Đây là một trong những cuộc thi sáng tác tranh cổ động thu hút số lượng tác giả, tác phẩm lớn nhất từ trước đến nay, thể hiện vị trí đặc biệt của Hà Nội đối với nhân dân cả nước. Đáng chú ý là các tác phẩm đều mang đậm chất thơ, chất lãng mạn như chính con người Hà Nội.
Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Đỗ Đình Hồng bày tỏ sự bất ngờ trước số lượng lớn tác giả, tác phẩm tham gia cuộc thi: “Có lẽ đây là một trong những cuộc thi sáng tác tranh cổ động thu hút số lượng tác giả, tác phẩm lớn nhất từ trước đến nay. Các tác giả đến từ 50 tỉnh, thành phố, ngành cho thấy nhân dân cả nước quan tâm đến Thủ đô như thế nào. Cuộc thi thu hút hầu hết những tác giả sáng tác tranh cổ động nổi tiếng trong cả nước, cùng những họa sĩ, nhà thiết kế thuộc nhiều thế hệ khác nhau.
Người cao tuổi nhất nay đã 80 tuổi, còn những em sinh viên trẻ nhất mới khoảng 20 tuổi. Những con số đó nói lên rất nhiều điều”. Có mặt tại Nhà Triển lãm số 45 phố Tràng Tiền (quận Hoàn Kiếm), có cảm giác như dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2024) đã đến rất gần khi Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức trưng bày, giới thiệu 70 tác phẩm có giá trị tham gia cuộc thi.
Các tác giả sử dụng những thủ pháp nghệ thuật hết sức sinh động, nhiều sắc thái, vượt qua lối mòn của những tác phẩm tranh cổ động thông thường. Trong đó, những hình tượng được sử dụng nhiều nhất là con số 70 gắn với đoàn quân chiến thắng trở về, hình tượng kỳ đài Hà Nội, hình tượng chim hòa bình, hình tượng ngôi sao năm cánh như lời bài hát của nhạc sĩ Văn Cao - “năm cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về”... Hình tượng chim hòa bình được sử dụng với tần suất khá lớn, vừa tượng trưng cho hình ảnh Hà Nội là Thành phố Vì hòa bình, vừa thể hiện khát vọng hòa bình của Thủ đô và đất nước, vừa tôn vinh giá trị hòa bình mà quân dân ta phải hy sinh bao xương máu mới giành được.
Điển hình như tác phẩm giành giải Nhất của tác giả Phan Thị Thanh Nga (Hà Nội) thể hiện một đôi chim bồ câu hiền hòa đứng trên khung cửa sổ, phía xa xa chính là đoàn quân chiến thắng trở về tiếp quản Thủ đô trong ngày 10/10/1954. Tác phẩm giành giải Nhì của họa sĩ Hà Thành lại thể hiện chú chim hòa bình với kích thước lớn đang giang rộng đôi cánh…
Tác giả Hà Thành chia sẻ: “Tôi vốn tham gia nhiều cuộc thi vẽ tranh cổ động. Nhưng với Hà Nội, tôi luôn dành một tình cảm đặc biệt. Tôi chọn hình ảnh chú chim bồ câu lớn làm nền, với dáng vẻ mềm mại, tư thế bay lên thể hiện khát vọng hòa bình và vươn lên xây dựng Thủ đô giàu mạnh, hạnh phúc”.
Trong rất nhiều tác phẩm gửi về, Ban Tổ chức đã chấm chọn tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Công Quang làm biểu trưng cho dịp kỷ niệm này. Họa sĩ Nguyễn Công Quang cho biết: “Sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, mỗi ngày trôi qua, tôi càng yêu quý mảnh đất này hơn. Hà Nội đẹp nhất vào mùa thu và đó cũng là dịp kỷ niệm Ngày Giải phóng Thủ đô 10/10. Tôi chọn hình ảnh con số 70 khỏe khoắn, tượng trưng cho vị thế của Hà Nội.
Số 0 trong số 70 được chuyển gam mầu cam ở dưới, đỏ dần ở trên ví như mặt trời đang lên, một thời đại mới được mở ra khi Thủ đô về tay Cách mạng. Trong số 0 lại lồng ngôi sao năm cánh, tượng trưng cho năm cửa ô đón chào đoàn quân trở về. Bên trong ngôi sao là Kỳ đài Hà Nội, một biểu tượng của Thủ đô văn hiến, và đó cũng chính là nơi diễn ra Lễ chào cờ lịch sử đúng vào ngày 10/10/1954. Tôi có niềm tin sâu sắc, Hà Nội sẽ ngày càng phát triển, xứng tầm một Thủ đô văn hiến, văn minh và hiện đại và gửi gắm tình yêu của mình vào trong tác phẩm này”.
Đánh giá về giá trị những tác phẩm dự thi, Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật Đồ họa, Hội Mỹ thuật Việt Nam, Phó Hiệu trưởng Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam Nguyễn Nghĩa Phương chia sẻ: “Khác biệt lớn nhất so với nhiều cuộc thi sáng tác tranh cổ động khác là tinh thần lãng mạn, hào hoa trong các hình ảnh được lựa chọn.
Cũng là chim bồ câu, cũng là con số 70, cũng là những hình ảnh quen thuộc về Thủ đô, nhưng có sự chắt lọc, chuyển biến, vừa khỏe khoắn, vừa tinh tế và nhất là tính lãng mạn, hào hoa thể hiện rất rõ. Nhiều bộ tranh cổ động có tứ rất lãng mạn như một bài hát. Đó là những điểm mới mà Hội đồng thống nhất đánh giá rất cao trong cuộc thi này. Sự đóng góp của các tác giả là rất lớn để tạo nên thành công của cuộc thi”.
Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Trần Thị Vân Anh cho biết, những tác phẩm chất lượng sẽ được dùng để trang hoàng đường, phố Hà Nội từ đô thị đến các huyện ngoại thành nhằm góp phần nâng cao nhận thức, giúp mọi người thêm yêu mến Thủ đô. Trong đó, dự kiến, mỗi xã, phường sẽ tổ chức một tuyến đường trang trí. Đó là hành động thiết thực mừng Ngày Giải phóng Thủ đô trong những ngày sắp tới.
