Đã uống rượu bia, không lái xe

Vụ TNGT này như “giọt nước tràn ly”, sau hàng loạt vụ tai nạn nghiêm trọng liên tiếp xảy ra, làm chết nhiều người mà nguyên nhân chính do lái xe ô-tô say xỉn. Dư luận đòi hỏi cần có chế tài xử phạt các đối tượng say xỉn cầm lái nghiêm khắc, đủ sức răn đe, nhằm hạn chế những hậu quả khôn lường cho xã hội.

Vào lúc 0 giờ 10 phút ngày 1-5, đối tượng Lê Trung Hiếu (39 tuổi, trú tại quận Ba Đình, TP Hà Nội) sau khi liên hoan họp lớp trong tình trạng say xỉn, đã lái xe ô-tô BKS 30F-154.78, và đâm trực diện vào xe máy Honda Vision lưu thông cùng chiều trong hầm chui Kim Liên. Cú đâm quá mạnh khiến đầu ô-tô bẹp dúm, xe máy biến dạng làm chết hai phụ nữ trên xe.

Sau khi gây tai nạn, đối tượng Hiếu không dừng lại mà bỏ chạy về hướng đường Đại Cồ Việt và bị lực lượng chức năng bắt giữ, đưa về Công an quận Hai Bà Trưng phục vụ công tác điều tra. Tại thời điểm kiểm tra, nồng độ cồn đo được của lái xe Hiếu lên tới 0,751mg/lít khí thở, cao hơn rất nhiều ngưỡng của mức xử phạt cao nhất theo quy định tại Nghị định 46/2016/NĐ-CP (0,4 mg/lít khí thở). Cơ quan công an đã tạm giữ hình sự đối tượng Lê Trung Hiếu để điều tra.

Trước đó chỉ hơn một tuần, đêm 22-4, lái xe Đỗ Xuân Tuyên (49 tuổi) sau khi uống bia rượu say đã lái xe ô-tô đâm vào chị Lê Thu Hà là công nhân môi trường đô thị đang quét dọn trên đường Láng, sau đó tiếp tục đâm vào nhiều phương tiện khác. Hậu quả, chị Hà chết tại chỗ, một người bị thương, nhiều phương tiện hư hỏng. Đo nồng độ cồn, cơ quan chức năng phát hiện lái xe này vi phạm nồng độ cồn ở mức 1,041 mg/lít khí thở, gấp gần ba lần mức xử phạt cao nhất. Công an quận Đống Đa (Hà Nội) đã ra quyết định tạm giữ lái xe Tuyên để điều tra, xử lý.

Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia Khuất Việt Hùng cho rằng, theo thống kê, có ít nhất 40% số vụ TNGT do người điều khiển phương tiện sử dụng rượu bia. Nguyên nhân của TNGT do vi phạm nồng độ cồn tại nước ta còn chiếm tỷ lệ cao do thói quen sinh hoạt, tập quán văn hóa của người dân về uống rượu bia đã tồn tại từ lâu. Bên cạnh đó, hiệu quả của công tác giáo dục, tuyên truyền còn thấp, chưa phát huy tốt vai trò nêu gương thực hiện quy định “đã uống rượu bia không lái xe” của cán bộ, đảng viên; công tác tuần tra kiểm soát xử lý vi phạm còn hạn chế.

Thống kê của Ủy ban ATGT quốc gia cho thấy, trong quý I vừa qua, cả nước xảy ra hơn 4.000 vụ TNGT, làm chết 1.905 người, bị thương 3.141 người, giảm lần lượt 644 vụ, 244 người và 486 người so cùng kỳ. Nhưng phân tích nguyên nhân gây TNGT gần 1.500 vụ, TNGT do lái xe sử dụng rượu bia chiếm 1,47% (hơn 270 vụ). Tỷ lệ này cho thấy, người uống rượu bia thiếu tỉnh táo vẫn cầm vô-lăng đang là thực trạng hết sức đáng báo động, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến TNGT. Theo các chuyên gia y tế, với nồng độ cồn chỉ 0,05mg/l khí thở đã khiến giảm sút năng lực phản xạ từ 10% đến 30% và bị kích động nhẹ; chạy xe tốc độ cao vẫn thấy chậm, không làm chủ được hành vi, dễ gây buồn ngủ.

Tại hội nghị trực tuyến sơ kết công tác bảo đảm trật tự ATGT quý I do Ủy ban ATGT quốc gia tổ chức vừa qua, rất nhiều ý kiến các bộ, ngành, địa phương đã yêu cầu sửa đổi một số quy định trong Nghị định 46/2016/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt. Theo đó, cần có biện pháp xử lý kiên quyết hơn, như tước giấy phép lái xe vĩnh viễn, phạt tù đối với những trường hợp uống rượu bia, sử dụng ma túy kể cả chưa gây ra TNGT.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Chủ tịch Ủy ban ATGT quốc gia cho rằng, tình trạng lái xe vi phạm nồng độ cồn, sử dụng ma túy, chất kích thích đang là vấn đề rất đáng lo ngại, trong khi việc kiểm tra, phát hiện xử lý hầu như chỉ phụ thuộc vào hoạt động tuần tra, kiểm soát của cảnh sát giao thông. Hoạt động khám sức khỏe tập trung bắt buộc do ngành giao thông vận tải, y tế thực hiện tỷ lệ thấp so thực tế; vai trò chủ động ngăn chặn lái xe sử dụng ma túy, chất kích thích của chủ xe, chủ doanh nghiệp vận tải vẫn còn rất hạn chế.

Vì vậy, Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng sớm rà soát lại hành lang pháp lý để bổ sung chế tài. Phải xử lý nghiêm đối với nhà xe vi phạm, các lái xe sử dụng ma túy, uống rượu bia khi tham gia giao thông. Cần nghiên cứu sửa luật theo hướng phạt nặng kết hợp với lao động công ích, tịch thu phương tiện và tước bằng lái xe đối với các phương tiện sở hữu chính chủ. Nếu phương tiện thuộc trách nhiệm của các nhà xe thì cần tính toán, bổ sung hành lang pháp lý theo hướng xử phạt nhà xe để lái xe không đủ điều kiện sức khỏe điều khiển phương tiện.

Có thể thấy, nâng cao hiệu quả tuyên truyền là cần thiết, nhưng nếu chỉ dừng ở đó vẫn chưa thể kiềm chế, ngăn chặn triệt để những vụ TNGT có nguyên nhân từ rượu bia. Do một số quy định, chế tài xử phạt còn quá nhẹ, một số người thiếu nghiêm túc tuân thủ pháp luật, tỏ ra “nhờn luật”, chưa được đào tạo kỹ lưỡng vẫn cầm lái, ý thức văn hóa giao thông kém. Vì vậy, cần triển khai việc xử lý vi phạm nghiêm khắc, không có bất cứ trường hợp nào ngoại lệ.