Chủ động phòng chống Covid-19

Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã phát hiện biến thể phụ JN.1 của SARS-CoV-2 ở các bệnh nhân nhập viện trong tháng 12/2023 tại Thành phố Hồ Chí Minh. JN.1 là một biến thể phụ từ biến thể BA.2.86 của Omicron, với hơn 30 đột biến trên protein gai là biến thể có nhiều đột biến hơn so với các biến thể trước đây và cũng dễ lây truyền hơn.
0:00 / 0:00
0:00
Sát khuẩn tại trường học trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh thời điểm dịch Covid-19 bùng phát.
Sát khuẩn tại trường học trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh thời điểm dịch Covid-19 bùng phát.

JN.1 được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp vào nhóm “biến thể đáng quan tâm” và là nguyên nhân gây gia tăng số ca mắc và tử vong tại một số nước trên thế giới.

Trong tháng 12/2023, số liệu của WHO cho thấy, thế giới ghi nhận khoảng 8.700 ca tử vong do Covid-19, số ca nhập viện tăng 42% so với tháng 11/2023. Dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, khó lường, chưa ổn định. Miễn dịch đáp ứng do mắc bệnh hoặc tiêm chủng giảm dần theo thời gian, virus liên tục biến đổi, gần nhất là biến thể JN.1 đã gia tăng nhanh chóng trên phạm vi toàn cầu.

Nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực đã ghi nhận sự gia tăng trở lại các ca nhiễm Covid-19 cùng với sự lây lan của các bệnh về đường hô hấp khác. JN.1 có những đặc điểm kháng nguyên mới cho phép virus dễ dàng tấn công vào hệ miễn dịch, dễ lây truyền hơn cho nên nhanh chóng chiếm ưu thế trong các biến thể SARS-CoV-2 gây bệnh toàn cầu.

Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy biến thể này gây bệnh nặng hơn các biến thể phụ khác của Omicron. Nhìn chung, tất cả các biến chủng hiện nay đều gây ra các triệu chứng bệnh Covid-19 tương tự nhau, mức độ nặng của bệnh phụ thuộc vào tình trạng của hệ miễn dịch và trạng thái sức khỏe của từng người (có các bệnh nền hay không).

Theo số liệu giám sát của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (HCDC), từ ngày 18/12/2023 đến hết ngày 22/1/2024, các bệnh viện của thành phố tiếp nhận 94 ca Covid-19 điều trị nội trú đến từ Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh, thành phố khác. Trong 94 bệnh nhân nội trú nói trên có 17 ca bệnh nặng phải thở ô-xy, không có ca tử vong do Covid-19.

Tất cả ca bệnh nặng đều là người thuộc nhóm nguy cơ (có bệnh nền nặng) và chưa tiêm chủng đủ các mũi vắc-xin Covid-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Kết quả giải mã trình tự gen được tiến hành bởi Bệnh viện Bệnh nhiệt đới và đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) từ mẫu bệnh phẩm của 16 bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2 điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trong tháng 12/2023 ghi nhận, có 12/16 bệnh nhân (chiếm 75%) nhiễm biến thể phụ của Omicron JN.1.

Ngoài ra, có một ca nhiễm biến thể JN.1.1, hai ca nhiễm biến thể BA.2.86.1, một ca nhiễm biến thể XDD. Dấu hiệu đáng lo ngại là số ca nhập viện tại Bệnh viên Bệnh Nhiệt đới do Covid-19 có xu hướng tăng dần trong sáu tuần gần đây. Hiện, WHO đang theo dõi năm biến thể cần quan tâm gồm: XBB.1.5, XBB.1.16, EG.5, BA.2.86 và JN.1. Với kết quả giám sát mới trong tháng 12, ngoại trừ biến thể EG.5, các biến thể phụ cần quan tâm khác đều đã phát hiện tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh đang theo dõi sát số trường hợp mắc Covid-19 nhập viện, số trường hợp nặng phải nhập khoa hồi sức cũng như tiếp tục giám sát các biến thể Covid-19. Đồng thời, ngành y tế thành phố cũng chỉ đạo các bệnh viện luôn trong tình trạng sẵn sàng để tiếp nhận và điều trị các trường hợp Covid-19 cần nhập viện theo các tình huống giả định và kịch bản ứng phó.

Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 đã cận kề, việc đi lại, giao lưu sẽ tăng cao, nguy cơ gia tăng số ca bệnh và số ca nhập viện do Covid-19 là hiện hữu. Để phòng chống Covid-19, người dân không chủ quan, lơ là, cần tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh để tự bảo vệ bản thân, gia đình và cho cả cộng đồng.

Trong đó, cần chú trọng việc đeo khẩu trang khi đến cơ sở y tế, nơi tập trung đông người, hoặc khi có triệu chứng. Thường xuyên rửa tay bằng nước sạch, xà phòng, dung dịch sát khuẩn tay; súc miệng, họng bằng nước súc miệng; tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng; che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi. Thực hiện vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, giữ ấm cơ thể, tập luyện thể dục, thể thao, nâng cao thể trạng. Đồng thời, vận động người dân tiêm nhắc vắc-xin phòng Covid-19 theo khuyến cáo của ngành y tế, nhất là đối với những người thuộc nhóm nguy cơ như người cao tuổi, người có bệnh nền.