Phóng viên Báo Nhân Dân có cuộc trao đổi với đồng chí Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, về kinh nghiệm giải phóng mặt bằng tại Thanh Hóa phục vụ công tác thi công đường dây 500kV mạch 3, cũng như quyết tâm và sự vào cuộc đồng bộ của cán bộ, nhân dân trên toàn tỉnh để sớm đưa dự án về đích.
Đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên) có chiều dài 518,14km, đi qua địa bàn 9 tỉnh với quy mô 1.177 móng cột và 513 khoảng néo.
Đây là dự án trọng điểm quốc gia do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư, nhằm bảo đảm cung ứng điện cho các tỉnh miền bắc, giúp nâng cao năng lực truyền tải trục bắc-trung.
Theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, các dự án sẽ phải hoàn thành và đóng điện đưa vào vận hành trong tháng 6/2024.
Phóng viên: Thưa đồng chí, là 1 trong 3 tỉnh đầu tiên hoàn thành công tác bàn giao mặt bằng dự án, điều gì đã giúp Thanh Hóa hoàn thành một khối lượng công việc lớn như vậy liên quan giải phóng mặt bằng để bàn giao toàn bộ vị trí móng cột và các khoảng néo cho chủ đầu tư thực hiện thi công dự án?
Đồng chí Mai Xuân Liêm: Tuyến đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối gồm 4 dự án thành phần, trong đó trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có 2 dự án đi qua là: Dự án đường dây 500kV Nhà máy nhiệt điện Nam Định 1-Thanh Hóa, quy mô qua tỉnh Thanh Hóa dài 56,4km, gồm 133 vị trí móng cột, 55 khoảng néo, trên địa bàn 6 huyện; và dự án đường dây 500kV Quỳnh Lưu-Thanh Hóa, quy mô qua tỉnh Thanh Hóa dài 74,6km, gồm 166 vị trí móng cột và 132 khoảng néo, trên địa bàn 5 huyện và 1 thị xã.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm chia sẻ về kinh nghiệm giải phóng mặt bằng tại Thanh Hóa. (Ảnh: TRUNG HƯNG) |
Theo đó, Thanh Hóa là tỉnh có số lượng móng, cột nhiều nhất (299 vị trí) và là 1 trong 2 tỉnh có quy mô tuyến đường dây dài nhất trong số các tỉnh có tuyến đường dây 500kV mạch 3 đi qua.
Khối lượng giải phóng mặt bằng, tái định cư cho các hộ dân trên địa bàn tỉnh là rất lớn. Nhưng nhờ các biện pháp tích cực, đến ngày 29/5 vừa qua, tỉnh Thanh Hóa đã hoàn thành công tác vận động nhân dân, thực hiện bàn giao toàn bộ vị trí móng cột và các khoảng néo cho chủ đầu tư thực hiện thi công dự án, là 1 trong 3 tỉnh đầu tiên hoàn thành công tác bàn giao mặt bằng dự án.
Với dự án Nam Định 1-Thanh Hóa, chúng tôi xác định để giải phóng mặt bằng nhanh, điều quan trọng nhất là phải tái định cư cho các hộ dân. Một điều thuận lợi khi thực hiện giải phóng mặt bằng đó là phần diện tích giải phóng mặt bằng qua đất nông nghiệp chiếm tỷ lệ lớn so với các dự án khác.
Thi công dự án đường dây 500kV mạch 3 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. (Ảnh: TUẤN HUY) |
Cách làm của chúng tôi là tiến hành rà soát đối với quỹ đất của địa phương. Thứ nhất, khi chúng tôi làm cao tốc bắc-nam phía đông mà các địa phương còn quỹ đất thì sẽ ưu tiên để bố trí tái định cư cho các hộ liên quan đến khu vực này.
Thứ hai, chúng tôi ưu tiên các quỹ đất đã đưa vào kế hoạch đấu giá của địa phương được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt. Chúng tôi rà soát và điều chỉnh phần diện tích để bố trí cho các hộ dân mà các khu đấu giá đã hoàn thành hạ tầng.
Thứ ba, đối với các hộ dân phải di chuyển toàn bộ nhà cửa, tài sản, ngoài các thủ tục bố trí về đất, chúng tôi cũng có giải pháp để đẩy nhanh tiến độ gồm việc bố trí kinh phí cho các hộ gia đình thuê nhà di chuyển sớm để bàn giao mặt bằng. Việc này thực hiện theo quy định về giải phóng mặt bằng của Ủy ban nhân dân tỉnh, quyết định theo quy định của Luật Đất đai.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm (ngoài cùng bên phải) và đoàn công tác nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân bị ảnh hưởng nhà ở bởi hành lang tuyến dự án đường dây 500kV mạch 3 trên địa bàn xã Tế Lợi, huyện Nông Cống. (Ảnh: Báo Thanh Hóa) |
Ngoài ra, chúng tôi cũng thành lập các đoàn của các sở gồm một đồng chí lãnh đạo Sở Công thương cùng các Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn và Sở Xây dựng cùng với lãnh đạo các huyện để đi rà soát từng vị trí, sau đó tổ chức họp với người dân để có sự thống nhất.
