1. Về trang phục. Trong xã hội ngày nay con người mặc ngày càng đẹp. Trang phục của mỗi con người còn phản ánh tính cách, điều kiện kinh tế và nhận thức thẩm mỹ của mỗi con người trong xã hội. Trang phục là những vật dụng không thể thiếu trong đời sống con người, ngay từ thời tiền sử con người đã tìm cách mặc cho cơ thể để bảo vệ, giữ gìn sức khỏe trước khí hậu, thời tiết đồng thời cũng để làm đẹp cho bản thân. Khi xã hội phát triển thì vấn đề mặc (trang phục) là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống con người.
Trang phục đã được đẩy lên thành nghệ thuật. Một bộ trang phục đẹp trong các buổi trình diễn thời trang được tôn vinh như tác phẩm nghệ thuật.
Người Việt bây giờ đã biết và tiếp thu nhiều phong cách ăn mặc, các xu hướng thời trang của từng giai đoạn, từng mùa, từng năm của thế giới, qua sách báo, qua phim ảnh. Theo chủ quan của tôi thì phim truyền hình Hàn Quốc có tác động sâu sắc đến văn hóa mặc của người Việt Nam trong thời kỳ đất nước đổi mới. Về mặt gây ảnh hưởng thông qua văn hóa, thì đây có thể đánh giá là tác động rất hiệu quả của văn hóa Hàn Quốc vào Việt Nam thông qua phim truyền hình. Có những việc rất nhỏ như việc cố hữu trong suy nghĩ của nhiều người, theo phong cách ăn mặc của Pháp những năm 30 của thế kỷ 20 là mặc com-plê thì nhất thiết phải mặc áo sơ-mi trắng bên trong. Điều này trở thành mặc định trong một thời gian dài, mãi đến khi đất nước đổi mới và hội nhập, đặc biệt là do tác động của phim truyền hình Hàn Quốc nhiều người mới ngộ ra rằng mầu áo sơ-mi mặc bên trong bộ com-plê có thể thay đổi mầu sắc cho phù hợp với tông mầu của bộ com-plê và cà vạt và sự thay đổi đó đem lại hiệu quả thẩm mỹ rất nhiều, vừa đẹp hơn, ấn tượng hơn vừa không đơn điệu, cứng nhắc. Bây giờ chúng ta sẽ dễ dàng bắt gặp một người đàn ông Việt lịch lãm trong bộ com-plê có sự kết hợp hài hòa về mầu sắc, về tông mầu, từ com-plê, áo sơ-mi, cà-vạt và đôi giày. Các nam biên tập viên của Đài Truyền hình Việt Nam cũng là những người tích cực thay đổi việc xóa bỏ mặc định mặc com-plê thì phải mặc áo sơ-mi trắng.
2. Về đầu tóc. Đó là ý thích của từng cá nhân, có người thích để tóc dài, người thích để tóc ngắn, râu cũng vậy. Nhưng có một thời chúng ta cũng đã có những can thiệp vào việc riêng này của mỗi người, kèm theo những mặc định mà đến nay vẫn chưa xóa bỏ được.
Thí dụ: Cả trong cuộc sống và trong phim ảnh, sân khấu của Việt Nam vẫn có một công thức mặc định là người để tóc dài, râu ria và đeo kính râm chắc chắn không phải là người đứng đắn, nghiêm túc. Lý do vì sao và căn cứ thực tế nào để mặc định như vậy thì đến nay cũng chưa có nghiên cứu xã hội học nào đánh giá. Có lẽ cũng đã có một số người định nghiên cứu vấn đề này nhưng chắc là vấp phải một thực tế là những vị Lãnh tụ đáng kính của thế giới và Việt Nam từ thời sinh ra Chủ nghĩa Mác-Lê-nin đều để râu và tóc dài. Thế mới thấy nhận thức về thẩm mỹ, về văn hóa, về cái đẹp qua thị giác chẳng đơn giản chút nào.
3. Về tượng đài. Thực ra, đang bàn về trang phục, râu tóc mà quay ngoắt sang nói chuyện tượng đài thì xem ra có vẻ vô lý nhưng lại có cái lý của nó, vì tượng đài để ở ngoài trời là tác phẩm mỹ thuật tác động nhiều đến thị giác của mọi người trong xã hội, xem một bức tranh thì còn phải vào bảo tàng, đến phòng triển lãm, xem trình diễn thời trang thì còn điệu đà hơn phải đến những nơi sang trọng và tiếp xúc với toàn người sành điệu trong ăn mặc, còn tượng đài khi đã dựng lên rồi thì luôn đập vào mắt mọi người trong môi trường cuộc sống và có tác động đến nhận thức thẩm mỹ của con người. Việc làm tượng đài của Việt Nam thì chắc còn phải bàn thảo nhiều, không dễ kết thúc trong ngày một ngày hai vì nghệ thuật không phải toán học để có đáp số giống nhau. Vì thế đánh giá về tượng đài hay xảy ra tình trạng có những ý kiến cực đoan.
Đã có người đề nghị trên các phương tiện thông tin đại chúng là dừng lại không làm tượng đài nữa. Nhân đây, xin đưa ra một ý kiến về xây dựng tượng đài ở Việt Nam nên làm nhiều hơn, làm nhỏ đi và làm vì nghệ thuật.
* Vấn đề thẩm mỹ, môi trường thẩm mỹ chung quanh cuộc sống con người là tác động trực tiếp, cái thì từ từ, cái thì mạnh mẽ vào quá trình nhận thức thẩm mỹ, góp phần hình thành nên nhân cách con người chân-thiệnmỹ nên rất cần sự quan tâm của xã hội từ những việc nhỏ. Hy vọng sẽ còn có nhiều ý kiến về vấn đề thẩm mỹ của con người trong xã hội hiện nay.
