Yếu tố "ý tưởng" trước đây giờ đã thành những "ý tưởng khả thi". Quan trọng hơn, đã xuất hiện những ý tưởng táo bạo dựa trên kết quả nghiên cứu khoa học cơ bản mang tính đột phá của riêng tác giả.
Giải nhất cuộc thi sáng tạo phần mềm Trí tuệ Việt Nam 2006 đã thuộc về sản phẩm Hệ thống "Soạn thảo, nhận dạng và tính toán biểu thức toán học"của tác giả Vương Bá Quý. Vương Bá Quý sinh năm 1983 tại Hải Phòng, là sinh viên chuyên ngành Khoa học máy tính, Ðại học Nanyang - Xin-ga-po và đã nhận học bổng của Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF) để làm nghiên cứu sinh ở Mỹ trong năm 2007.
Vương Bá Quý đã phát triển một phần mềm nhằm đơn giản hóa công việc soạn thảo công thức toán học trong các ứng dụng văn phòng như Word, Excel... vốn khá phức tạp.
Ðể đơn giản cho người dùng, giao diện phần mềm được tác giả trau chuốt theo hướng thân thiện, tiện dụng với 5 cửa sổ chính là thanh công cụ, soạn thảo, bảng viết, mã biểu thức và biểu thức được nhận dạng. Người sử dụng có thể dùng bút điện tử hoặc chuột để viết các biểu thức toán bằng cách chọn công cụ bảng viết. Hệ thống sẽ tự nhận dạng hiển thị chúng dưới dạng văn bản số.
Trường hợp không nhận dạng chính xác ký tự viết tay, hệ thống sẽ đưa ra bảng chọn các ký tự tương ứng để người dùng xác nhận và có thể lưu lại ký tự này để hệ thống tự nhận dạng cho các lần nhập dữ liệu sau. Ngoài phiên bản chạy trên máy tính cá nhân, chương trình còn có thể hoạt động trên môi trường web, giúp người dùng sử dụng trên mọi máy tính kết nối internet.
Ðây là công cụ giúp soạn thảo nhanh các biểu thức toán học theo mẫu, nhận dạng biểu thức toán viết tay và tính toán. Sản phẩm còn có khả năng cá nhân hóa ký tự viết và sửa lỗi viết tay. Ngoài ra, người sử dụng cũng có thể biết ngay kết quả của biểu thức toán học vừa nhập bằng cách bấm vào nút tính toán phía bên dưới và hệ thống sẽ đưa ra kết quả của biểu thức đó.
Ðể xây dựng hệ thống này, tác giả không những làm chủ được những công nghệ tiên tiến, mà còn tự phát triển những thuật toán và kỹ thuật của thế giới, được giới nghiên cứu quốc tế chú ý. Tác giả mơ ước sẽ được hỗ trợ để chương trình có thể đến với người dùng một cách miễn phí.
Vương Bá Quý cho biết: Sản phẩm "Soạn thảo, nhận dạng và tính toán biểu thức toán học" chính là đề án tốt nghiệp của anh. Phần mềm này sau khi ra đời đã được triển khai tại Ðại học Nanyang cho các giáo viên, sinh viên sử dụng. Anh rất tâm đắc với "đứa con tinh thần" của mình và đó chính là động lực giúp anh hoàn thành chương trình học trong 3,5 năm thay vì bốn năm như kế hoạch.
Anh thổ lộ: " Ðây là phần thưởng cho những nỗ lực của tôi trong suốt một năm qua và tôi dành nó cho quê hương của mình. Sản phẩm của tôi còn đôi chỗ chưa hoàn thiện. Tôi mong nhận được nhiều sự ủng hộ để có thể nâng cấp chương trình và tôi không có ý định thương mại hóa nó".
Cuộc thi Trí tuệ Việt Nam 2006 đã thu hút sự tham gia của 300 thí sinh dự thi. 12 trong tổng số 107 sản phẩm đã lọt vào vòng chung kết. Theo GS-TSKH Bạch Hưng Khang - Chủ tịch Hội đồng giám khảo cuộc thi, hầu hết những sản phẩm lọt vào chung khảo năm nay đều có ứng dụng thực tế hoặc có tiềm năng ứng dụng thực tế rất cao, đặc biệt trong đó nhiều sản phẩm ứng dụng cho thiết bị cầm tay, bắt kịp với xu thế chung của thế giới.
Năm nay các phần mềm dành cho điện thoại di động và thiết bị cầm tay (Pocket PC, PDA...) chiếm ưu thế khi giành tới bốn trên tổng số giải thưởng quan trọng nhất của cuộc thi. Một trong các giải thưởng còn lại là Phần mềm tính cước điện thoại hợp nhất dành cho các bưu cục, đại lý bưu điện.
Phó Tổng giám đốc Công ty FPT Bùi Quang Ngọc nhận định: "Sau bảy năm tổ chức, các sản phẩm dự thi đã có những bước tiến đáng kể với tính hoàn thiện ngày càng cao. Bên cạnh đó là tính chất cộng đồng và tính thời sự như những ứng dụng trên nền web hoặc chương trình ứng dụng cho các thiết bị đầu cuối".
