5 năm qua, Hoàng Anh cùng các cộng sự đã thành lập dự án văn hóa, nghệ thuật đa ngành "Lên Ngàn", một nền tảng dành riêng cho nghệ sĩ trẻ Việt Nam muốn thử nghiệm với chất liệu truyền thống.
Sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống làm nghệ thuật tại Nam Ðịnh, lớn lên trong khu văn hóa nghệ thuật Mai Dịch, tuổi thơ của chàng trai sinh năm 1990 đã được "ngấm" nghệ thuật truyền thống. Thế nhưng trưởng thành trong bối cảnh đất nước hội nhập nhanh chóng, lại là người hiện đại, phóng khoáng, Hoàng Anh say mê tìm hiểu về nghệ thuật của thế giới với những điều mới lạ.
Anh có thể nói hàng giờ về những nền văn hóa Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản... Chợt một ngày, khi một người bạn nước ngoài hỏi về văn hóa truyền thống của Việt Nam, anh khựng lại và nhận ra, dường như văn hóa Việt với anh chỉ còn là con số không. Sự giật mình ấy làm chàng trai trẻ đang ở tuổi đôi mươi phải xấu hổ. Anh quyết định "trở về" với nguồn cội.
"Từ năm 2013, tôi quyết định nghiên cứu nghiêm túc hơn về văn hóa-di sản. Trong năm 2014, dự án "Lênh đênh qua cửa Thần Phù" về đạo Mẫu được thực hiện. Tới năm 2019, sau 5 năm tích lũy và chuẩn bị cùng những người bạn đồng hành tại "Lên Ngàn", chúng tôi tham gia vào nhiều lĩnh vực khác nhau, từ giải trí, nghệ thuật đương đại tới cộng đồng" - Nguyễn Quốc Hoàng Anh nhớ lại quãng thời gian quyết định bước ngoặt quan trọng của cuộc đời.
Với tiêu chí hoạt động là tôn vinh nghệ thuật truyền thống và sự đa dạng của văn hóa bản địa, Hoàng Anh cùng "Lên Ngàn" đã thực hiện nhiều dự án nghệ thuật truyền thống mang hơi thở đương đại và màu sắc thể nghiệm. Nổi bật trong dự án "Lên Ngàn" là những tác phẩm lấy cảm hứng từ vở tuồng kinh điển "Sơn hậu" với hai phiên bản là "Sơn hậu-Beyond the Mountain" (2019-2020), "Cõi thinh không" (2021-2022); dự án "Âm thanh-sắc màu" (2021) là sự kết hợp chèo với âm nhạc cổ điển, jazz, hip hop, graffiti... Chuỗi dự án ấy đã mang tới cho công chúng những bất ngờ, thú vị trước sự giao thoa văn hóa Ðông-Tây.
Chia sẻ về ý nghĩa và mục đích của dự án, Hoàng Anh hồ hởi cho biết: "Chúng tôi mong muốn "Lên Ngàn" là cánh tay nối dài, đóng góp những tác phẩm để thay đổi cách mà người trẻ và bạn bè quốc tế nghĩ về Việt Nam. Chúng tôi cố gắng tạo ra những tác phẩm có tinh thần bản địa tương đối mạnh mẽ, có chiều sâu, có ý nghĩa tác động đến cộng đồng. Không chỉ dừng lại ở việc giúp người trẻ Việt Nam hiểu về văn hóa Việt Nam, chúng tôi mong muốn kéo người nước ngoài đến với Việt Nam qua những tác phẩm có tính thẩm mỹ, chiều sâu để tạo nên vẻ đẹp bí ẩn và đặc trưng của Việt Nam".
Mỗi dự án mà "Lên Ngàn" triển khai đều nhận được sự ủng hộ và hưởng ứng của nhiều nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú các nhà hát truyền thống. Với anh, đó không chỉ là nguồn cổ vũ, mà còn là mạch nguồn để anh khai thác, sáng tạo con đường mới cho sự phát triển của nghệ thuật truyền thống. Ðến nay, "Lên Ngàn" đã trở thành không gian kết nối các nghệ sĩ, nghệ nhân, nhà nghiên cứu, những người thực hành văn hóa nghệ thuật... Họ không phân biệt tuổi tác, giới tính, mầu da để cùng nhau tạo nên không gian tương tác, chia sẻ ý tưởng, mang nhiều giá trị cho cộng đồng và cho chính mình.
Không dừng lại ở những gì đã đạt được, Hoàng Anh không ngừng tìm tòi, sáng tạo để tạo ra một hệ sinh thái sáng tạo đa ngôn ngữ, kết nối nghệ sĩ trong nước và quốc tế, từ đó khai mở lối đi mới cho nghệ thuật truyền thống. Anh cho biết thêm, năm 2024 và 2025, nhiều dự án nghệ thuật mới sẽ tiếp tục ra mắt công chúng. Ở đó, khán giả sẽ được thưởng thức những "bữa tiệc" nghệ thuật với sự kết hợp đa dạng không chỉ về ngôn ngữ, âm thanh, hình ảnh, mà cả không gian trình diễn.
Hanoi Grapevine’s Finest 2021-2022 (sự kiện thường niên vinh danh hoạt động nghệ thuật đương đại tại Việt Nam, được tổ chức và lựa chọn bởi Hanoi Grapevine và cộng đồng khán giả) đã đề cử Nguyễn Quốc Hoàng Anh là nghệ sĩ tích cực của năm vì những cống hiến của anh cho cộng đồng văn hóa nghệ thuật Việt Nam. Tháng 5/2024, Ðoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội đã tuyên dương Nguyễn Quốc Hoàng Anh là 1 trong 10 gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu năm 2023.
