Chủ động gỡ khó lưu thông nông sản
Tại cuộc họp giao ban trực tuyến giữa Bộ Giao thông vận tải với Sở Giao thông vận tải 63 tỉnh, thành phố về vận tải hàng hóa gắn với phòng chống dịch chiều 18/8, theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tính đến ngày 12/8, vụ lúa hè thu tại các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long đã thu hoạch 780 nghìn ha, sản lượng đạt khoảng 4,524 triệu tấn. Hiện nay đang trong thời điểm thu hoạch rộ và kết thúc vào khoảng giữa tháng 9 tới.
Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam cho hay, thời gian qua, khi dịch bệnh bùng phát và diễn biến phức tạp, nảy sinh nhiều vấn đề vướng mắc về vận tải, ngành Giao thông vận tải đã kịp thời ban hành nhiều giải pháp và văn bản hướng dẫn, đôn đốc để hoạt động lưu thông hàng hóa thông suốt; sự phối hợp của Tổ công tác đặc biệt phía nam của ngành giao thông rất tích cực và hiệu quả. Một số tình huống cần tháo gỡ ngay kể cả sau 12 giờ đêm, chỉ cần trao đổi qua điện thoại đề nghị với tổ công tác đều được giải quyết kịp thời.
Tuy nhiên, vướng mắc nhất hiện nay là việc áp dụng Chỉ thị 16 tại 19 địa phương phía nam, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn lưu thông lúa hàng hóa từ ruộng về nhà máy và từ nhà máy ra các cảng xuất khẩu. Trong giai đoạn thu hoạch lúa hiện nay, điểm nghẽn nhất do các biện pháp phòng chống dịch triển khai tại cơ sở cấp xã, cấp thôn, ấp… khá ngặt nghèo, dẫn đến thiếu hụt trầm trọng lực lượng lao động thời vụ trên đồng, từ người đi thu mua cho đến người gặt lúa, bốc vác xuống ghe. Đặc thù của khu vực đồng bằng sông Cửu Long phải sử dụng ghe, thuyền gia dụng để vận chuyển lúa từ ruộng, đồng đi các nơi; nhưng các loại hình phương tiện này hiện không được phép di chuyển từ vùng này sang vùng khác, nhất là khu vực kênh, mương thủy lợi nội đồng.
Trước thực tế này, Thứ trưởng Giao thông vận tải Lê Đình Thọ nêu rõ quan điểm: Khu vực đồng bằng sông Cửu Long, vận tải đường thủy là loại hình có ưu điểm tối ưu và hiệu quả nhất, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh. Chính vì vậy hiện nay, tất cả các tuyến vận tải thủy đều được coi là “luồng xanh”, tức là được phép hoạt động bình thường và tuân theo quy định phòng chống dịch của ngành y tế đối với đội ngũ thuyền viên, tuyệt đối không được lợi dụng để chở người trái phép.
Về vướng mắc theo phản ánh của ngành nông nghiệp, việc quản lý và cho phép các phương tiện ghe thuyền nhỏ đi trong kênh rạch, tuyến thủy lợi nội đồng thuộc về thẩm quyền của địa phương. Bộ yêu cầu Sở Giao thông vận tải khẩn trương tham mưu cho UBND tỉnh thống nhất phương án, có giải pháp tạo điều kiện cho người dân được ra đồng lao động, vận chuyển máy gặt vào địa phương để thu hoạch cũng như cho phép ghe, thuyền dân sinh, thuyền gia dụng được lưu thông vào các tuyến kênh, mương, hệ thống thủy lợi nội đồng để thu gom lúa gạo, kết nối với các tuyến đường thủy, không để gián đoạn khâu thu mua, chế biến và tiêu thụ.
Mã QR không phải “giấy phép con”
Theo Phó Tổng cục trưởng Đường bộ Việt Nam Phan Thị Thu Hiền, hiện nay, nhiều địa phương, trong đó có Hà Nội đã lắp camera tại các chốt kiểm dịch để quét mã QR tự động nên lưu thông rất thuận lợi. Các quy định, hướng dẫn về việc khai báo thông tin cấp mã QR, các tuyến vận tải được phép lưu thông đã được công bố công khai trên website của Tổng cục cũng như các phương tiện thông tin đại chúng, doanh nghiệp và lái xe có thể chủ động nắm bắt để thực hiện, tránh bị đối tượng xấu trục lợi. Tổng cục đã công bố số điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận và hướng dẫn nếu có vướng mắc.
