Khó khăn không nằm ngoài dự báo
Phóng viên: Xin bà cho biết những nét chính của tình hình kinh tế - xã hội quý I/2023. Kết quả này có những yếu tố nào vượt ra ngoài dự báo?
Bà Nguyễn Thị Hương: Hoạt động kinh tế nước ta diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Nhiều quốc gia trên thế giới đang phải chống chọi với nhiều khó khăn, tổng cầu suy giảm tác động đến hoạt động thương mại quốc tế của nước ta. Kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, sản xuất phụ thuộc khá nhiều vào nguyên, nhiên vật liệu nhập khẩu, sức chống chịu và khả năng cạnh tranh hạn chế, chỉ một biến động nhỏ của thế giới cũng tác động lớn tới kinh tế - xã hội trong nước.
Trước những tác động của kinh tế thế giới, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các giải pháp, chính sách đều điều hành kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Vì vậy, kinh tế quý I vẫn giữ được mức tăng trưởng phù hợp, mặc dù không đạt được mục tiêu đề ra trong Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ nhưng phản ánh sát tình hình thực tế và không vượt ra ngoài dự báo.
Phóng viên: Trong những điểm sáng của bức tranh kinh tế có đề cập đến sự khởi sắc của nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công. Theo bà, giải ngân vốn đầu tư công có nhiều khả năng được thúc đẩy mạnh mẽ trở thành động lực tăng trưởng chính trong năm 2023?
Bà Nguyễn Thị Hương: Kinh tế quý I/2023 tăng trưởng 3,32%, thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng 5,6% đưa ra trong kịch bản điều hành tại Nghị quyết 01/NQ-CP đã phản ánh rõ tình hình sản xuất kinh doanh trong nước có xu hướng chậm lại do tác động tiêu cực của các yếu tố lạm phát trên thế giới tăng cao, xung đột địa chính trị, chính sách thắt chặt tiền tệ của các quốc gia, thị trường xuất khẩu suy giảm, lãi suất cho vay trong nước tăng cao.
Trước tình hình khó khăn đó, cộng đồng doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất kinh doanh, giảm động lực đầu tư. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, cùng sự quyết tâm của các Bộ, ngành và địa phương tập trung đẩy mạnh thực hiện nguồn vốn đầu tư công ngay từ các tháng đầu năm chính là điểm sáng, thể hiện rõ vai trò là nguồn vốn mồi, là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
 |
Kết quả giải ngân vốn đầu tư công quý I/2023 ước đạt hơn 91,5 nghìn tỷ, bằng 13,4% kế hoạch năm và tăng 18,1% cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2022 đạt 77,5 nghìn tỷ, bằng 12,9% kế hoạch năm, tăng 12,3%).
Khối lượng thực hiện đầu tư công như vậy là rất lớn, thể hiện rõ sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự quyết tâm của các Bộ ngành và địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, công trình ngay từ các tháng đầu năm nhằm tăng sức cầu của nền kinh tế, lan tỏa tới các khu vực kinh tế khác, tạo động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quý I và các quý tiếp theo trong năm 2023.
Gỡ khó cho doanh nghiệp, hoạt động xuất khẩu
Phóng viên: Giới phân tích đặt kỳ vọng vào sức bật của thị trường nội địa với dự báo về khả năng phục hồi nhanh chóng của ngành du lịch, dịch vụ. Quan điểm của bà về góc nhìn này?
Bà Nguyễn Thị Hương: Ngành du lịch chịu tác động nặng nề bởi dịch Covid-19 trong hai năm liên tiếp nhưng quý I năm nay, lượng khách quốc tế đến Việt Nam đã đạt gần 2,7 triệu lượt khách, gấp 29,4 lần so với năm 2022, ước đạt 33,7% lượng khách mục tiêu của năm 2023 là 8 triệu lượt khách.
Mặc dù con số này vẫn thấp hơn khá nhiều so với quý I/2020 là 3,7 triệu lượt khách nhưng cũng được đánh giá là hết sức khả quan trong bối cảnh các quốc gia trên thế giới vẫn phải đối mặt với lạm phát và suy thoái kinh tế, nhu cầu đi du lịch quốc tế cũng bị ảnh hưởng theo.
Hiện nay, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai tốt các chính sách để phục hồi ngành du lịch như ngoại giao du lịch, xúc tiến quảng bá du lịch trên thế giới, kích cầu nội địa. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các hãng lữ hành đã đề xuất nhiều chính sách cụ thể để thu hút khách quốc tế, trong đó có đề xuất áp dụng cấp visa điện tử cho khách nước ngoài, tiếp tục đơn giản hóa về thủ tục cấp và tăng cường ứng dụng công nghệ…
 |
Ngoài ra, ngành du lịch sẽ tham gia các sự kiện quốc tế về du lịch Đông Nam Á, các hội chợ du lịch quốc tế tại London (Anh), Berlin (Đức)... và truyền thông, quảng bá về du lịch Việt Nam trên kênh CNN và các kênh truyền thông lớn khác. Đó là cơ sở để kỳ vọng sự phục hồi của ngành du lịch trong năm 2023 chắc chắn sẽ có tác động lan tỏa tích cực tới các ngành khác trong nền kinh tế như lưu trú, ăn uống; bán buôn bán lẻ và các ngành dịch vụ khác.
Phóng viên: Theo bà, đâu là giải pháp chính để thúc đẩy quá trình phục hồi và phát triển kinh tế năm 2023 theo đúng mục tiêu đề ra?
Bà Nguyễn Thị Hương: Bước sang quý II/2023, kinh tế - xã hội nước ta tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Do đó, để đạt mục tiêu tăng trưởng 6,5% của năm 2023 là thách thức lớn, cần sự chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, của Chính phủ, doanh nghiệp và nhân dân cả nước.
Các ngành, các cấp cần tăng cường dự báo, chủ động điều hành linh hoạt, phù hợp với tình hình mới, kịp thời ứng phó với các tình huống phát sinh, tập trung triển khai hiệu quả đồng bộ các chính sách hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, tập trung theo dõi sát và cập nhật kịp thời diễn biến tình hình thế giới, chính sách tài khóa, tiền tệ của các nước có quy mô kinh tế lớn, là đối tác thương mại, đầu tư quan trọng của Việt Nam.
Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thực hiện chính sách tài khóa có trọng tâm, trọng điểm; chính sách tiền tệ cần linh hoạt, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn vay, vừa đảm bảo kiềm chế lạm phát, vừa đảm bảo thúc đẩy tăng trưởng.
Điều hành giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý thận trọng, phù hợp có lộ trình. Nâng cao tính tự chủ, khả năng chống chịu, thích ứng của nền kinh tế nhằm duy trì sự ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế trong năm 2023.
Thường xuyên rà soát để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh. Cần có giải pháp hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp thiếu vốn, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm và một số ngành, lĩnh vực bị tác động bất lợi do nhu cầu của thị trường thế giới suy giảm như: da giày, dệt may, sản xuất và chế biến gỗ...
Triển khai hiệu quả các giải pháp phù hợp kích cầu thương mại và dịch vụ, các chương trình xúc tiến, đẩy mạnh quảng bá thúc đẩy phát triển du lịch; các giải pháp để mở rộng, đa dạng hóa thị trường và sản phẩm xuất khẩu; khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết; điều chỉnh kịp thời chính sách nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp của nước ngoài có chất lượng cao...
Xin trân trọng cảm ơn bà!