Phần mềm dành cho bộ thiết bị sạc điện và sao lưu dữ liệu cho điện thoại di động của nhóm "Bạn đồng hành" gồm bảy thành viên là Nguyễn Ðức Tiến, Nguyễn Mạnh Tuấn, Phạm Xuân Ðình, Trần Lê Mạnh, Nguyễn Phan Hiếu, Ngô Ðặng Quý Dương và Lê Anh Tuấn đã được giới chuyên môn đánh giá cao cả về ý tưởng rất sáng tạo cũng như khả năng thương mại.
Ðây là một sản phẩm hoàn chỉnh gồm cả phần cứng và phần mềm, cho phép người sử dụng có thể vừa sạc pin cho điện thoại, vừa có thể tiến hành việc sao lưu và phục hồi dữ liệu cho điện thoại di động một cách hết sức đơn giản không cần qua máy tính. Thiết bị cũng có khả năng giao tiếp với máy tính để lưu lại hay sử dụng các dữ liệu từ máy tính. Chỉ với ba nút (sao lưu, phục hồi và khởi động lại thiết bị), bất kỳ ai cũng có thể thao tác mà không gặp khó khăn về việc sử dụng phần mềm.
Khó khăn nhất trong quá trình tạo ra sản phẩm là giữa các loại điện thoại của cùng một hãng không có chuẩn chung nhất định. Nhóm phải tiến hành phân tích so sánh từng byte dữ liệu của các gói tin giao tiếp giữa điện thoại di động với phần mềm hiện có để tìm quy luật, từ đó tìm ra giao thức kết nối và cấu trúc dữ liệu và lập trình đưa vào chip điều khiển.
Sản phẩm đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của các tập đoàn lớn của Nhật Bản như NTT, KDDI, mở ra triển vọng thương mại hóa tại thị trường này. Hay phần mềm tính cước điện thoại hợp nhất HS-UniTax Client của nhóm Hợp nhất cũng mở ra khả năng hỗ trợ đa thiết bị giúp ngành bưu điện sử dụng hạ tầng hiện có mà không phải thay thế hệ thống phần cứng, tiết kiệm được chi phí đầu tư khi triển khai phần mềm.
Các chàng trai Hồ Văn Sang, Lê Tấn Phú, Nguyễn Phước Tài, Ðặng Hoàng Tuấn, Bùi Xuân Tiến đã viết và cho ra đời phần mềm này trong vòng 8 tháng. Hs - Unitax có khả năng nhận biết và chạy trên nhiều loại thiết bị giám sát cuộc gọi của các hãng khác nhau, không phụ thuộc vào bất kỳ công ty sản xuất nào. Có thể nói Hs-UniTax là phần mềm đầu tiên và duy nhất có đặc điểm này. Hiện phần mềm Hs - Unitax đã được triển khai thành công tại 14 bưu cục và bưu điện trung tâm thuộc Bưu điện tỉnh Hậu Giang, 23 bưu cục và Bưu điệntrung tâm Bưu điện thành phố Cần Thơ và một số đại lý điện thoại trên địa bàn thành phố Huế.
Hai giải nhì được trao cho các tác giả Vương Anh Tuấn, Nguyễn Ðức Hải, Trương Quốc Hùng và Trần Thị Hải Anh thuộc nhóm Mắt Thần (Trung tâm công nghệ Mô phỏng - Học viện Kỹ thuật Quân sự) với "Hệ thống ghi vé xe tự động và quản lý phương tiện sử dụng công nghệ xử lý và nhận dạng ảnh"; "Bộ thiết bị sạc điện và sao lưu dữ liệu cho điện thoại di động" (nhóm tác giả Bạn đồng hành).
Giải ba được trao cho: tác giả Hà Duyên Hóa (Hà Nội) với sản phẩm "Vienews - Các kênh báo điện tử trên thiết bị điện thoại di động thông minh" và Nguyễn Văn Minh (TP Hồ Chí Minh) với sản phẩm "Bản đồ điện tử trên điện thoại di động. Giải tiềm năng: thuộc về nhóm tác giả "Bản đồ" gồm Trần Lê Minh, Phạm Chí Cường, Ðặng Kim Thi, Trần Duy Biên, Nguyễn Ðình Giao Long và Nguyễn Phương Thảo (Hà Nội) với sản phẩm: "Hướng dẫn viên du lịch cho máy tính bỏ túi". Sản phẩm Cổng thông tin Không gian Việt theo mô hình web 2.0 Trần Hùng Cường (Nam Ðịnh) và Lương Tuấn Vũ (Hà Nội) nhận giải "Vườn ươm" trị giá 75 triệu đồng. Ngoài ra, Ban tổ chức còn trao giải khuyến khích cho Từ điển tổng hợp của Ngô Huy Biên (Vũng Tàu).
Ðiểm đặc biệt nhất ở cuộc thi năm nay, tạo sự khác biệt hẳn so với các kỳ TTVN trước, đó là ngoài những sản phẩm sử dụng công nghệ đã có sẵn trên thế giới, đã xuất hiện sản phẩm sử dụng công nghệ cơ bản do tác giả tự phát triển, mang tính đột phá cao. Ðó là điều rất đáng mừng và chắc chắn sẽ mở ra cơ hội đóng góp nhiều hơn nữa cho nền CNTT nước nhà.
