Bệnh nhân Toh Gae (48 tuổi, quốc tịch Singapore) có tiền sử tiểu đường, cao huyết áp, rung nhĩ, suy thận mạn lọc máu định kỳ… trên chuyến bay từ Hàn Quốc về Singapore có biểu hiện sùi bọt mép, suy hô hấp, ho đàm bọt hồng và nhiều vết bầm.
Máy bay hạ cánh khẩn xuống TP Hồ Chí Minh để đưa người bệnh vào Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Ê-kíp bác sĩ và điều dưỡng khoa Cấp cứu không đo được huyết áp, dấu hiệu điện tâm đồ trên màn hình máy monitor 10 thông số giãn gần như thành một đường thẳng, nhịp tim chỉ 30-40 lần/phút, điều này có nghĩa người bệnh nguy kịch khi không tạo được nhịp tim.
Bác sĩ chuyên khoa I Trịnh Hoàng Nguyên, khoa Cấp cứu nỗ lực sốc điện khi phát hiện rung thất, nhịp tim bắt đầu đập lại bình thường trên 60 lần/phút. Người bệnh thoát chết trong 60 giây.
Nhận định bệnh nhân suy thận mạn tính dẫn đến tăng kali máu, nếu không cấp cứu bước tiếp theo sẽ chắc chắn ngưng tim trở lại, Tiến sĩ, bác sĩ Trần Minh Giang, Phó khoa ICU đưa ra phương án tiêm canxi để giải cứu người bệnh.
Một điều dưỡng được phân công lấy ven ở cổ để tiêm canxi, song song đó, một điều dưỡng khác truyền bicarbonate loại đặc biệt ở cánh tay để chống toan máu (tồn dư acid trong máu).
 |
Bệnh nhân Singapore làm thủ tục xuất viện. |
Cùng lúc, người bệnh được truyền 50 đơn vị insulin vô chai dịch glucose 30% để truyền liên tiếp và phun khí dung với thuốc kích thích beta 2, kích hoạt ngay “biệt đội thận nhân tạo” để lọc máu… với mục tiêu cứu mạng bệnh nhân vừa điều trị nguyên nhân gốc rễ tăng kali máu.
Thông thường bệnh nhân được tiêm 1-2 ống canxi để điều trị tăng kali. Tuy nhiên, bệnh nhân không có dấu hiệu diễn tiến khả quan. Trước tình huống không có người nhà bên cạnh, vì tính mạng người bệnh và kinh nghiệm từng điều trị cho nhiều ca tăng kali đe dọa ngưng tim nặng, bác sĩ Giang giữ vững phương án tiếp tục tiêm canxi đến khi nhịp tim cải thiện.
Đến ống canxi thứ 10, nhịp tim người bệnh cải thiện, đập ổn định 60 lần/phút. Ngay lập tức, người bệnh được chuyển đến khoa ICU được khởi động sẵn máy chạy thận, lọc máu. Sau khi chạy thận, huyết áp, nhịp tim ổn định, đủ sức khỏe bay về Singapore.
Tỉnh dậy sau nguy kịch, bệnh nhân người Singapore không ngừng cảm ơn ê-kíp điều dưỡng, bác sĩ khoa Cấp cứu và ICU đã nỗ lực cứu sống mình.
Ông cho biết, mình bị suy thận mạn tính, lọc máu 4 năm nay, mỗi tuần 3 lần. Nhưng lần lọc máu cuối cùng của ông diễn ra cách đây 10 ngày do bay sang Hàn Quốc du lịch. Khi đang trên chuyến bay trở về Singapore, ông mệt mỏi, khó thở, ho dữ dội có đờm, té ngã nên bầm tím người.
Đoàn bay thông báo với đội y tế tại sân bay Tân Sơn Nhất để chuẩn bị phương tiện cứu chữa cho người bệnh. Vừa đáp xuống sân bay, ông được thở ô-xy, chuyển ngay đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh. Bệnh nhân may mắn trong 1 phút vàng đã giữ được mạng sống.
Chia sẻ về sự quyết đoán khi tiêm canxi cứu bệnh nhân, bác sĩ Trần Minh Giang cho biết, 20 năm trước, ông từng điều trị cho nữ bệnh nhân (70 tuổi, gần chợ Bà Chiểu) bị khó thở, tăng kali máu đến 8.6 mEq/l, gần như mất nhịp tim.
Tại thời điểm đó, ông cũng quyết định kết hợp sốc điện và tiêm canxi đến khi nhịp tim trở lại. Ca thành công ngoạn mục này đã được báo cáo tại nhiều hội nghị khoa học.
Bác sĩ Giang khuyên người bệnh suy thận được lọc máu định kỳ không nên đi xa. Nếu có việc quan trọng bắt buộc di chuyển thì chỉ nên đi trong 3- 5 ngày, người bệnh cần mang theo máy lọc máu cá nhân, có thể lọc liên tục 24 giờ để an toàn tính mạng.
