Về khu Mộ Hạ, phường Bạch Hạc khi cơn bão số 1 vừa đi qua, tận mắt chứng kiến cuộc sống của người dân chúng tôi không khỏi chạnh lòng. Vườn tược hoang hóa, nhà cửa của một số hộ dân xiêu vẹo. Anh Nguyễn Ðắc Hạnh cho biết, cuộc sống của người dân rất khó khăn, nhiều năm phải chịu cảnh lụt lội do nằm cạnh sông Hồng. Khi biết nơi đây sẽ hình thành một CCN, bà con rất phấn khởi vì trong nay mai sẽ được chuyển đến nơi ở mới khang trang hơn. Ðầu năm 2007, UBND phường Bạch Hạc thông báo cho các hộ dân nằm trong CCN để kê khai tài sản phục vụ công tác giải phóng mặt bằng. Ðến cuối năm các hộ dân đều nhận tiền đền bù. Nhưng chờ mãi đến nay vẫn chưa có khu TÐC. Tiền đền bù thì tiêu gần hết. Hiện nay, vườn tược thì bỏ hoang, ruộng vườn không có, nhà cửa xiêu vẹo, chẳng ai dám sửa, biết là nguy hiểm nhưng đành phải ở. Ngày nắng còn đỡ, ngày mưa bão thì vợ chồng, con cái lại khăn gói đi ở nhờ. Hoàn cảnh của bà Ngô Thị Dẫn, 56 tuổi còn bi đát hơn. Bà ở cùng con gái trong căn nhà cấp bốn vốn đã xập xệ nay lại càng xiêu vẹo khi những cơn mưa đầu mùa vừa đi qua. Chung quanh nhà được gia cố bằng mấy cây tre, vách đất thì nứt nẻ. Bà Ngô Thị Dẫn cho biết, tiền đền bù được vài chục triệu đồng tiêu đã gần hết, ruộng chẳng còn đành phải đi làm thuê. Vẫn biết sống trong ngôi nhà cũ rất nguy hiểm nhưng chẳng biết làm thế nào. Mong sao chính quyền các cấp, các ngành tỉnh Phú Thọ quan tâm để nhân dân trong CCN Bạch Hạc sớm được chuyển ra nơi ở mới để ổn định cuộc sống...
Trao đổi ý kiến với chúng tôi, đại diện Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Người cao tuổi và nhân dân khu Mộ Hạ cho biết, khi tỉnh có chủ trương xây dựng CCN tại đây, nhân dân rất phấn khởi và sẵn sàng di dời để bàn giao mặt bằng. Năm 2003, đã có một số hộ chuyển đến khu TÐC mới (giai đoạn I), song đến nay tại khu vực này cuộc sống của người dân vẫn gặp không ít khó khăn, đường trong khu TÐC chưa làm, chưa có hệ thống thoát nước. Năm 2007, tỉnh có chủ trương mở rộng CCN, theo đó 260 hộ dân còn lại sẽ di dời đến khu TÐC với diện tích 12,9 ha (giai đoạn 2). Năm 2008, khu TÐC được triển khai xây dựng, nhưng vì nhà thầu bỏ giá cao cho nên không thực hiện được phải đấu thầu lại. Trước kiến nghị của nhân dân và chính quyền địa phương, đầu năm 2009, việc xây dựng khu TÐC được khởi động trở lại. Khi khu TÐC cơ bản được hoàn thành thì nhiều người dân không chấp nhận với lý do đơn vị thi công không thực hiện đúng như cam kết ban đầu, mặt bằng không đúng với quy hoạch. Bí thư Chi bộ khu Mộ Hạ Lê Thế Tiễu cho biết, người dân rất bức xúc vì khu TÐC xây dựng ba năm vẫn chưa xong. Hiện mới có mặt bằng, song mặt bằng lại có độ dốc quá lớn, cốt nền ở điểm cao nhất và điểm thấp nhất chênh nhau 2,2 m và tương đương với mức báo động cấp hai, trong khi chỗ ở cũ cốt nền tương đương báo động cấp ba; một số hạng mục chưa hoàn thiện như chưa có vỉa hè, hệ thống thoát nước. Còn ông Nguyễn Bá Lợi, Trưởng khu dân cư cho biết, toàn khu hiện có 260 hộ với 800 khẩu, tỷ lệ hộ nghèo còn khoảng 4%; cuộc sống của người dân gặp rất nhiều khó khăn, nhà cửa hầu hết xuống cấp, tình trạng thất nghiệp nhiều, tệ nạn xã hội ngày càng tăng. Cơn bão số 1 vừa qua, nhất là trong mùa mưa bão năm nay, cấp ủy và chính quyền địa phương rất lo lắng cho sự an toàn tính mạng và tài sản của người dân. Nếu tình trạng này kéo dài, chưa biết cuộc sống người dân nơi đây sẽ như thế nào. Rất mong các cấp, các ngành của tỉnh tạo điều kiện thuận lợi để người dân được di chuyển đến nơi ở mới sớm ổn định cuộc sống.
