Điều kiện để được công nhận là thương nhân ưu tiên đặc biệt về thủ tục hải quan
Theo quy định này, những thương nhân được công nhận là thương nhân ưu tiên đặc biệt về thủ tục hải quan phải đáp ứng các điều kiện sau: Chấp hành tốt pháp luật hải quan liên tục tính đến thời điểm xét công nhận.
Thương nhân mới thành lập được xác định có quá trình chấp hành tốt pháp luật hải quan trong các trường hợp: Thương nhân được sáp nhập, chia tách, đầu tư mới từ các thương nhân đã được công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt về thủ tục hải quan (gồm cả trường hợp được công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt về thủ tục hải quan ở nước ngoài); có hệ thống kế toán minh bạch tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật Kế toán và các chuẩn mực kế toán, tạo thuận lợi cho công tác kiểm toán có hệ thống công nghệ thông tin để quản lý toàn bộ dữ liệu về hoạt động sản xuất kinh doanh, vận chuyển, giao nhận hàng hoá đáp ứng các yêu cầu quản lý của cơ quan hải quan, cụ thể: Quản lý được toàn bộ công tác hạch toán kế toán phù hợp với chế độ quản lý kế toán hiện hành. Đối với các thương nhân sản xuất, kinh doanh, hệ thống phải có khả năng quản lý toàn bộ các khâu của dây chuyền sản xuất kinh doanh.
Hệ thống có khả năng cân đối đầu ra, đầu vào theo đúng quy định quản lý của cơ quan hải quan; cung cấp đầy đủ thông tin khi được cơ quan hải quan yêu cầu; có khả năng lưu giữ hồ sơ sản xuất, kinh doanh, vận chuyển, giao nhận hàng hoá dưới dạng điện tử an ninh, an toàn trong thời hạn dài hơn 5 năm so với quy định của pháp luật hiện hành; có hệ thống các quy trình kiểm soát nội bộ đầy đủ và hiệu quả đối với toàn bộ quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của thương nhân; có năng lực tài chính tốt; có đội ngũ cán bộ làm thủ tục hải quan chuyên nghiệp và được cấp chứng chỉ nghiệp vụ hải quan hoặc sử dụng đại lý làm thủ tục hải quan có năng lực và chấp hành tốt pháp luật hải quan.
Trong thời gian 180 ngày, Tổng cục Hải quan cấp Giấy công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt
Các thương nhân đủ điều kiên thì nộp hồ sơ đề nghị tại Tổng cục Hải quan. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau: Đơn đề nghị công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt theo Mẫu số 3 Phụ lục XIV Quy định này; bản sao quyết định thành lập thương nhân (Chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy phép đầu tư); bản báo cáo tự đánh giá đáp ứng đủ điều kiện thương nhân ưu tiên đặc biệt.
Tổng cục Hải quan thực hiện tiếp nhận hồ sơ đăng ký và xét công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt. Trong thời gian 30 ngày kể từ ngày thụ lý hồ sơ, thương nhân có trách nhiệm cung cấp đủ các thông tin theo yêu cầu của Tổng cục Hải quan.
Trường hợp thương nhân không chuẩn bị đủ thông tin trong thời hạn yêu cầu, phải có văn bản đề nghị Tổng cục Hải quan để được xem xét gia hạn thời hạn bổ sung thông tin thêm 30 ngày.
Nếu thương nhân không cung cấp đầy đủ thông tin theo yêu cầu, hoặc không làm rõ được các thông tin cần phải cung cấp, hoặc từ chối việc cung cấp thông tin thì Tổng cục Hải quan sẽ có văn bản thông báo từ chối việc xét cấp công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt.
Trong thời hạn tối đa 180 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý hồ sơ, nếu thương nhân được xác định đáp ứng đủ điều kiện quy định, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cấp Giấy công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt theo Mẫu số 4 Phụ lục XIV Quy định này.
Giấy công nhận được gửi cho thương nhân và thông báo cho các cơ quan nhà nước hữu quan. Thương nhân thống nhất cùng cơ quan hải quan ký kết bản ghi nhớ hợp tác.
Trường hợp không cấp Giấy công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt, Tổng cục Hải quan có văn bản trả lời thương nhân nêu rõ lý do.
Ngoài các quyền được quy định tại Khoản 1 Điều 8 Quyết định 52, thương nhân ưu tiên đặc biệt được hưởng các quyền sau: Được sử dụng tờ khai hải quan tạm để giải phóng hàng; được hoàn thành thủ tục thông quan trên cơ sở sử dụng tờ khai điện tử một lần/01 tháng (sau đây gọi tắt là Tờ khai điện tử tháng) cho tất cả hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu thường xuyên với cùng một đối tác, cùng một loại hình xuất khẩu, nhập khẩu, đã được giải phóng hàng theo các tờ khai tạm; được kiểm tra hồ sơ hoặc kiểm tra thực tế hàng hoá tại trụ sở của thương nhân ưu tiên đặc biệt hoặc tại địa điểm khác do thương nhân ưu tiên đặc biệt đăng ký, được cơ quan hải quan chấp nhận; được thực hiện thủ tục hải quan điện tử trong thời gian 24 giờ trong ngày và 7 ngày trong tuần; được sử dụng hình thức bảo đảm bằng tín chấp để thực hiện nghĩa vụ về thuế.
Tuy nhiên, ngoài các nghĩa vụ được quy định tại Khoản 2 Điều 8 Quyết định 52, thương nhân ưu tiên đặc biệt phải thực hiện: Cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin cần thiết theo yêu cầu của cơ quan hải quan để xem xét, đánh giá trong quá trình đánh giá sự tuân thủ của thương nhân; chấp hành yêu cầu kiểm tra, thẩm định sự tuân thủ định kỳ theo kế hoạch có thông báo trước hoặc yêu cầu kiểm tra đột xuất của cơ quan hải quan; thực hiện đúng, đầy đủ các cam kết nêu trong biên bản ghi nhớ với cơ quan hải quan.
Thương nhân đã được công nhận thương nhân ưu tiên đặc biệt không duy trì được các điều kiện theo quy định sẽ bị thu hồi Giấy công nhận.
Khi có đủ cơ sở xác định thương nhân đã vi phạm điều kiện của thương nhân ưu tiên đặc biệt, cơ quan hải quan nơi lập biên bản vi phạm quyết định tạm dừng quyền hưởng các ưu tiên thủ tục hải quan của thương nhân đó tại địa bàn quản lý của mình, có ngay báo cáo kèm hồ sơ gửi Tổng cục Hải quan.
Theo đó, Tổng cục Hải quan xem xét, quyết định tạm dừng quyền hưởng ưu tiên về thủ tục hải quan của thương nhân đó trong phạm vi toàn quốc.
Trường hợp xác định thương nhân đã vi phạm điều kiện của thương nhân ưu tiên đặc biệt, Tổng cục Hải quan làm các thủ tục thu hồi Giấy công nhận, cập nhật thông tin vào hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan, thông báo cho các cơ quan hữu quan và phương tiện thông tin đại chúng.