Vừa qua, Sở Giao thông vận tải Hà Nội đã kiểm tra hậu kiểm tại bến bãi hơn 500 phương tiện, lập biên bản xử lý 36 trường hợp, thu hồi 30 mã QR. Sở cũng bố trí hơn 2.000 phương tiện ô-tô các loại để sẵn sàng phục vụ mọi tình huống nảy sinh. Qua kiểm tra tại các địa phương, đã phát hiện một số trường hợp lái xe dương tính với virus SARS-CoV-2, cá biệt vẫn có trường hợp lợi dụng giấy nhận diện “luồng xanh” để chở người và hàng hóa cấm. Tại các điểm hỗ trợ test nhanh của Cục Y tế (Bộ Giao thông vận tải) đặt tại các địa phương, đã hỗ trợ test nhanh cho hơn 15 nghìn lái xe, phát hiện 26 trường hợp dương tính.
“Hiện nay, mọi hoạt động kinh tế - xã hội đều được tổ chức thực hiện trong điều kiện chấp hành nghiêm ngặt quy định phòng chống dịch. Bộ Giao thông vận tải luôn chủ động xây dựng kịch bản, giải pháp tổ chức giao thông phù hợp diễn biến dịch bệnh để lưu thông hàng hóa cũng như quản lý, giám sát việc chấp hành quy định phòng chống dịch. Rất mong doanh nghiệp, chủ phương tiện và đội ngũ lái xe, thuyền viên hết sức chia sẻ và thống nhất nhận thức với trách nhiệm cao nhất, không để phát sinh lây lan dịch bệnh do hoạt động vận tải. Bộ Giao thông vận tải luôn lắng nghe ý kiến phản ánh, góp ý và điều chỉnh phù hợp thực tiễn”, Thứ trưởng Lê Đình Thọ chia sẻ.
Qua ý kiến của Sở Giao thông vận tải Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Hải Phòng là những địa phương có lưu lượng phương tiện vận tải hàng hóa lớn, Thứ trưởng Lê Đình Thọ khẳng định: Việc cấp mã QR đối với phương tiện vận tải hàng hóa là giải pháp hiệu quả trong tổ chức giao thông. Tuy nhiên, đây không phải là điều kiện kinh doanh, không phải một loại giấy phép và không phải điều kiện bắt buộc để lưu thông. Việc cấp mã QR (với đầy đủ thông tin về phương tiện, lộ trình, lái xe và giấy xét nghiệm âm tính còn hiệu lực) nhằm để phân loại các phương tiện được ưu tiên lưu thông qua các “luồng xanh” tại chốt kiểm soát. Đồng thời, giúp các cơ quan quản lý giám sát việc chấp hành phòng chống dịch của doanh nghiệp và lái xe; việc kiểm tra đối với phương tiện đã được cấp QR theo phương thức xác suất, tiền kiểm, hậu kiểm.
Những phương tiện vận tải hàng hóa chưa được cấp mã QR vẫn được lưu thông, tuy nhiên phải chấp hành kiểm tra về y tế đối với lái xe và người phục vụ theo xe, kiểm tra việc chấp hành vận chuyển hàng hóa tại các chốt kiểm soát dịch. Các trường hợp lợi dụng mã QR để trục lợi hoặc vi phạm chở người, chở hàng hóa cấm, gây lây nhiễm dịch bệnh là hành vi vi phạm pháp luật, cần được kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm minh, không để gây dư luận xấu về chính sách của nhà nước. Việc tổ chức giao thông phải linh hoạt, không máy móc, cứng nhắc, hoạt động vận tải trong “vùng xanh” phải được tổ chức bình thường, vấn đề là kiểm soát tốt tại ranh giới với “vùng cam” hay “vùng đỏ” để tránh dịch xâm nhập.
Thứ trưởng Lê Đình Thọ khẳng định, đến thời điểm này, về cơ bản cả hệ thống đã vào cuộc một cách trách nhiệm, vận hành hiệu quả công tác lưu thông hàng hóa. Bộ Giao thông vận tải đề nghị các bộ, ngành phối hợp, thống nhất giải quyết những vấn đề phát sinh trong thực tiễn một cách kịp thời, hoặc kiến nghị Chính phủ xem xét, tháo gỡ vấn đề vượt thẩm quyền. Các cơ quan quản lý ở địa phương cần tăng cường kiểm tra, giám sát để ngăn chặn hành vi tiêu cực, cố tình nhũng nhiễu, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nếu được phát hiện.
