Bệnh nhân đầu tiên được ghép tế bào bằng phương pháp HAPLO thành công đầu tiên của nước ta là anh Cao Xuân Hiệp, 21 tuổi ngụ Ðồng Nai. Trong niềm vui sau khi được xuất viện vào cuối tháng 4, anh Hiệp cho biết: "Tôi rất vui khi được các bác sĩ cho ghép tế bào gốc để chữa bệnh cho mình. Bây giờ tôi thấy sức khỏe đã dần ổn định hơn".
Trưởng Khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Truyền máu huyết học TP Hồ Chí Minh Lê Thanh Chang, người trực tiếp thực hiện ca ghép tế bào gốc bằng phương pháp HAPLO cho biết, bệnh nhân được chẩn đoán mắc bạch hầu cấp dòng tủy (ung thư máu). Người cho mảnh ghép tế bào gốc là chị ruột của bệnh nhân đã không hội đủ điều kiện thuận hợp hoàn toàn HLA (kháng nguyên hòa hợp tổ chức) với bệnh nhân. Bệnh viện phải dùng phương pháp HAPLO để ghép tế bào gốc cho bệnh nhân. Ðến nay, mảng ghép tế bào gốc đã phát triển tốt.
Theo Giám đốc Bệnh viện Truyền máu huyết học TP Hồ Chí Minh Phù Chí Dũng, với trường dị ghép tế bào gốc, thông thường tỷ lệ đồng hợp HLA phải từ 90 đến 100%. Tuy nhiên thống kê cho thấy, các cặp anh chị em ruột tỷ lệ phù hợp HLA hoàn toàn là 25%; 50% phù hợp một nửa và 25% là không phù hợp hoàn toàn. Nhiều khi rất khó tìm nguồn cho phù hợp để ghép. Trước đây, khi không tìm nguồn HLA thuận hợp bệnh nhân được trị bằng hóa trị. Nhưng với trường hợp bệnh ung thư máu nhóm ác tính; bệnh nhân đã hóa trị nhưng bệnh tái phát trở lại hoặc bị kháng trị (không thể hóa trị được) thì phải ghép tế bào gốc mới có cơ hội điều trị khỏi hoàn toàn. Phương pháp HAPLO tỷ lệ hợp thuận chỉ cần 50%.
Khác với ca ghép thuận hợp hoàn toàn HLA, kỹ thuật ghép HAPLO rất phức tạp. Phương pháp HAPLO phải sử dụng kỹ thuật thể khảm, làm các xét nghiệm để dùng thuốc chống thải ghép cho tốt; xác định chính xác sự phục hồi của tế bào và HLA. "Lợi thế của phương pháp là những ca ghép thành công bằng HAPLO có thể chống lại những tế bào ung thư. HAPLO đã được một số nước trên thế giới thực hiện trong gần 10 năm trở lại đây. Ðể thực hiện tốt ca ghép đầu tiên này, chúng tôi đã cử bác sĩ sang Nhật Bản học kỹ thuật ghép" - bác sĩ Dũng cho biết.
Với thành công này, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã tặng bằng khen cho cá nhân, tập thể thực hiện ca ghép. Thời gian tới, Bệnh viện Truyền máu huyết học tiếp tục thực hiện các ca ghép tế bào gốc bằng phương pháp HAPLO. Theo các chuyên gia, thành công ca ghép đầu tiên mở ra hướng mới cho điều trị các bệnh về ung thư máu và một số bệnh lý ung thư khác bằng ghép tế bào gốc kể cả khi không có người cho thuận hợp HLA hoàn toàn. Việc thực hiện ca ghép trong nước giảm bớt chi phí rất nhiều so với điều trị tại nước ngoài.
