Theo Y học cổ truyền
+ Thịt gà trống vị ngọt, tính ấm, bổ trung tiêu, an thai, làm liền xương. Trị thũng, tê dại.
+ Thịt gà mái: Thịt chua, tính bình. Trị phong hàn thấp, bổ 5 chứng hư lao, chữa gãy xương, bụng tích hòn cục, nữ băng đới, bạch huyết, làm mạnh phổi, chữa lỵ, ung nhọt lâu ngày.
+ Trứng gà: Vị mặn, ngọt, tính bình, làm yên 5 tạng, bổ trung, giải nhiệt, mát cổ họng, làm an thai, ho hen, kiết lỵ, tê bại, rôm sảy, bổ dưỡng làm sinh đẻ dễ.
+ Máu gà: Vị mặn, khí bình. Trị đau xương, đau bụng, mất sữa, phong bạch điền, chốc lở, ghẻ nhọt, gãy xương.
+ Xương gà: Vị mặn, tính ấm, nối liền gân xương. Trị sởi, đậu.
+ Màng mề gà (kê nội kim): Vị mặn, hơi đắng, tính bình. Tiêu thực, hòa vị khí. Trị đau bụng. Đái dầm, sỏi tiết niệu, đái dắt do sỏi thận, bàng quang, đái ra máu, sỏi mật. Trị lỵ, viêm đại tràng, vết thương lở loét.
+ Lông gà: Trị chứng hạ huyết, làm mạnh phần âm, chữa thận u cục (bôn đồn sán khí), hóc xương, mụn nhọt, trẻ con khóc đêm, đàn bà bị viêm bàng quang, đái rắt...
Những bài thuốc bổ dưỡng và trị bệnh về phụ nữ và trẻ em
Xích bạch đới: Gà trống lông trắng nấu cháo ăn nhiều ngày. Hoặc lòng trắng trứng gà 2 quả hấp chín, ăn trứng với nước cốt rau răm hoặc lấy 1 nắm lá rau răm giã vắt nóc cốt hòa lòng trắng trứng đun sôi, ăn cả nước lẫn cái ăn liền 3 - 4 ngày.
Gà xương đen 1 con làm sạch bỏ nội tạng. Hạt tiêu bột 5g. Hạt sen 15g. Bạch quả bỏ vỏ cứng bên ngoài 15g. Gạo nếp 15g. Tất cả cho vào bụng. gà, 1 tí muối. Đun nhỏ lửa cho nhừ. Ăn 2 ngày.
+ Lá ngải cứu 15 gam sắc lấy nước, rồi đập vào 2 quả trứng gà, nấu chín. ăn mỗi ngày 1 lần, liên tục 5 ngày.
+ Trứng gà 2 quả, đập cho vào nhân hạt hướng dương 25g, đổ nước, nấu canh, 1 tý đường, ăn.
+ Trứng gà 1 quả, khoét đầu trứng 1 lỗ nhỏ, cho vào 7 hạt tiêu nghiền bột, bịt lỗ trứng lại đem nướng chín, bóc bỏ vỏ trứng, ăn.
Đau bụng kinh: Trứng gà 2 quả. Cỏ ích mẫu 30g. Hai thứ nấu, trứng chín bóc bỏ vỏ, lại cho trứng vào nấu 3 phút nữa. Ăn, uống.
+ Trứng gà 2 quả. Đậu đen 60g. Nấu 2 thứ, nhỏ lửa. Trứng chín bóc bỏ vỏ, lại cho trứng vào nấu tiếp. Cuối cùng cho ít rượu vang vào, ăn trứng và uống nước canh.
Bế kinh: Mào gà trống 2 cái, rửa sạch, cho vào cối giã nhuyễn, cho 20g đường đỏ vào, pha nước sôi, uống. Uống 1 lần trước kỳ hành kinh. Uống liền 5 ngày.
+ Trứng gà 2 quả. Xuyên khung 5g. Cho nước vào nấu. Trứng chín bóc bỏ vỏ, cho trứng vào đun tiếp, cho 1 ly nhỏ rượu vang. Ăn, uống cả cái lẫn nước.
+ Gà mái già 1 con làm sạch, bỏ nội tạng. Mộc nhĩ 50g. Táo tầu 1 0 quả. Cho nước nấu nhừ, ăn.
Kinh nguyệt không đều: Mào gà trống chưa thiến 2 cái, luộc, ăn. Mỗi tháng ăn 4-5 lần.
+ Trứng gà 2 quả. Lá ngải cứu 10g. Gừng tươi 15g. Cho nước nấu. Trứng chín, bóc bỏ vỏ, lại bỏ vào nấu tiếp. Ăn, uống hết.