Trên cơ sở đề xuất nguyện vọng của người dân, chúng tôi sẽ bố trí một cách bảo đảm nhất. Khi áp dụng các chính sách, chúng tôi làm công khai ngay từ đầu để các hộ dân nắm được các thông tin. Nhờ làm vậy nên chúng tôi có sự đồng thuận cao của người dân. Thực tế là rất nhiều hộ đã chủ động thuê nhà trong khu vực để di chuyển sớm, sau đó bàn giao mặt bằng.
Đối với dự án đường dây 500kV Nhà máy nhiệt điện Nam Định 1-Thanh Hóa: Đến ngày 19/2/2024, tỉnh Thanh Hóa đã hoàn thành vận động bàn giao toàn bộ mặt bằng 133/133 vị trí móng cột; đến ngày 18/5/2024, đã vận động bàn giao toàn bộ mặt bằng 55/55 khoảng néo cho chủ đầu tư.
Phóng viên: Khi đã có mặt bằng sạch, vừa qua, Thanh Hóa đã triển khai các bước hỗ trợ công tác thi công thế nào để giúp dự án bảo đảm tiến độ?
Đồng chí Mai Xuân Liêm: Đối với công tác thi công, chúng tôi yêu cầu ban quản lý dự án của Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia làm việc trực tiếp với Ủy ban nhân dân các huyện và chính quyền các xã để thống nhất các tuyến đường công vụ phục vụ thi công cho dự án, ghi nhận hiện trạng và tạo điều kiện cho các nhà thầu thi công.
Trường hợp các phương tiện, thiết bị vào công trường có thể làm ảnh hưởng đến người dân, chúng tôi lập biên bản yêu cầu các đơn vị cam kết hoàn trả lại hiện trạng ban đầu đối với các tuyến đường qua khu dân cư.
Đối với các trang thiết bị phục vụ thi công, chúng tôi cũng trao đổi với Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia yêu cầu cố gắng bố trí các phương án có thể sử dụng được các thiết bị nhỏ gọn nhất nhằm hạn chế ảnh hưởng.
Thi công kéo dây trên cao dự án đường dây 500kV mạch 3 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. (Ảnh: TUẤN HUY) |
Về vật liệu xây dựng, đối với Thanh Hóa, khả năng cung ứng về vật liệu, đá, cát cũng như bê tông để phục vụ dự án này rất dồi dào so với các địa phương khác trong khu vực. Đồng thời, nhiều doanh nghiệp cũng sẵn sàng cung cấp trực tiếp vật liệu đến chân công trình. Ngay cả những ngày nghỉ lễ, doanh nghiệp cung ứng vật liệu xây dựng vẫn đáp ứng đầy đủ cho dự án.
Với các doanh nghiệp thi công xây dựng trên địa bàn, chúng tôi cũng rà soát và giới thiệu cho Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia để hai bên nắm bắt được các thông tin khi các đơn vị nhà thầu chính có nhu cầu để thuê thiết bị hoặc nhân công.
Đường dây 500 kV mạch 3 trước ngày về đích
Phóng viên: Như vậy, tiến độ của dự án Nam Định 1-Thanh Hóa đã bảo đảm, vậy còn đối với dự án Quỳnh Lưu-Thanh Hóa thì sao, thưa đồng chí?
Đồng chí Mai Xuân Liêm: Đối với dự án Quỳnh Lưu-Thanh Hóa, do dự án được phê duyệt chủ trương đầu tư sau so với dự án Nam Định 1-Thanh Hóa, chúng tôi nhận thấy áp lực giải phóng mặt bằng rất lớn. Dự án Quỳnh Lưu-Thanh Hóa đi qua nhiều địa bàn có địa hình đồi núi, đặc biệt đi qua khu vực Khu kinh tế Nghi Sơn có nhiều khu công nghiệp và các nhà máy đã được chấp thuận chủ trương đầu tư.
Vì vậy, chúng tôi đã giao cho các sở, ngành, nhất là Sở Công Thương và Sở Xây dựng trực tiếp đi cùng đơn vị tư vấn và ban quản lý dự án để rà soát trên cơ sở hồ sơ đã thiết kế mà chưa chính thức phê duyệt. Trên cơ sở thống nhất các bên, chúng tôi chỉ đạo các huyện tiến hành kiểm kê và có thể hiệu chỉnh khi bản vẽ chính thức được phê duyệt. Thực tế khi chúng tôi làm thì việc hiệu chỉnh rất ít và có thể đáp ứng được tiến độ để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.
Tuổi trẻ Thanh Hóa hỗ trợ thi công đường dây 500 kV mạch 3
Đối với đoạn tuyến này, các hộ gia đình nằm trong hành lang lưới điện hay vị trí cột cần phải di chuyển, chúng tôi cũng tập trung cách làm như đối với dự án Nam Định 1-Thanh Hóa.
Nhưng do thời gian gấp rút nên ngoài các đoàn của các sở, ngành thì trực tiếp đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh cũng như bản thân tôi đã trực tiếp tổ chức các đoàn cùng các ngành xuống hiện trường lắng nghe các ngành và các huyện báo cáo để có những quyết định tại hiện trường, giúp bảo đảm tiến độ.
