Tuyến đường tránh TP Vĩnh Yên chất lượng kém, mất an toàn giao thông

Do xuống cấp, nhiều vụ tai nạn giao thông đã xảy ra trên tuyến đường này. Ðặc biệt, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã "tuýt còi" đơn vị tư vấn giám sát là Công ty cổ phần Phát triển Hafico Group do không thực hiện tốt nhiệm vụ.

Tuyến quốc lộ 2 đoạn tránh TP Vĩnh Yên có quy mô đường cấp III đồng bằng, dài hơn 10,5 km, rộng 23 m, vận tốc thiết kế 80 km/giờ, là dự án BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) nhằm thu phí hoàn vốn tại Trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài. Tổng cục Ðường bộ Việt Nam đã ký hợp đồng BOT với chủ đầu tư dự án (Công ty cổ phần Vietracimex 8), thời gian thi công hai năm, 11 năm 11 tháng thu phí hoàn vốn, bốn năm thu phí tạo lợi nhuận. Dự án có tổng mức đầu tư điều chỉnh gần 616 tỷ đồng, do Hafico làm tư vấn giám sát thi công, bốn nhà thầu thực hiện xây lắp (theo hình thức chỉ định thầu), thời gian thực hiện 35 tháng, Ban quản lý dự án công trình giao thông Vĩnh Phúc được Tổng cục Ðường bộ Việt Nam ủy quyền theo dõi thi công.

Qua kiểm tra, Thanh tra Bộ GTVT đã phát hiện công trình có nhiều sai sót, một số hạng mục không bảo đảm, nhiều đoạn tuyến bị xuống cấp, chất lượng kém và mất an toàn giao thông. Về mặt hồ sơ, dự phòng phí trong tổng mức đầu tư bằng 15% không phù hợp (theo quy định, dự phòng dự án bằng 10% đối với dự án thực hiện trong hai năm). Việc phân khai khối lượng để điều chỉnh giá dự toán còn thiếu khối lượng và có sự chênh lệch khi xác định giá trị trong dự toán. Hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công được chủ đầu tư, tư vấn giám sát phê duyệt, gói thầu R6 (từ km 7 +200 đến km 9) không thể hiện đường công vụ nhưng trong hồ sơ dự toán chi phí điều chỉnh có hạng mục đường công vụ. Bản vẽ thi công các cống trên tuyến có sự chưa thống nhất; diện tích đắp đất K95 (cùng cao độ) chưa phù hợp giữa thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công. Theo thực trạng hồ sơ hoàn công lưu trữ tại đơn vị, Thanh tra Bộ phát hiện các đơn vị thi công, tư vấn giám sát, tư vấn thiết kế chưa tuân thủ đầy đủ các quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng, quá trình lưu trữ, cung cấp hồ sơ của đơn vị chưa tốt. Kết quả kiểm định, tại một số vị trí thí nghiệm, nhiều chỉ tiêu không đạt yêu cầu như độ chặt nền đường lớp đắp K95, K98, chỉ số dẻo lớp đắp K95, chiều dầy, độ chặt bê-tông nhựa,... Ðến nay, hợp đồng có nhiều thay đổi nhưng chưa cấp giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh.