+ Gà xương đen 1 con khoảng nửa cân. Huỳnh kỳ 30g. Làm gà sạch bỏ nội tạng, chặt miếng, cho huỳnh kỳ vào, ít nước, hầm, chín. Ăn cả cái lẫn nước.
Rong kinh: Trứng gà luộc, chấm bột gừng khô đốt cháy tồn tính. Ngày ăn 2 quả, vừa chữa bệnh vừa bồi dưỡng cơ thể.
Sa dạ con: Gà 1 con khoảng 750g, làm sạch bỏ nội tạng. Thăng ma 9g. Huỳnh kỳ 15g. Cho vào bụng gà. Cho nước đun lửa, chín kỹ. ăn. Hoặc dùng: Hà thủ ô 300g. Trứng gà 2 quả. Trước tiên sắc nước hà thủ ô, lấy nước đó luộc trứng. Ăn trứng mỗi ngày 2 lần. Sáng 2 quả, tối 2 quả.
Nôn khi có thai: Trứng gà 1 quả. Đường trắng 30g. Dấm 60g. Cho nước vừa đủ nấu chín, ăn.
Triệu chứng đe dọa sẩy thai: Trứng gà 2 quả. Đỗ trọng 1 2g. Tục đoạn 20g. Cho nước vào nấu, trứng chín bóc vỏ, lại bỏ vào nấu tiếp 1 lúc bỏ ra ăn trứng và nước canh.
+ Củ gai 50g, bỏ vào nước sôi luộc sơ cho hết nhựa, thái nhỏ, cho nước đun sôi đập vào 4 quả trứng gà, nấu chín ăn.
+ Gà mái 1 con làm sạch bỏ nội tạng. Rễ cỏ tranh tươi 60g gà chắt miếng, nấu với cỏ tranh, chín, ăn hết thịt và nước canh.
Động thai, có thai đau bụng: Trứng gà 2 quả. Ngải cứu 1 nắm; rửa sạch luộc chung, ăn trứng và uống nước. Ngày 1 lần. Dùng liền 4-5 ngày.
Sẩy thai liên tục: Trứng gà 1 quả. Lá ngải cứu 1 nắm. Dùng nồi nấu ăn. Khi có thai thì bắt đầu ăn. Mỗi ngày ăn 1 lần, liên tục 7 ngày. Sau đó cứ mỗi tháng ăn 1 đợt định kỳ. Mỗi lần ăn 2 quả, ăn liên tục cho đến khi đủ tháng thì thôi.
+ Gà mái 1 con. Củ gai 30g. Gà làm sạch bỏ nội tạng. Cho củ gai vào bụng gà, cho nước vào ninh chín. ăn thịt gà, uống nước canh chia làm vài lần ăn cho hết.
Tử cung ra máu: Hoa mào gà trắng 30g, cho nước, sắc, bỏ bã. Đập 2 quả trứng gà vào nước sắc mào gà, nấu chín ăn.
Bệnh co giật sau đẻ: Trứng gà 1 quả, khoét 1 lỗ nhỏ. Bọ cạp 1 con nhét vào trứng gà. Treo quả trứng dưới hiên nhà qua mùa hè. Sau đó sấy khô nghiền thành bột, ăn. Mỗi lần ăn 1 quả, ăn liên tục.
Xuất huyết sau đẻ: Trứng gà mái đen 3 quả, đập trứng cho vào bát. Dấm 50g. Rượu 50g cho vào, đánh đều nấu chín ăn.
+ Rau cần (bỏ lá) 150g, cho nước nấu canh sôi, đập cho vào 2 quả trứng gà, làm thành canh trứng, ăn.
Sau đẻ ngất, do mất máu: Gừng 25g, giã nát cho vào bát. Đập 2 quả trứng gà vào, đánh đều. Sau đó cho 1 bát dấm nấu chín, ăn.
Viêm tuyến sữa: Hành 1 nắm giã nát. Lòng trắng trứng gà 1 quả, trộn với hành hơ nóng, đắp vào chỗ viêm.
Đau tim sau khi đẻ: Trứng gà 1 quả luộc chín ăn, ngày 1 lần. Một tuần ăn 3-4 lần.
Sau đẻ, huyết xông lên, đau bụng nhói ở vùng ngực: Trứng gà 1 quả, nước tiểu trẻ em 1 chén (lấy đoạn giữa, bỏ đoạn đầu và cuối). Bỏ trứng vào nước tiểu, luộc chín, ăn ngày 1 quả. ăn liền 4-5 ngày.