Có những hộ chưa đồng thuận cao, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã 2 lần đến để tuyên truyền, vận động. Với trách nhiệm và tình cảm của lãnh đạo tỉnh như vậy, các hộ dân rất ủng hộ, đồng thuận.
Đối với dự án đường dây 500kV Quỳnh Lưu-Thanh Hóa: Đến ngày 4/3/2024, tỉnh Thanh Hóa đã hoàn thành vận động bàn giao toàn bộ mặt bằng 166/166 vị trí móng cột; đến ngày 29/5/2024, đã vận động bàn giao toàn bộ mặt bằng 82/82 khoảng néo cho chủ đầu tư.
Như vậy, có thể nói thắng lợi trong công tác giải phóng mặt bằng của Thanh Hóa ngoài sự chỉ đạo trực tiếp của Thường trực Tỉnh ủy, lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh và sự vào cuộc của các ngành, thì rõ ràng công tác tuyên truyền, vận động thông qua cấp ủy, chính quyền các cấp cũng như Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể là rất quan trọng để có được sự đồng thuận rất cao của nhân dân, để người dân hiểu được tầm quan trọng của công trình trọng điểm quốc gia chứ không chỉ cho riêng Thanh Hóa.
Đồng thời với việc tuyên truyền, vận động, chúng tôi xác định quan trọng nhất là phải thực hiện công khai, minh bạch, bình đẳng trong công tác giải phóng mặt bằng, tránh việc thiếu sót khi thực hiện các chính sách.
Phóng viên: Sau những kết quả đạt được, Thanh Hóa đã rút ra được những bài học kinh nghiệm gì để áp dụng vào các dự án khác trong tương lai?
Đồng chí Mai Xuân Liêm: Có thể nói, để bảo đảm tiến độ của dự án, bài học đầu tiên là nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và trực tiếp là Ban Thường vụ Tỉnh ủy và đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã đi kiểm tra, tuyên truyền, thăm hỏi các hộ dân bị ảnh hưởng, động viên các đơn vị thi công nhiều lần. Các ngành cũng rất trách nhiệm để tập trung nhân lực thực hiện với tiến độ nhanh nhất.
[Ảnh] “Vượt nắng, thắng mưa” trên đại công trường đường dây 500kV mạch 3
Chúng tôi yêu cầu tất cả các đề xuất của địa phương chuyển lên các ngành để trình Ủy ban nhân dân tỉnh không được quá 3 ngày. Ngoài ra, cứ 15 ngày chúng tôi đều phải họp giao ban. Chúng tôi sẽ mời đại diện các ban quản lý dự án để lắng nghe những khó khăn, vướng mắc, cùng với đó là phản ánh của địa phương để có giải pháp tháo gỡ, ra kết luận ngay tại cuộc họp.
Để dự án thành công, ngoài giải phóng mặt bằng thì công tác phối hợp, tạo điều kiện cho chủ đầu tư, các ban quản lý dự án cũng như nhà thầu thi công hoàn thành, đủ điều kiện đóng điện cũng là yếu tố rất quan trọng.
Chúng tôi đã chỉ đạo chậm nhất đến ngày 15/6, phối hợp với các ban quản lý dự án, nhà thầu thi công để dọn dẹp toàn bộ vật kiến trúc, cây cối, hoa màu… dưới hành lang tuyến, bảo đảm yếu tố an toàn khi đóng điện.
Đoàn công tác Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa thăm và kiểm tra tiến độ di dời nhà ở, vật kiến trúc trên địa bàn huyện Thiệu Hóa. (Ảnh: Báo Thanh Hóa) |
Trong quá trình thi công, tỉnh đã chỉ đạo trực tiếp Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện nắm bắt thông tin hằng ngày với ban quản lý dự án để giải quyết những việc theo thẩm quyền, còn nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo lãnh đạo tỉnh chứ không chờ làm văn bản báo cáo.
Chúng tôi xác định với lãnh đạo các địa phương đây là công trình trọng điểm của quốc gia và cũng là của tỉnh. Cách làm là phải nâng cao tinh thần trách nhiệm hơn và gắn với trách nhiệm cá nhân người đứng đầu.
Nếu để xảy ra vấn đề thuộc trách nhiệm, quy định pháp luật cho phép giải quyết mà lãnh đạo địa phương để chậm trễ thì cá nhân tôi sẽ trực tiếp báo cáo đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh để có giải pháp chỉ đạo.
Rất mừng là khi chúng tôi đưa ra kế hoạch cao điểm để các lãnh đạo các địa phương vào cuộc, tính đến giờ phút này cũng rất mừng là mọi công việc cũng rất thuận lợi.
Tôi thấy rằng các địa phương đã có cách suy nghĩ mới, cách tiếp cận mới và cách làm mới. Đây là một kinh nghiệm quý để tới đây, đối với các dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn tỉnh cũng như các dự án lớn của Thanh Hóa, chúng tôi cũng phải có tinh thần chỉ đạo quyết liệt như vừa qua.
Phóng viên: Xin cảm ơn!