doanh nghiệp, những tay săn lùng gương mặt mới cho các "đại gia" lắm tiền nhiều của... Người mẫu tiêu xài nhiều, thay mốt thường xuyên nên cần nhiều tiền. Vì chưa thể có nhiều cuộc trình diễn để kiếm vài chục triệu một tháng nên một số người mẫu đã kiếm những đối tượng giàu có để thỏa mãn nhu cầu của họ. Chạy theo thế giới phù hoa, nhiều cô sẵn sàng đánh mất nhân cách của mình. Bản thân người mẫu cũng không coi trọng chính nghề của mình và không coi đó là nghề chính thức. Vì thế, chẳng ai nghĩ đến chuyện trau dồi nghề nghiệp, hoặc làm thế nào để trụ vững, củng cố vị trí của mình. Ngay cả các công ty có ký hợp đồng cũng không thể quản lý nổi giờ giấc, sinh hoạt của người mẫu nên chủ yếu chỉ quản lý trên công việc. Người mẫu tham gia trình diễn, đôi khi chỉ cần một cú điện thoại gọi, chẳng cần biết việc đó như thế nào. Thế nên khi sự cố VCD Tuyển chọn nghệ sĩ xảy ra, các người mẫu đều ngơ ngác bảo mình "không biết"?! Hà Nội hiện ước tính có khoảng 200 người mẫu, TP Hồ Chí Minh khoảng 300 người mẫu, nhưng số người mẫu có sắc và có nghề... chỉ đếm được trên đầu ngón tay!
Quy chế quản lý
| |
Cục Nghệ thuật Biểu diễn hiện đang thu thập các ý kiến đóng góp từ nhiều ngành, nhiều đơn vị có trách nhiệm để soạn thảo ra quy chế về quản lý người mẫu và hoạt động thời trang. Ðây là một công việc không dễ dàng. Bởi hoạt động này tồn tại đã khá lâu và vẫn chưa được quản lý. Ngay việc đào tạo người mẫu hiện nay vẫn chưa được thực hiện chuyên nghiệp. Những nơi dạy nghề trình diễn mốt này lại chỉ chú tâm hướng dẫn vào bước đi và âm nhạc mà ít khi nghĩ đến việc rèn luyện nhân cách và ý thức nghề nghiệp. Theo TS Trần Thủy Bình - PGÐ Trung tâm Ðào tạo Tổng công ty Dệt-May Việt Nam, thì việc đào tạo người mẫu cần được nghiên cứu và tổ chức bài bản, có tính tới những đặc điểm riêng của nghề này. Theo bà Ngân An - Phó giám đốc Công ty thời trang Ngân An, trước khi học thẩm mỹ thời trang, kỹ thuật trang điểm, biểu diễn... thì người mẫu cần phải học môn "Ðạo đức người mẫu"!
Người mẫu cũng là một nghề, vậy có nên chăng cũng cần phải có bằng cấp và phải có cơ quan có thẩm quyền cấp? Hiện nay việc đào tạo người mẫu vẫn là một khoảng trống, đánh vào ham thích của các cô gái trẻ và vì mục đích lợi nhuận, khoảng 500.000 đến 1.500.000 là trung tâm có thể cho "ra lò" một người mẫu. Sẽ đến lúc, người mẫu cũng cần phải được đào tạo chuyên nghiệp như các ngành nghệ thuật biểu diễn khác. Ðược đào tạo một khối kiến thức cơ bản theo hệ thống chính quy, người mẫu sẽ có thêm bản lĩnh, tránh những cám dỗ không hay từ môi trường hoạt động của họ đưa lại.
Diễn biến phức tạp của hoạt động biểu diễn thời trang hiện nay đòi hỏi nhà quản lý không những chỉ quan tâm tới những sô diễn lớn mà cần vươn sự quản lý ra những sô nhỏ tại các tụ điểm, khách sạn, nhà hàng... Hoạt động biểu diễn thời trang ở các địa điểm này đang rất lộn xộn, có người mẫu lợi dụng việc biểu diễn thành hình thức chào hàng cho các hoạt động mại dâm. Các cơ quan có trách nhiệm cần để tâm xem họ diễn loại trang phục gì và diễn như thế nào? Việc kiểm duyệt các mẫu mốt biểu diễn cũng là vấn đề cần quan tâm bởi rất có thể có những trang phục hở hang, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của người Việt Nam, gây phản cảm cho người xem và ảnh hưởng tới những chương trình biểu diễn thời trang có chất lượng.
Một vấn đề mà những nhà soạn thảo quy chế cũng đang quan tâm là việc tổ chức các cuộc thi người mẫu trong nước, cũng như cử thí sinh Việt Nam tham dự các cuộc thi của quốc tế còn nhiều lộn xộn, bất cập. Hiện nay, việc cử cá nhân tham dự các cuộc thi hoa hậu, người đẹp, người mẫu của quốc tế chưa được đề cập hoặc giao trách nhiệm cụ thể cho đơn vị nào trong ngành VH-TT quản lý. Trong khi đó, một số doanh nghiệp, tổ chức xã hội, đơn vị đã tự tổ chức chọn cử thí sinh tham dự các cuộc thi như: Hoa hậu Liên lục địa, Hoa hậu sinh viên thế giới, Hoa hậu du lịch, Người mẫu quốc tế... Vì vậy cần có quy định trong việc chọn cử thí sinh đúng đối tượng khi tham gia. Bên cạnh đó việc cấp phép của các cơ quan chức năng cho hoạt động này còn chưa được thống nhất. Theo ông Lê Nam - Trưởng phòng quản lý băng đĩa ca nhạc và sân khấu - một trong những thành viên trong ban soạn thảo quy chế, thì vấn đề quản lý người mẫu và hoạt động thời trang không phải là quá khó khăn nếu quy chế được ban hành và thực hiện một cách nghiêm túc, hiệu quả.