An thai và bổ dưỡng: Phụ nữ có thai lần đầu hay lo sợ bất an, thường làm thai động và yếu. Muốn sinh đẻ mẹ tròn con vuông, hoặc sau khi sinh, suy nhược, mất sức nhiều, muốn đỏ da thắm thịt thì dùng: Gà mái 1 con. Đậu đen 200g. Sa nhân (bỏ vỏ) 50g, hầm nhừ, ăn 2 tuần 1 lần.
Phụ nữ mới sinh và bổ dưỡng người bệnh mới khỏi: Gà ác 1 con. Hạt sen. Táo tầu. Củ mài. Đậu ván trắng. Nấm mèo. Nước cốt dừa khô (dừa khô, bào, vắt nước). Miến tầu. Các món làm sạch xào sơ, nhồi vào bụng gà, hấp chín, ăn. Tác dụng làm mạnh tỳ vị, giúp ăn ngon, sinh tân dịch, làm người suy nhược mau lại sức. .
Trẻ em ho dài ngày (ho bách nhật): Đường trắng, trộn với nước mật gà (1 cái) uống. Ngày uống 2-3 lần. Trẻ 1 -2 tuổi, 2-3 ngày uống 1 cái, trên 2 tuổi mỗi ngày uống 1 cái chia nhiều lần.
Trẻ bị tưa lưỡi: Chích máu mào gà, thấm bông phết vào lưỡi, ngày làm 3-4 lần.
Trẻ em lên sởi: Chân gà khô 1 cặp, nấu nước đặc uống.
Trẻ con tiêu hóa không tốt: Gạo 100g nấu cháo. Kê nội kim (màng mề gà) 15g, sao phồng tán bột cho vào cháo, thêm gia vị (muối hoặc đường) cho trẻ ăn. Mỗi ngày ăn 2-3 lần.
+ Trứng gà chín, chỉ lấy lòng đỏ bỏ vào chảo, có mỡ, rán. Trẻ em dưới 1 tuổi ăn mỗi ngày 1 quả trứng rán, chia làm nhiều lần ăn. Trẻ em từ 2 tuổi trở lên ăn 2 quả.
Trẻ con đái són: Lông gà xương đen, vừa đủ dùng, rửa sạch, đốt tồn tính, tán nhỏ. Mỗi lần uống 4-8g với nước chín, ngày 2 lần.
+ Trứng gà 1 quả, khoét lỗ, nhét vào 5-7 hạt tiêu tán bột, bịt lỗ, hấp trứng chín. 5 tuổi trởxuong ăn 1 quả. 5 tuổi trở lên ăn 2 quả. Ăn liền 5-7 ngày.
+ Trứng gà 1 quả. Lưu hoàng 3g. Hoài sơn (củ mài) 6g. Lưu hoàng, hoài sơn nghiền nhỏ. Trứng gà khoét 1 lỗ nhỏ. Cho bột thuốc vào khuấy đều lên. Bịt lỗ và bọc quả trứng kín đem nướng chín. Sau đó bóc vỏ ăn hết 1 lần. Mỗi ngày ăn 1 lần.
+ Gan gà 1 bộ rửa sạch. Bột quế 1-2g. Cho vào nồi, để nước, ninh chín, ăn.
Trẻ em lòi dom: Trứng gà 1 quả, trộn với 3g tóc rối đốt thành than tán nhỏ, đem rán với dầu lạc hoặc dầu vừng. Sáng, tối mỗi bữa ăn 1 quả.
Trẻ còi xương: Vỏ trứng gà sao vàng tán nhỏ, uống với nước đường ấm. Mỗi lần 3g, mỗi ngày uống 3 lần.
+ Gan gà 2 bộ rửa sạch. Ngói nung đem tán nhỏ mịn 6g, trộn vào gan gà, nấu cách thủy ăn.
Trẻ chậm đi, ăn kém chậm tiêu: Màng mề gà sao phồng 80g. Hoài sơn 320g. Mai mực 320g. Sao, tán mịn. Mỗi lần uống 8-10g với nước chín. Ngày uống 2 lần.
Ho gà: Mật gà 1 -2 cái hòa nước đường uống. Trẻ em 1 -3 tuổi dùng 1 ngày 1 cái.
Ho ra máu: Vỏ trứng gà con so 1 cái đốt tồn tính tán bột, uống với nước nguội, ngày 2-3 lần.
Đái dầm - tiểu tiện són: Màng mề gà 2-4 cái. Sao phồng, tán bột, uống với nước chín. Uống liền 5 ngày.
+ Gan gà 2 phần. Quế tâm 1 phần, tán mịn. Lấy bột quế phết nhuyễn với gan gà luộc chín, viên bằng hạt đậu xanh, sấy khô. Ngày uống 10-20 viên với nước chín.