Dự án CCN Bạch Hạc được xây dựng thành hai giai đoạn, trong đó, giai đoạn 1 được triển khai từ năm 2002 và giai đoạn 2 được xây dựng năm 2007. Ðể triển khai dự án, gần 300 hộ dân thuộc khu Mộ Hạ phải di chuyển đến nơi ở mới. Ðể bảo đảm cuộc sống cho người dân, tỉnh đã bố trí hai khu TÐC, trong đó khu TÐC giai đoạn 1 đã có 35 hộ phải di chuyển để xây dựng Nhà máy cán thép Sông Hồng; còn lại 260 hộ thuộc giai đoạn 2 người dân đã nhận tiền đền bù từ năm 2007 nhưng đến nay vẫn chưa xây dựng xong mặt bằng khu TÐC khiến các hộ dân phải sống lay lắt, tạm bợ trong những căn nhà dột nát.
Trưởng Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Phú Thọ Phan Văn Hồng cho biết, trước những kiến nghị của nhân dân, tỉnh đã yêu cầu Ban quản lý các khu công nghiệp phối hợp Sở Xây dựng và các ngành chức năng tiến hành kiểm tra. Qua kiểm tra cho thấy, mặt bằng khu TÐC phù hợp với cốt thiết kế và quy hoạch chi tiết của phường Bạch Hạc đã được phê duyệt. Hệ thống thoát nước vừa được đấu thầu và sẽ thi công trong thời gian tới. Việc người dân nhận tiền đền bù từ năm 2007 đến nay chưa ra nơi ở mới, hiện nay kiến nghị hỗ trợ tiền do trượt giá, Hội đồng đền bù đang nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền quyết định. Ngoài ra, tỉnh đang xem xét giải quyết những vướng mắc, tồn đọng, cũng như các kiến nghị của nhân dân trong quá trình kê khai, đền bù và giải phóng mặt bằng. Nếu việc nào đúng với nguyện vọng của nhân dân, phù hợp với quy định hiện hành của Nhà nước, của tỉnh sẽ giao cho các ngành chức năng sớm giải quyết. Việc di dân ra nơi ở mới, ngoài việc cố gắng của chính quyền các cấp, còn phụ thuộc rất nhiều vào chính những người dân đang sinh sống tại khu vực Mộ Hạ.
Thiết nghĩ, phát triển công nghiệp là nhu cầu cấp thiết của tỉnh nghèo như Phú Thọ. Tuy nhiên, việc người dân nhận tiền đền bù đã ba năm mà chưa thể chuyển ra nơi ở mới đã gây khó khăn cho người dân khu Mộ Hạ. Cuộc sống của người dân trong những căn nhà xuống cấp không an toàn trong mùa mưa bão cần được các cấp chính quyền quan tâm.
Bài và ảnh: Ngọc Long