Tại hiện trường, còn lại một số cọc giải phóng mặt bằng (GPMB) bằng bê-tông cốt thép được chôn theo các khoảng cách khác nhau. Nhiều phạm vi đã GPMB bị người dân chiếm dụng, xây nhà hoặc sử dụng mặt đường làm nơi rửa xe, gây xói lở mặt đường. Nút giao cuối tuyến còn vướng GPMB cho nên nhà thầu chưa thi công và hoàn thiện theo thiết kế được duyệt. Phần lề đất hai bên, nhiều vị trí cao hơn mặt đường, gây đọng nước cục bộ, dễ gây hư hỏng kết cấu mặt đường, nhiều vị trí lề đường bị xói lở thấp hơn mặt đường, gây mất ATGT khi các phương tiện đi sát lề đường. Dọc tuyến, một số đoạn cũng bị biến dạng, xuất hiện các vết rạn, nứt trên mặt đường bê-tông nhựa, nhiều chỗ lún theo vệt bánh xe. Các cống ngang đường bị vỡ, lún đứt mối nối, không bảo đảm khai thác, thoát nước theo thiết kế. Các cọc tiêu bằng bê-tông cốt thép lắp đặt hai bên lề đường có nhiều vị trí bị mất, có cọc bị bật lên, không có khối bê-tông bệ cọc hoặc có nhưng không bảo đảm thiết kế. Hệ thống tôn lượn sóng lắp đặt tại các đoạn nền đắp cao và ở hai bên đầu cầu có chiều cao không thống nhất, một số vị trí bị người dân tháo dỡ mở đường ngang trái phép, gây mất ATGT. Dự án thông xe kỹ thuật từ cuối năm 2010 đến nay, trên tuyến đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông, đặc biệt tại các nút giao cắt với các đường địa phương. Theo thống kê, trên tuyến đã xảy ra 41 vụ tai nạn, làm 10 người chết và 31 người bị thương.

Trong công tác GPMB, hồ sơ cắm mốc chỉ giới GPMB không thể hiện phạm vi đã GPMB giai đoạn trước làm cơ sở tính toán diện tích mặt bằng thu hồi bổ sung, dẫn đến kinh phí theo kế hoạch vốn đã điều chuyển hơn 9,7 tỷ đồng. Việc lựa chọn Công ty Mạnh Anh lập thiết kế và dự toán cắm cọc mốc chỉ giới cũng không rõ ràng, không xuất trình được hồ sơ liên quan. Mặc dù việc GPMB đến nay đã cơ bản hoàn thành, nhưng phần rãnh thoát nước dọc tại vị trí vuốt nối với đường 305 và nút giao cuối tuyến vẫn chưa xong, khiến đơn vị thi công không hoàn thiện được công trình. Chánh Thanh tra Bộ GTVT Nguyễn Xuân Hào đánh giá: "Những sai sót về thực hiện dự án thuộc trách nhiệm của Công ty cổ phần BOT Vietracimex 8, Công ty cổ phần Phát triển đầu tư Hafico Group, các đơn vị thi công, Ban quản lý dự án Công trình giao thông Vĩnh Phúc và Tổng cục Ðường bộ Việt Nam". Trên cơ sở đó, Thanh tra Bộ đã thông báo việc Công ty cổ phần Phát triển đầu tư Hafico Group không thực hiện tốt nhiệm vụ của tổ chức tư vấn giám sát để xảy ra các tồn tại về hồ sơ và chất lượng công trình. Các cục, tổng cục, các chủ đầu tư dự án có nguồn vốn do Bộ GTVT quản lý cần cân nhắc trước khi lựa chọn công ty này làm tư vấn giám sát thực hiện các dự án tiếp theo của ngành GTVT.

Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục Ðường bộ Việt Nam chỉ đạo nhà đầu tư và các đơn vị liên quan lưu ý rà soát toàn bộ hồ sơ hoàn công của dự án trước khi ký biên bản nghiệm thu. Ðồng thời, kiểm tra chất lượng, dự báo khả năng khai thác của công trình, kịp thời khắc phục những khiếm khuyết, những hạng mục hư hỏng, không đạt chất lượng để kịp thời khắc phục. Chủ đầu tư phải khẩn trương rà soát các sai sót trong thực hiện hợp đồng, những hạng mục hư hỏng, chưa đạt yêu cầu cần được khắc phục trong quý III năm nay để dự án được khai thác đúng thiết kế. Ngoài ra, có biện pháp bảo đảm ATGT cho người và phương tiện. Bộ cũng yêu cầu Hafico kiểm điểm trách nhiệm, cá nhân chưa thực hiện tốt nhiệm vụ tư vấn giám sát trong quá trình triển khai dự án, phối hợp chủ đầu tư kiểm tra, phát hiện và có biện pháp sửa chữa hư hỏng kịp thời.