Trong 10 năm trở lại đây, trái cây măng cụt được giá, mang lại hiệu quả kinh tế cao, người dân ở nhiều nơi trên địa bàn huyện Tiên Phước đã đầu tư, mở rộng diện tích trồng cây măng cụt.
Vùng trung du Tiên Phước có nhiều nơi trồng cây măng cụt, nhưng địa phương trồng loại cây này nhiều nhất là xã Tiên Mỹ, với diện tích khoảng 100ha.
Theo nhiều người cao tuổi, cây măng cụt xuất hiện trên vùng đất này từ rất lâu và trở thành cây trồng truyền thống. Trước đây, người dân trồng măng cụt chủ yếu lấy lấy vỏ bán cho các tiệm thuốc y học cổ truyền dùng làm thuốc chữa bệnh, nhưng bây giờ, nhiều người đã có thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi năm từ loại cây trồng này.
Ông Huỳnh Bá Viên (thôn Trà Lai, xã Tiên Mỹ) cho hay, với vài chục cây măng cụt trong vườn, mỗi mùa, gia đình ông thu được hơn 50 triệu đồng. Còn ông Đồng Thanh Cường (thôn Mỹ Thượng Tây, xã Tiên Mỹ) cho biết, khu vườn nhà có khoảng 40 cây măng cụt hơn 20 năm tuổi, mỗi vụ, ông thu được khoảng 60-80 triệu đồng.
Ngoài xã Tiên Mỹ, cây măng cụt còn được người dân ở thị trấn Tiên Kỳ và các xã: Tiên Châu, Tiên Cảnh, Tiên Thọ… trồng trong vườn nhà cùng với các loại cây ăn quả khác.
Ông Thái Nguyên Khoa (thôn Hữu Lâm, thị trấn Tiên Kỳ) chia sẻ, măng cụt dễ trồng và ít tốn công chăm sóc. Nếu chăm sóc tốt, khoảng 5-6 năm măng cụt sẽ bắt đầu ra trái. Đối với cây trồng khoảng 20-25 năm tuổi, bình quân mỗi vụ thu được khoảng 50kg trái, cây hơn 30 năm tuổi có thể thu đến 100kg trái/vụ. Với 100 cây măng cụt đang trồng xen với những loại cây khác trong khu vườn, mỗi vụ, gia đình ông Khoa có nguồn thu nhập hàng chục triệu đồng.
Nhờ đó, ông Khoa có điều kiện lo cho con ăn học, xây dựng được nhà ở kiên cố và mua sắm các đồ dùng trong gia đình, phương tiện đi lại.
Từ khi cây măng cụt mang lại hiệu quả kinh tế cao, nhiều người dân ở huyện Tiên Phước đã đầu tư trồng loại cây này. Tại xã Tiên Mỹ, cùng với việc chăm bón vườn cây hiện có, nhiều gia đình còn đầu tư mở rộng thêm diện tích trồng măng cụt. Gia đình ông Ngô Minh Hòa (ở thôn 7) đã đầu tư trồng mới 100 cây măng cụt. Đến nay, sau hơn 10 năm trồng và chăm sóc, vườn cây măng cụt của ông Hòa đã mang lại nguồn thu nhập lớn cho gia đình.
Cũng tại Tiên Mỹ, còn có rất nhiều khu vườn trồng măng cụt với diện tích lớn như các ông: Phan Phạm Huy Tiến, Nguyễn Nhĩ, Đồng Thanh Cường...
Ông Cường cho biết, măng cụt là loại trái cây sạch, ngoài bón phân hữu cơ và tưới nước cho cây, ông không sử dụng bất kỳ loại phân, thuốc hóa học nào. Những năm gần đây, giá trái măng cụt trên thị trường dao động từ 80-140 nghìn đồng/kg. Đến vụ, thương lái đến tận vườn mua… Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tiên Mỹ Võ Kim Chung, hiện nay toàn xã có khoảng 700 hộ trồng măng cụt; trong đó, có khoảng 6.500 cây đã ra trái, với sản lượng bình quân khoảng 20 tấn/năm.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tiên Phước Trầm Quế Hương cho biết, những năm gần đây, diện tích măng cụt trên địa bàn tăng lên đáng kể. Hiện tại diện tích trồng măng cụt trên địa bàn huyện Tiên Phước lên đến hơn 500ha; trong đó có khoảng 70ha cây hơn 10 năm tuổi, cho năng suất cao.
Tính trung bình mỗi mùa, 1ha măng cụt cho sản lượng 5-10 tấn trái, với giá bán từ 90-120 nghìn đồng/kg. Bình quân mỗi héc ta măng cụt thu hoạch từ 300-500 triệu đồng/vụ; mỗi năm, doanh thu toàn huyện từ loại cây trồng này khoảng 30 tỷ đồng. Đáng mừng là năm 2021 sản phẩm trái măng cụt đã được công nhận sản phẩm OCOP đạt 3 sao cấp tỉnh.
Để măng cụt trở thành cây trồng chủ lực, huyện Tiên Phước tiếp tục hỗ trợ người dân chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang phát triển cây măng cụt, từ đó hình thành vùng sản xuất tập trung gắn với liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm; đồng thời mở các lớp tập huấn chuyển giao về kỹ thuật trồng, chăm sóc, phát triển cây măng cụt. Theo đó, phấn đấu giai đoạn 2021-2030, toàn huyện sẽ có khoảng 1.000ha cây măng cụt cho trái, với sản lượng khoảng 2.000 tấn/vụ.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hồ Quang Bửu nhìn nhận, ngoài giá trị kinh tế, cây măng cụt còn mang lại giá trị về môi trường sinh thái, tạo nét đặc trưng gắn với phát triển du lịch xanh.
Do vậy, tỉnh Quảng Nam đang khuyến khích nhân dân mở rộng diện tích trồng cây măng cụt đặc sản, trong đó đưa Tiên Phước trở thành trung tâm của cây măng cụt và một số loài cây ăn quả giá trị khác.
Cùng với đó, tỉnh đã giao cho các cơ quan liên quan nghiên cứu, nhân rộng vùng trồng cây măng cụt tại một số địa phương có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tương đồng. Tới đây, tỉnh sẽ hỗ trợ huyện Tiên Phước trong xúc tiến, giới thiệu sản phẩm, hướng đến xuất khẩu sản phẩm măng cụt ra thị trường thế giới.