Ngày 7/2/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 171/QĐ-TTg Phê duyệt đề án nâng cao chất lượng rừng nhằm bảo tồn hệ sinh thái rừng và phòng, chống thiên tai đến năm 2030. Theo đó, yêu cầu nâng cao chất lượng rừng để bảo tồn hệ sinh thái rừng, đa dạng sinh học, tăng cường trữ lượng các-bon của rừng và phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu; góp phần phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu nâng cao chất lượng rừng để bảo vệ hệ sinh thái rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, tăng cường trữ lượng carbon của rừng và phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu; góp phần phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Đề án đã đặt mục tiêu cụ thể, tổng diện tích rừng được nâng cao chất lượng là 240.000ha, trong đó: rừng đặc dụng 36.000ha; rừng phòng hộ 138.000ha; rừng sản xuất là rừng tự nhiên 66.000ha. Nâng cao chất lượng rừng tự nhiên là rừng nghèo, rừng nghèo kiệt và rừng chưa có trữ lượng được cải thiện về trữ lượng rừng, đa dạng tổ thành loài cây và cấu trúc rừng đáp ứng yêu cầu về bảo tồn hệ sinh thái rừng, đa dạng sinh học và phòng chống thiên tai.
Đề án được triển khai, thực hiện trên phạm vi của các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, thuộc khu vực trung du và miền núi thường xảy ra thiên tai như lũ quét, sạt lở đất, có diện tích rừng cần nâng cao chất lượng góp phần bảo tồn hệ sinh thái rừng, đa dạng sinh học và phòng, chống thiên tai thuộc 3 vùng kinh tế-xã hội, bao gồm: trung du và miền núi phía bắc, Bắc Trung Bộ và duyên hải miền trung, Tây Nguyên. Khuyến khích các địa phương khác có điều kiện phù hợp thực hiện các nội dung của đề án này. Thời gian thực hiện: từ năm 2024 đến hết năm 2030
Để triển khai thực hiện Đề án theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thuộc phạm vi Đề án, chỉ đạo triển khai thực hiện.
Tổ chức công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp trong xã hội về vai trò, chức năng của hệ sinh thái rừng trong bảo tồn đa dạng sinh học và phòng, chống thiên tai; vận động nhân dân và các thành phần kinh tế tích cực tham gia bảo vệ, phát triển rừng, nâng cao chất lượng rừng nhằm phát huy các giá trị tổng hợp của hệ sinh thái rừng.
Chỉ đạo rà soát, xác định cụ thể khu vực, loại rừng, diện tích rừng, đối tượng rừng, trạng thái rừng phân theo chủ quản lý rừng cần nâng cao chất lượng nhằm bảo tồn hệ sinh thái và phòng, chống thiên tai.
Đối với rừng đặc dụng: khu vực đại diện cho hệ sinh thái rừng tự nhiên đặc trưng còn diện tích ít, bị suy giảm về đa dạng sinh học; rừng trữ lượng nghèo, nghèo kiệt và rừng chưa có trữ lượng.
Đối với rừng phòng hộ: diện tích rừng trữ lượng nghèo, nghèo kiệt và rừng chưa có trữ lượng thuộc khu vực rừng phòng hộ đầu nguồn; lưu vực của con sông, hồ lớn, đập thủy điện, thủy lợi; nơi có độ dốc lớn, có nguy cơ sạt lở cao.
Đối với rừng sản xuất là rừng tự nhiên: thuộc rừng có trữ lượng nghèo, nghèo kiệt, rừng chưa có trữ lượng; ưu tiên đối với khu vực có địa hình dốc, nguy cơ sạt lở cao, lưu vực của sông, hồ, đập thủy điện, thủy lợi.
Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn hướng dẫn xây dựng dự án, phương án hoặc kế hoạch nâng cao chất lượng rừng và triển khai thực hiện.
Hướng dẫn các chủ rừng xây dựng dự án, phương án hoặc kế hoạch nâng cao chất lượng rừng để bảo tồn hệ sinh thái và phòng, chống thiên tai phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Lựa chọn, xây dựng các mô hình điểm nâng cao chất lượng rừng bằng nhiều loài cây bản địa có cấu trúc đa tầng, tán... đại diện cho từng loại rừng và điều kiện tự nhiên tại địa phương để làm cơ sở nhân rộng và hoàn thiện các hướng dẫn kỹ thuật nâng cao chất lượng rừng.
Tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng và có biện pháp hiệu quả nhằm ngăn ngừa các tác động tiêu cực đến diện tích rừng nâng cao chất lượng. Ứng dụng công nghệ tiên tiến theo dõi diễn biến tài nguyên rừng, đa dạng sinh học.
Tổ chức giao rừng, khoán bảo vệ rừng theo quy định pháp luật, rà soát diện tích rừng chưa giao, hiện do Ủy ban nhân dân cấp xã quản lý, để giao cho chủ rừng quản lý theo quy định pháp luật.